W 2021 r. doszło do 1775 wypadków drogowych z udziałem osób do 14 roku życia. Zginęło w nich 50 dzieci, a 1882 zostało rannych. Statystyki te są wyższe niż w roku 2020: liczba takich zdarzeń wzrosła o ponad 15 proc., a liczba ich ofiar o ponad 13 proc. Za większość wypadków odpowiadali kierujący, co oznacza, że to błędy dorosłych narażają najmłodszych na niebezpieczeństwo. Podobnie jest w przypadku fotelików i podobnych urządzeń: decyzja o sposobie przewożenia dziecka w aucie należy do jego opiekunów. Z troski o najmłodszych pasażerów, konieczne jest stosowanie się do odpowiednich przepisów. Jak to wygląda w praktyce? Jeszcze do niedawna dostępne były trzy możliwości: fotelik (dostosowany do wagi i wzrostu), podkładka lub pasy bezpieczeństwa (u starszych dzieci). Kilka lat temu pojawiła się nowość: pasy Smart Kid Belt. Po pierwszych entuzjastycznych recenzjach, do głosu doszli też krytycy tego rozwiązania. Jaka jest prawda i czy taka forma zabezpieczenia dziecka jest skuteczna? Zanim się na nią zdecydujesz, lepiej dowiedz się na ten temat więcej.
W poniższym artykule przeczytasz między inny mi o tym:
- Jakie zastosowanie ma Smart Kid Belt?
- Co o przewozie dzieci mówi prawo?
- Jak wygląda kwestia bezpieczeństwa adaptera do pasów?
- Kiedy możesz otrzymać mandat Smart Kid Belt?
- Czy Smart Kid Belt to alternatywa dla podkładek i fotelików?
Pasy Smart Kid Belt – historia i zastosowanie
Dlaczego należy stosować pasy bezpieczeństwa? Ich celem jest przytrzymanie ciała w miejscu, dzięki czemu w trakcie wypadku spada ryzyko doznania poważnego uszczerbku na zdrowiu. Odkrycia tego dokonał pracujący dla Volvo, szwedzki inżynier Nils Bohlin. Wynalazek okazał się jednak na tyle rewolucyjny, że władze koncernu bezpłatnie udostępniły patent wszystkim producentom aut.
Warunkiem odpowiedniego działania pasów jest ich dobre dopasowanie. Szczególnie ważne jest, żeby dolna część zabezpieczenia przechodziła przez kość miednicy, nie zaś podtrzymywała brzuch. Z tego powodu klasyczne pasy nie spełniają swojego zadania w przypadku dzieci (niski wzrost uniemożliwia ułożenie pasów w prawidłowej pozycji). M.in. dlatego najmłodsi są przewożeni w fotelikach, a starsze dzieci na specjalnych podkładkach.
W 2016 r. trzech Polaków (Maciej Łuczak, Norbert Gałuszewski i Krzysztof Markowski) postanowiło wymyślić prostszą i tańszą metodę. W ten sposób powstał Smart Kid Belt, czyli specjalny system z klamrami, którymi spina się pas bezpieczeństwa tak, aby idealnie pasował do ciała dziecka i był ułożony we właściwym miejscu. Zaledwie rok później urządzenie otrzymało homologację (wydaną przez Transportowy Dozór Techniczny w Polsce), a następnie trafiło do sprzedaży.
Kolejne lata przyniosły wiele kontrowersji i problemów. Odbyły się też niezależne testy (zlecane także przez Komisję Europejską), które nie zawsze potwierdzały tezy twórców pasów dla dzieci. Liczne próby zablokowania sprzedaży wynalazku (m.in. poprzez zmianę przepisów regulaminu EKG ONZ) nie przyniosły efektów, a wiele osób z podkładek przerzuciło się na Smart Kid Belt. Prawo w Polsce cały czas dopuszcza możliwość ich używania, zaliczając pasy do grupy certyfikowanych urządzeń do przewozu dzieci (czyli do tej samej grupy co foteliki).
Przewożenie dzieci w aucie – fotelik, podkładka czy Smart Kid Belt?
Wybór sposobu przewożenia dziecka w aucie nie jest kwestią dowolności, ale regulują ją przepisy. Podczas kontroli drogowej, policja sprawdza, czy dziecko spełnia wymagania dotyczące używania fotelika, podkładki oraz Smart Kid Belt. Mandat za przewożenie dziecka bez fotelika lub niezgodnie z przepisami wynosi 300 zł. Kierowca dodatkowo otrzymuje punkty karne: 5 za jedno dziecko, 10 za dwoje i 15, jeśli jest ich więcej.
