Zapewne wiesz czym jest turbosprężarka oraz jaka jest jej rola w konstrukcji silników benzynowych. Tak chodzi o optymalizację osiągów poprzez dostarczenie do komory spalania sprężonego powietrza. Z uwagi jednak na specyfikę pracy takiej jednostki napędowej, konstruktorzy musieli zadbać o to co zrobić, aby chronić turbosprężarkę przed efektem który sama wywołuje… Dlatego właśnie powstał blow off, wydający charakterystyczny syk podczas zdejmowania nogi z gazu. Specyficzny dźwięk jest jednak wyłącznie efektem ubocznym troski o bezpieczeństwo i kondycję turbosprężarki. Na czym polega jego działanie i  do czego służy blow off? Wyjaśniamy!

Dawno, dawno temu turbosprężarka była znakiem rozpoznawczym sportowych samochodów, obecnie jednak na dobre zagościła w autach „cywilnych”. Jej zadaniem jest poprawienie wydajności pracy silnika spalinowego bez potrzeby zwiększania samej jego pojemności. Oczywiście ma to pozytywny wpływ również na optymalizację zużycia paliwa. Samo działanie turbosprężarki w uproszczeniu polega na wykorzystaniu gazów wylotowych w celu zwiększenia ilości powietrza w układzie dolotowym. Powoduje to wzrost ciśnienia w układzie, co wiąże się z koniecznością zastosowania komponentów chroniących zarówno silnik, jak i turbosprężarkę przed uszkodzeniem. Taką funkcję pełni właśnie zawór upustowy, któremu poświęcony jest niniejszy tekst. Poznaj najważniejsze informacje na temat tego podzespołu!

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

Wzrost cen ładowania aut elektrycznych – prognozy rynkowe

Czym jest blow off? 

Poznanie zasady działania turbosprężarki jest kluczowe, aby zrozumieć, czym jest blow-off. Zacznijmy zatem od wyobrażenia sobie jak ona wygląda… Składa się z dwóch głównych elementów: turbiny i sprężarki, osadzonych na wspólnym wale. Turbina, wykorzystując energię gazów spalinowych, napędza sprężarkę, która z kolei kompresuje powietrze z układu dolotowego i wtłacza je pod ciśnieniem do komory spalania. Ten proces umożliwia spalanie większej ilości paliwa, co przekłada się na wzrost mocy. W związku z tym, owo duże ciśnienie w momencie zamknięcia przepustnicy staje się zagrożeniem dla samej turbosprężarki, która cały czas pracuje, gdyż produkcja gazów spalinowych nie ustała.

Wtedy właśnie do gry wchodzi zawór blow-off. Jego zadaniem jest regulowanie ciśnienia w układzie dolotowym, powstającego w wyniku zwiększenia ilości powietrza generowanego przez turbosprężarkę. Zawór upustowy odgrywa szczególnie istotną rolę podczas dynamicznej jazdy, kiedy dochodzi do ogromnego przeciążenia całego układu. Zadaniem tego podzespołu jest odprowadzanie nadwyżki powietrza na zewnątrz, aby nie powróciło, powodując wychowanie turbosprężarki. Mówiąc prościej, zawór upustowy blow-off zapobiega uszkodzeniu poszczególnych elementów całego układu dolotowego.

Zawór upustowy – rodzaje

Oczywiście blow off to nie jedyne tego typu rozwiązanie. W autach wyposażonych w turbosprężarkę wykorzystuje się różne rodzaje urządzeń do regulowania ciśnienia w układzie dolotowym turbosprężarki. W zależności od typu konstrukcji i specyfiki działania poszczególnych układów, wśród zaworów bezpieczeństwa można również wyróżnić:

  • Zawór Wastegate (WG) – seryjnie jest montowany bezpośrednio w turbinie (istnieją również zawory zewnętrzne montowane w układzie wydechowym stosowane w sportach motorowych i tuningu), a ich zadanie polega na regulowaniu ciśnienia. Gdy dojdzie do przeciążenia, zawór wastegate zostaje otwarty, aby wypuścić nadmiar spalin przez kolektor wydechowy, omijając tym samym wirnik turbiny. Ze względu na mechanizm działania, WG jest nazywany zaworem obejściowym.
  • Zawór Dump Valve (DV) – działa na podobnej zasadzie co blow-off. Po zamknięciu przepustnicy odprowadza nadmiar sprężonego powietrza. Wszystko po to, aby zapobiec zahamowaniu pracy wirnika turbiny. Od rozwiązania blow off odróżnia się tym, że tworzy obieg zamknięty, ponieważ sprężone powietrze nie jest wyprowadzane na zewnątrz układu, ale trafia z powrotem przed turbinę.
Zawór upustowy blow off

Jak działa zawór upustowy blow-off?

