Chociaż rezystor dmuchawy dzisiaj wygląda nieco inaczej niż w klasycznych pojazdach, to zasada działania jest taka sama jak 100 lat temu. Opiera się ona na podstawowym oporze elektrycznym – prawie Ohma. Mówi ono o tym, że przy stałym napięciu wzrost oporu elektrycznego będzie powodować proporcjonalny do niego spadek prądu w obwodzie. Korzystając z tej zasady, można w prosty sposób sterować prędkością obrotową silników elektrycznych. To rozwiązanie jest dość powszechnie stosowane nie tylko w motoryzacji, ale też w sprzęcie AGD i innych maszynach.
Z tego artykułu dowiesz się między innymi:
- Jak działa i do czego służy rezystor dmuchawy?
- Jak sprawdzić i naprawić rezystor dmuchawy samodzielnie?
- Gdzie znajduje się rezystor dmuchawy w samochodzie?
- Jak sprawdzić rezystor dmuchawy?
- Jak dbać o rezystor dmuchawy?
Rezystor dmuchawy – do czego służy i jak jest zbudowany?
Dmuchawa nawiewu zbudowana jest z silnika elektrycznego i wentylatora. Sterowanie jej pracą oparte jest na opisanym powyżej prawie Ohma. Zwiększenie oporu obniża natężenie prądu i silnik osiąga mniejszą prędkość obrotową. Wentylator zmniejsza swoją wydajność i siła nawiewu jest także mniejsza. Dzięki temu możliwe jest odpowiednie regulowanie intensywności pracy ogrzewania i klimatyzacji w samochodzie.
Właśnie do regulacji oporu elektrycznego służy rezystor dmuchawy. W pierwotnej postaci był to potencjometr skokowy, czyli mający nastawy zmieniane co określoną wartość. Był on zwykle bezpośrednio połączony z przełącznikiem lub pokrętłem do sterowania siłą nawiewu. Wadą rezystorów nastawnych tego typu było to, że nastawy były zmieniane mechanicznie. Powodowało to iskrzenie między stykami, które w dłuższej perspektywie wypalało je i powodowało awarie rezystora. Jednocześnie tego typu rezystory było stosunkowo łatwo naprawiać i regenerować, przez co nie zawsze wymagały wymiany. Nietrudno było się także do niego dostać, ponieważ znajdował się zawsze w panelu nawiewów.
Współczesne konstrukcje sterowania dmuchawy nie mają mechanicznego połączenia z panelem nawiewów. W nowszych samochodach stosuje się potencjometry cyfrowe. Składają się one z układów logicznych, które pod wpływem odpowiednich sygnałów przełączają przepływ prądu na określone ścieżki rezystancji (oporu). Takie potencjometry nie iskrzą, są niezawodne, mogą być też sterowane automatycznie, a siła nawiewu może zmieniać się płynnie, a nie skokowo. Niestety są one nienaprawialne i w przypadku awarii konieczna jest ich wymiana. Jest ona też zwykle nieco trudniejsza, ponieważ moduł rezystora może być umieszczony w różnych miejscach pod deską rozdzielczą.
Diagnostyka i wymiana rezystora dmuchawy – możesz zrobić to sam
Rezystor dmuchawy w przypadku awarii należy wymienić na nowy. Jest to na tyle proste, że może to zrobić każdy, kto ma podstawowe umiejętności techniczne. Do całej operacji będziesz potrzebować:
- elektrycznego miernika uniwersalnego;
- narzędzi do demontażu elementów kokpitu;
- zestawu wkrętaków.
Pewnym problemem mogą być narzędzia do kokpitu. Niektórzy producenci utrudniają demontaż tych elementów, stosując niestandardowe spinki, zatrzaski rozpinane za pomocą specjalnie ukształtowanych prętów lub śruby z nietypowymi gniazdami. Warto przed przystąpieniem do pracy sprawdzić, czy w Internecie nie ma instrukcji (tekstowej lub wideo) pokazującej, jak zdemontować poszczególne elementy. Jeżeli już to wiesz, możesz przystąpić do pracy nad rezystorem dmuchawy.
Uszkodzony rezystor dmuchawy – objawy
Zanim rozbierzesz samochód, powinieneś mieć uzasadnione podejrzenie, że jest to zasadne. O symptomach tej awarii opowie ekspert Inter Cars z dziedziny elektromechaniki.
W przypadku gdy jest uszkodzony rezystor dmuchawy, objawy są zwykle dość charakterystyczne. Potencjometry są projektowane w taki sposób, by po przerwaniu którejś ze ścieżek prąd płynął przez tę o najniższym oporze. Odpowiada ona najwyższemu biegowi dmuchawy. Dzieje się tak z dwóch powodów: po pierwsze, wówczas opornik najmniej się nagrzewa. Po drugie, nawiew działający z maksymalną prędkością może być uciążliwy, ale z pewnością zapewni odpowiednią wentylację, gdy będzie potrzebna – mówi nasz ekspert.
Z powyższego wynika, że najczęściej przy uszkodzeniu opornika dmuchawy będzie ona pracować wyłącznie na najwyższych obrotach. Na niższych nastawach albo przestanie pracować, albo nie zmieni siły nawiewu.
Stosunkowo rzadko dochodzi do sytuacji, w której uszkodzenie rezystora powoduje, że dmuchawa całkowicie nie działa. W takim przypadku częściej winne są silnik wentylatora lub uszkodzone przewody.