Przed zakupem odpowiedniego urządzenia, przypomnij sobie zatem najważniejsze zasady:
- obowiązek przewozu dzieci w foteliku lub innym urządzeniu podtrzymującym dotyczy wszystkich kierowców aut osobowych, a także ciężarowych kategorii M1, N1, N2, N3;
- fotelik musi być dostosowany do wieku i masy dziecka oraz spełniać warunki techniczne określone przez UE lub EKG ONZ;
- najmłodsi powinni być jak najdłużej przewożeni tyłem do kierunku jazdy (zalecane minimum do 2. roku życia);
- dziecko może jeździć bez fotelika, jeśli ma więcej niż 150 cm wzrostu;
- fotelik nie jest potrzebny m.in. w taksówce, karetce, pojeździe policyjnym lub należącym do Straży Granicznej.
Chcesz wiedzieć więcej na temat zasad przewożenia dziecka? Przeczytaj artykuł na blogu Inter Cars: Dziecko w samochodzie a prawo o ruchu drogowym.
Zasady stosowania fotelików i podkładek dla dzieci
Podstawowa klasyfikacja fotelików samochodowych obejmuje wagę dziecka. Wyróżnia się tu 4 grupy:
- 0 – od urodzenia do 10 kg;
- 0+ – od urodzenia do 13 kg;
- I – od 9 do 18 kg;
- II – od 15 do 36 kg;
- III – od 9 do 36 kg.
Zgodnie z przepisami przesadzenie dziecka z fotelika na podkładkę jest możliwe po przekroczeniu przez nie wagi 15 kg. Zazwyczaj są to dzieci powyżej 3-4 roku życia. Warto też pamiętać, że od 2017 r. przestało obowiązywać kryterium wieku, dlatego o sposobie przewożenia dziecka decyduje przede wszystkim jego waga. Dobrze jednak stosować je jak najdłużej.
Większość regulacji dotyczących transportu jest wspólna dla całej UE (np. granica wzrostu, od którego można jeździć bez fotelika). Urządzenia stosowane w samochodach muszą też spełniać takie same normy (zarówno foteliki, podkładki, jak i Smart Kid Belt). W jakich krajach w Europie występują istotne różnice? Np. we Francji foteliki są obowiązkowe do 10, a w Chorwacji do 5 roku życia.
Smart Kid Belt – zastosowanie i sposób użycia
Według zapewnień producentów i w świetle obowiązującego prawa, pasy Smart Kid Belt stosuje się u dzieci mieszczących się w przedziale wagowym od 15 do 36 kg. W praktyce w urządzeniu mogą więc podróżować najmłodsi od ok. 4 do 12 roku życia.
Jak prawidłowo zamontować Smart Kid Belt? Po umieszczeniu dziecka na fotelu i zapięciu pasa bezpieczeństwa należy wpiąć pierwszą klamrę urządzenia w miejsce, gdzie dolna część pasa wychodzi z kanapy (dopasowując jego długość na odcinku lędźwiowym). Następnie dostosowuje się długość urządzenia tak, aby górna klamra znajdowała się ok. 5 cm powyżej ramienia. Na koniec wystarczy wpiąć ją w górną część pasa samochodowego i upewnić się, że pas przechodzi dokładnie między szyją a ramieniem dziecka. Całość nie powinna zająć więcej niż kilka minut.
Bezpieczeństwo dziecka w samochodzie i Smart Kid Belt
Wśród zalet adapterów do pasów wymienia się m.in. fakt, że zajmują niewiele miejsca. Umożliwiają dzięki temu przewóz trójki dzieci na tylnej kanapie w komfortowych warunkach. Urządzenie jest też znacznie tańsze od fotelików i podkładek: jego cena wynosi ok. 100 zł. Czy są to wystarczające powody do tego, żeby stosować Smart Kid Belt? Prawo polskie i europejskie nie ma co do tego żadnych przeciwwskazań. Sami producenci posiłkują się też certyfikatami bezpieczeństwa uzyskanymi od instytutów badawczych (m.in. PIMOT i Calspan).
Testy i kontrowersje
Analizując skuteczność adapterów, trzeba wziąć pod uwagę to, w jaki sposób zmniejszają one przeciążenie oddziałujące na dziecko w trakcie uderzenia. Świadczy o tym z kolei certyfikat ECE 4404, który poświadcza, że w przypadku Smart Kid Belt siła przeciążenia G wynosi ok. 40 G. Jego maksymalna, dopuszczalna wartość to 53 G, co wskazuje na wystarczającą ochronę.
Pod koniec września 2020 r. niemiecki automobilklub ADAC zaprezentował własny raport dotyczący polskich nakładek na pasy. Zgodnie z nim, przeprowadzono dwa testy zderzeniowe (kolizje przy prędkości 64 km/h), według których adapter nie chroni dzieci w wystarczający sposób podczas wypadków czołowych, a nawet naraża je na wystąpienie ciężkich obrażeń. Do zarzutów szybko odnieśli się sami wynalazcy, którzy zauważyli wiele nieprawidłowości podczas testów (m.in. złą wagę manekina).