Zawór upustowy BOV, czyli blow-off value, reguluje ciśnienie powietrza w układzie dolotowym. Jego mechanizm działania jest jednak znacznie bardziej skomplikowany, ponieważ w cały proces są zaangażowane również inne podzespoły. Teraz kilka słów o tym…

Podczas przyśpieszania i standardowej jazdy turbosprężarka cały czas pracuje, sprężając powietrze i wtłaczając je do komory spalania. Zanim jednak trafi ono do cylindrów, przechodzi przez przepustnicę, która się zamyka w momencie zdjęcia nogi z gazu. Jednocześnie turbosprężarka nie przestaje pracować, czyli mamy sytuację w której od zamkniętej przepustnicy odbija się i wraca sprężone powietrze. Wówczas po przekroczeniu odpowiedniej wartości podciśnienia otwiera się zawór blow off, którego zadaniem jest jego odprowadzonego poza układ.

Bez tego komponentu powracające sprężone powietrze „uderzyłoby” w wirnik, który cały czas pracuje z uwagi na napędzający go przepływ spalin, o którym piszemy wcześniej. Blow-off zapobiega temu zjawisku, chroniąc przed uszkodzeniem łożysk, uszczelniaczy i wirnika turbiny.

Istnieje kilka możliwości ustalenia, kiedy zawór BOV ma się otwierać. Dokonujemy tego za pomocą regulatora podciśnienia (Manual Boost Controler) lub dzięki wymiennym sprężynom tłoka o różnej twardości.

Cechą charakterystyczną zaworu upustowego blow-off jest to, że podczas odprowadzania nadmiaru powietrza wydaje specyficzny, syczący dźwięk. Jest on typowy dla aut sportowych i tuningowych, dlatego miłośnicy modyfikacji aut często dążą do tego, aby taki efekt uzyskać w swoim aucie.

Zawór upustowy blow off

Uszkodzony zawór upustowy – objawy i konsekwencje

Objawy wyeksploatowanego blow off można łatwo zauważyć, jednak nie zawsze świadczą one o uszkodzeniu tego konkretnego elementu. Do najczęściej występujących symptomów można zaliczyć falowanie obrotów na biegu jałowym, utrata mocy i opóźniona reakcja na gaz. Pojawienie się takich objawów może być spowodowane nie tylko uszkodzeniem samego zaworu, lecz także innych elementów silnika, które dają podobne oznaki. Możemy mieć do czynienia z nieszczelnością układu dolotowego, uszkodzeniem przepustnicy, kolektora ssącego, a nawet całej turbiny. Żeby określić pochodzenie awarii, niezbędna jest więc pomoc specjalisty. Na podstawie dokładnej diagnostyki oceni on stan poszczególnych podzespołów i zweryfikuje kondycję zaworu upustowego.

Jazda z uszkodzonym blow off grozi poważnymi konsekwencjami. W najlepszym wypadku dojdzie do rozszczelnienia układu dolotowego, co jeszcze stosunkowo łatwo naprawić. W najgorszym natomiast narażasz się na poważną awarię całej turbosprężarki oraz pozostałych elementów, wchodzących w skład układu dolotowego i wydechowego. Zwlekanie z naprawą może Cię więc sporo kosztować. – mówi ekspert Inter Cars.

Zawór upustowy blow off

Blow off – diesel i zasadność montażu

Zawór blow off jest stosowany w przypadku samochodów z silnikiem benzynowym, oczywiście wyposażonych w turbodoładowanie. Kluczowa jest tu też obecność przepustnicy, która jest głównym powodem konieczności stosowania zaworu upustowego. Często jednak pada pytanie o zasadność blow off w autach z silnikiem diesla… Otóż nowoczesne silniki diesla to konstrukcje, w których lepsze osiągi uzyskuje się poprzez odpowiednie dawkowanie paliwa. Samochody z takimi silnikami nie mają przepustnicy, gdyż jest ona zbędna, a co za tym idzie, nie ma możliwości używania tego podzespołu. Diesel jest więc konstrukcją, w której zamontowanie zaworu do opróżniania układu dolotowego nie ma żadnego inżynieryjnego uzasadnienia. 