W samochodach z automatyczną klimatyzacją może dochodzić też do nietypowych zmian prędkości nawiewu. Spowodowane jest to tym, że sterownik nie będzie otrzymywać odpowiedniej odpowiedzi od układu wentylatora i będzie zapętlać się w algorytmie swojego działania – dodaje ekspert.
Gdzie znajduje się rezystor dmuchawy w samochodach?
Na powyższe pytanie trudno jest odpowiedzieć jednoznacznie. W każdym modelu auta umiejscowienie tego elementu może być inne. Rezystor dmuchawy może mieć także różne formy, zwykle to niewielki układ elektroniczny z radiatorem, jednak jego kształt i wielkość będą zależne od producenta pojazdu i osprzętu. Przed przystąpieniem do pracy poszukaj informacji o umiejscowieniu rezystora, możesz też sprawdzić, jak powinien wyglądać, oglądając zdjęcia części zamiennych.
Najczęściej jednak rezystor dmuchawy znajduje się za schowkiem przed fotelem pasażera. Jeżeli nie udało Ci się ustalić, gdzie jest, powinieneś zacząć poszukiwania właśnie od tego miejsca. Jeżeli nie uda Ci się go odnaleźć, najlepiej zdemontować moduł nawiewów i klimatyzacji, a następnie sprawdzić przebieg przewodów wychodzących z przełącznika lub pokrętła siły nawiewu. Powinny one być podłączone właśnie pod rezystor dmuchawy.
Jak sprawdzić rezystor dmuchawy?
Do sprawdzenia rezystora dmuchawy potrzebujesz miernika uniwersalnego. Zanim jednak przejdziesz do mierzenia, najpierw należy wymontować rezystor dmuchawy z samochodu. Najczęściej znajduje się on pod schowkiem pasażera. Do tego należy wykręcić parę śrub, odpiąć wtyczkę i wyciągnąć rezystor na zewnątrz samochodu. Po wyciągnięciu wcześniej wspomnianej części, miernik należy ustawić na mierzenie rezystancji na dość wysoki zakres pomiarowy. Następnym krokiem jest przyłożenie końcówek do sąsiednich styków rezystora.
Jeżeli przy pomiarze występujących obok siebie styków na mierniku nie wyświetla się żadna wartość. Wówczas nie ma rezystancji między przejściami, przejścia są uszkodzone, więc prąd nie ma przepływu. Oznacza to, że rezystor jest uszkodzony.
Możliwe jest też sprawdzenie poszczególnych obwodów, ale by to zrobić, musisz mieć rezystor dmuchawy, schemat jego działania i połączeń oraz sprawny omomierz w mierniku. W tym celu podłącz miernik pomiędzy odpowiednim wejściem i wyjściem, wraz ze zmianą nastawy powinien rosnąć opór elektryczny. Jeżeli w którymś połączeniu miernik wskaże nieskończoność (lub same 9), oznacza to przerwany obwód. To jednoznacznie świadczy o uszkodzeniu elementu.
Wymiana rezystora dmuchawy
Jeżeli już wiesz, że to rezystor dmuchawy jest problemem, jego wymiana nie powinna przysporzyć Ci kłopotu. W nowszych samochodach zwykle wystarczy wypiąć wtyczki, zdemontować stary i zamontować nowy rezystor, a następnie podłączyć przewody.
Niekiedy można spotkać wsuwki zamiast zintegrowanych wtyczek, może to świadczyć o tym, że instalacja była naprawiana. W takim przypadku warto rozrysować na kartce rezystor dmuchawy. Schemat pomoże podłączyć całość na nowo we właściwy sposób.
Jeżeli jeździsz starszym samochodem, ze skokowym potencjometrem mechanicznym i masz pewną wiedzę elektrotechniczną, możesz spróbować naprawić rezystor, zamiast go wymieniać. Po namierzeniu uszkodzonych obwodów wymień uszkodzone rezystory na nowe o tej samej wartości. Regulacja nawiewu powinna działać jak nowa.
Rezystor dmuchawy – warto o niego zadbać
Powyższy opis diagnozy i naprawy rezystora dmuchawy jasno wskazuje, że najtrudniejsze jest zlokalizowanie samego elementu. Pozostałe czynności są wręcz banalnie proste i będzie w stanie wykonać je nawet osoba, która nie ma doświadczenia w mechanice. Sprawny nawiew bardzo wyraźnie wpływa na komfort jazdy, a także na jej bezpieczeństwo. Dzięki ogrzewaniu i klimatyzacji nie tylko możesz zapewnić sobie i pasażerom przyjemne warunki przejażdżki, ale też wyeliminować zamarzanie i parowanie szyb, które ogranicza widoczność. Każdy, kto kiedyś próbował pojechać samochodem bez wentylacji, szczególnie zimą, wie, jak było to niebezpieczne.
Jeżeli zauważyłeś problemy z nawiewem, nie zwlekaj i zajmij się nimi od razu. Rezystory dmuchawy i inne elementy systemu ogrzewania i wentylacji znajdziesz w bogatej ofercie sklepu Inter Cars. Sprawdź już teraz części zamienne renomowanych producentów, które kupisz w atrakcyjnych cenach.
Podsumowanie
Na tym etapie wiesz już, czym jest rezystor dmuchawy, gdzie go szukać w swoim samochodzie, a także jak właściwie o niego zadbać. Z artykułu dowiedziałeś się także, jak sprawdzić, czy rezystor działa poprawnie, a także jak samodzielnie go naprawić. Ten niezwykle ważny element układu elektrycznego warty jest Twojej uwagi nie tylko w sezonie letnim i zimowym. Warto sięgnąć po sprawdzone produkty, które oferujemy w naszym sklepie!