Bezpieczeństwo dziecka w trakcie kolizji zależy nie tylko od tego, czy siedzi poprawnie w fotelu. Istotna jest także ochrona przed zderzeniem bocznym, którego nie daje już adapter do pasów ani podkładka. Takie zabezpieczenie ma jedynie fotelik, który jest też wyposażony w zagłówek (odpowiada za odcinek szyjny i główkę dziecka). Dlatego eksperci jednogłośnie zalecają przewożenie dziecka w odpowiednim foteliku tak długo, jak tylko jest to możliwe. Jaki fotelik dla 2-,3- i 4-latka? Poznaj zalecenia specjalistów na blogu Inter Cars.
Adaptery do pasów w innych krajach
Krytyka polskich nakładek na pasy nie przeszkodziła w osiągnięciu międzynarodowego sukcesu. Co ciekawe, nie tylko w Unii Europejskiej można skorzystać ze Smart Kid Belt. W jakich krajach urządzenie jest legalne? Pas ma amerykański certyfikat FMVSS 213, dlatego jest używany w USA i Kanadzie. Poza tym produkt wprowadzono m.in. na rynek azjatycki. Obecnie jest sprzedawany w ok. 30 krajach.
W przypadku krajów europejskich występują niewielkie rozbieżności dotyczące sposobu korzystania z adapterów. Np. w Danii ważne jest kryterium wieku: dziecko musi mieć więcej niż 3 lata. Podobnie jest w Szwajcarii, gdzie powyżej 7 roku życia można już korzystać z dopasowanych do wzrostu pasów bezpieczeństwa. We Włoszech jest to natomiast granica wagowa wynosząca 18 kg.
Pasy Smart Kid Belt a mandat – kiedy możesz go otrzymać?
Nieprawidłowe zabezpieczenie dziecka podczas jazdy samochodem może mieć swoje konsekwencje podczas kontroli drogowej. Co z pasami Smart Kid Belt? Mandat (według zapewnień producentów) nie będzie Ci groził, jeśli postępujesz zgodnie z zaleceniami. Co to oznacza?
W kontekście prawnym nakładki do pasów bezpieczeństwa dla dzieci zaliczają się do tej samej grupy co foteliki i podkładki. Można więc je wykorzystywać zamiennie. Warunkiem jest spełnianie przez dziecko określonych wymagań. W świadectwie homologacji widnieje informacja, że Smart Kid Belt jest urządzeniem przytrzymujące dziecko skierowane przodem do kierunku jazdy, które stosuje się razem z trzypunktowym pasem dla dorosłych. I inna ważna kwestia: homologacji udzielono wyłącznie dla kategorii II i III, czyli dziecko musi ważyć więcej niż 15 kg. Czy są sytuacje, kiedy nawet po spełnieniu tych kryteriów można otrzymać mandat? Stanie się tak, jeśli pas nie będzie odpowiednio zamocowany. Źle dopasowany, umieszczony za nisko lub za wysoko nie spełni swojego zadania. A wtedy policja będzie mogła uznać to za przewożenie nieletniego niezgodnie z przepisami – precyzuje ekspert Inter Cars.
Nie tylko Smart Kid Belt: sposoby na bezpieczny przewóz dzieci od Inter Cars
Nawet ostrożnym i doświadczonym kierowcom zdarzają się wypadki oraz kolizje. Wystarczy, że na drodze dojdzie do niespodziewanej sytuacji, np. karambolu lub wtargnięcia pieszego, aby kierowca i pasażerowie byli narażeni na ogromne niebezpieczeństwo. Wyobraź sobie, co może się wydarzyć, jeśli wewnątrz auta znajduje się wtedy dziecko bez fotelika lub podkładki. W przewożeniu najmłodszych nie można sobie pozwolić na choćby najmniejsze ryzyko. Dlatego, zanim wyrusz w podróż z dzieckiem, upewnij się, że auto jest wyposażone w odpowiednie urządzenia. Nie masz fotelika? A może Twoja pociecha właśnie wyrasta z dotychczasowego sprzętu? Zajrzyj w takim razie do sklepu motoryzacyjnego Inter Cars. Znajdziesz tu nie tylko części zamienne, oleje oraz narzędzia, ale też akcesoria, które zapewnią dziecku bezpieczeństwo w aucie.
Zabezpiecz swoje dziecko w Inter Cars!
Smart Kid Belt to alternatywa dla podkładek i fotelików?
Pasy Smart Kid Belt, mimo że są legalne, wciąż budzą sporo kontrowersji. Czy są bezpieczne? Nie brakuje krytycznych głosów twierdzących, że adaptery nie stanowią odpowiedniej ochrony w przypadku kolizji czołowej. Twórcy urządzenia odpierają z kolei zarzuty, twierdząc, że są ofiarami nagonki producentów fotelików. Pewne jest jednak, że decydując się na takie nakładki na pasy, należy bezwzględnie słuchać zaleceń dotyczących prawidłowego montażu. Nie można też korzystać z nich w sposób niezgodny z przepisami lub stosować u dzieci, które nie spełniają kryterium wagowego. Ważna jest też świadomość, że urządzenie nie obroni dziecka przed skutkami uderzenia bocznego. Dopasowany do wagi i wzrostu fotelik nadal jest zatem najbezpieczniejszym sposobem przewozu dziecka.