Symulator zaworu upustowego – czy warto?

Wspominaliśmy wcześniej, że jednym z efektów ubocznych pracy zaworu blow off jest charakterystyczny i pożądany przez wielu świst upuszczanego powietrza. Jeśli zależy Ci na osiągnięciu tego dźwięku, dobrym pomysłem może się okazać imitacja blow off. Atrapa sprawi, że podczas puszczania pedału gazu, będzie się wydobywał charakterystyczny syk.  Takie urządzenia są znacznie tańsze niż tradycyjny zawór upustowy, a przy tym znajdą zastosowanie w większości aut.

Zawór upustowy blow off

Symulator blow off może być więc zamontowany zarówno w wysokoprężnych, jak i wolnossących jednostkach napędowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy jest to silnik spalinowy, czy diesla. Wszystko ze względu na fakt, iż imitacja ma wyłącznie za zadanie zapewnić efekt akustyczny. Nie będzie miała wpływu na działanie innych układów pojazdu i nie sprawi też, że auto zyska lepsze osiągi. 

Symulator jest też podstawowym elementem wykorzystywanym, w celu nadania autu  bardziej sportowego charakteru. Ze względu na niski koszt zakupu, który mieści się w granicach 200 zł, imitacja blow off jest sposobem na tanią modernizację samochodu. Na uwagę zasługuje też łatwy montaż, z którym poradzą sobie nawet początkujący miłośnicy tuningu. Alternatywnym rozwiązaniem są specjalne gwizdki, montowane w obrębie układu wydechowego. One także mają zapewnić ciekawy efekt akustyczny, ale wątpliwa jest ich trwałość i jakość wydawanych dźwięków.

Pierwsze kroki w świecie tuningu?

Tuning to nie tylko pasja, ale także sztuka i nauka, która pozwala w pełni wyrazić Twój styl i potrzeby. Wybierając akcesoria tuningowe, masz szansę na ulepszenie zarówno wydajności, jak i estetyki swojego pojazdu. Od sportowych felg, poprzez zaawansowane systemy wydechowe, aż po nowoczesne rozwiązania w zakresie elektroniki – możliwości są nieograniczone. Zacznij swoją przygodę z tuningiem już dziś i ciesz się każdą przejechaną milą na nowo!

Wzrost cen ładowania aut elektrycznych – prognozy rynkowe

Zawór blow-off, czyli jak efektownie zadbać o turbosprężarkę  

Zawór blow-off to esencja motoryzacyjnego zamiłowania do osiągów i stylu. Ten niewielki komponent chroni turbosprężarkę przed skutkami wywołanymi przez nią samą, regulując ciśnienie i zapobiegając cofaniu się sprężonego powietrza. Jego obecność jest kluczowa, zwłaszcza podczas dynamicznej jazdy, zapewniając stabilność i bezpieczeństwo pracy silnika. Dodatkowo, charakterystyczny dźwięk, który wydaje podczas odprowadzania nadmiaru powietrza, dodaje autu sportowego charakteru, stając się muzycznym akcentem dla entuzjastów motoryzacji. Zawór blow-off to nie tylko praktyczny dodatek, ale również wyraz osobistego stylu i pasji, zapewniający radość z każdego przejechanego kilometra.

Najczęściej zadawane pytania (FAQ)

To element mechaniczny, stosowany w autach z turbodoładowaniem. Jego zadaniem jest odprowadzanie nadmiaru powietrza na zewnątrz układu dolotowego i zapobieganie cofaniu się mieszanki spalin do turbosprężarki.

Zawór upustowy uruchamia się podczas zdjęcia nogi z gazu. Zaraz po zamknięciu przepustnicy odprowadza on nadmiar sprężonego powietrza, chroniąc turbosprężarkę przed uszkodzeniem w wyniku uderzenia wracającego powietrza pod wysokim ciśnieniem.

Zazwyczaj zawór upustowy blow off jest montowany w silnikach benzynowych wyposażonych w turbodoładowanie w autach sportowych, z uwagi na charakterystyczny świst generowany po zamknięciu przepustnicy. 
Udostępnij artykuł
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Twój głos ma znaczenie!