Czym jest wrak race i jakie są jego zasady?

Wyścigi samochodowe od zawsze budzą wiele emocji. Duże prędkości, ryk silników i ogromna dawka adrenaliny są uwielbiane nie tylko przez fanów motoryzacji. A jeśli zamiast nowoczesnych i szybkich aut sportowych na starcie stoją wiekowe i zniszczone pojazdy, masz do czynienia z wrak race? Na czym polega ten wyścig i kto może wziąć w nim udział? Sprawdź i dowiedz się, jakie są jego zasady.

Historia wyścigów typu wrak race nie jest do końca jasna. Prawdopodobnie zapoczątkowała je grupa pasjonatów off-roadu, którzy spontanicznie organizowali między sobą minizawody. Ze względu na ograniczone środki budżetowe, wykorzystywano do nich stare auta, które nadawały się już wyłącznie na złomowisko. Z czasem podobne wyścigi zyskiwały coraz większą popularność, dlatego poszerzano grono uczestników – nie brali w nich udziału już tylko znajomi, ale również osoby z zewnątrz. Aż w końcu zaczęto organizować prawdziwe, widowiskowe zawody, na które zjeżdżają się osoby z całego kraju. 

Obecnie wyścigi wraków odbywają się w całej Polsce, są organizowane przez osoby prywatne, firmy, a nawet organizacje charytatywne. Nie sposób ich zliczyć, a chętnych do takich amatorskich wyścigów wciąż przybywa.

Z poniższego artykułu dowiesz się m.in.:

• jakie są założenia wrak race,
• jakie auta mogą wziąć udział w wyścigu wraków,
• które modele samochodów są najchętniej wybierane,
• jakie są  zasady bezpieczeństwa podczas zawodów,
• jak przygotować auto do wyścigu.

Wrak race, czyli wyścigi wraków – założenia

Wrak race to inaczej wyścigi wraków. Jak sama nazwa wskazuje, biorą w nich udział wysłużone auta, które nie nadają się już do poruszania po drodze. Są to zawody niskobudżetowe o charakterze amatorskim. I co ważne, liczy się tu dobra zabawa, a nie wygrana. 

Jednym z podstawowych założeń wyścigu wraków jest cena samochodu. Auto na wrak race nie może być droższe niż 1000 zł. O tym, czy wartość danego pojazdu nie jest wyższa, decydują zaś organizatorzy. Zawody odbywają się na zamkniętym torze, a wszyscy uczestnicy muszą wcześniej zapoznać się z jego regulaminem. Ten jest z kolei każdorazowo opracowywany przez organizatorów wydarzenia – nie istnieją jedne, uniwersalne wytyczne, których należy przestrzegać. Dzieje się tak dlatego, że zawody nie są zrzeszone pod jednym podmiotem. Każdy organizator ma zatem prawo stworzyć własne reguły.

Wraz z rozwojem amatorskich wyścigów, formuła zawodów zaczęła przechodzić coraz większe modyfikacje. Organizatorzy coraz częściej tworzą m.in. klasy pojazdów i dzielą wyścig na etapy. Dzięki temu mogą w nich wziąć udział zarówno specjalnie przygotowane, efektowne auta, jak i zwykłe pojazdy z ulicy.

Formuła zawodów

Ze względu na to, że nie istnieją ujednolicone reguły wrak race, zasady za każdym razem mogą wyglądać nieco inaczej. Można jednak znaleźć kilka punktów wspólnych dotyczących formuły wyścigów:

• zawody odbywają się po wyznaczonym torze, który jest zabezpieczony przez opony lub nasypy;
• celem jest z reguły nie najszybsze dotarcie do mety, ale wykonanie jak największej liczby okrążeń w wyznaczonym czasie;
• kierowca biorący udział w zawodach musi być pełnoletni oraz mieć prawo jazdy kat. B;
• jeśli w zawodach bierze udział większa liczba uczestników, dzieli się je na kilka etapów (np. eliminacje oraz fazę pucharową);
• liczebność aut determinuje konieczność podzielenia ich na mniejsze podgrupy;
• nie każdy pojazd może wziąć udział we wrak race, samochody muszą spełniać określone wymagania techniczne i wiekowe;
• regulamin często zezwala na bezpośredni kontakt pomiędzy zawodnikami (przydaje się to np. przy manewrze wyprzedzania);
• w rywalizacji bierze udział sam kierowca lub towarzyszy mu pilot.

Wyścig wraków bywa traktowany jako oryginalne hobby – są osoby, które regularnie jeżdżą na zawody, wyszukują i kupują odpowiednie auta oraz poświęcają wiele czasu na ich przygotowanie. Zdarza się też, że właściciele samochodów decydują się zakończyć żywot swoich maszyn właśnie w tak efektowny sposób. Na torze wrak race wiele samochodów zostaje ostatecznie zniszczonych. Jeśli samochód odmówi posłuszeństwa w trakcie wyścigu, kierowca cierpliwie zostaje na miejscu i czeka, aż organizator sprzątnie złom tzw. spychaczem.

Kategorie wrak race

Dzielenie pojazdów na kategorie ma na celu wyrównanie szans wszystkich uczestników. Wielu z nich decydowało się bowiem na urozmaicanie wyglądu auta, dodatkowo stylizując i poprawiając swoje maszyny. Dlatego przypisanie auta do danej klasy zazwyczaj zależy od stopnia modyfikacji samochodu.

Zasadniczo, auta dzieli się trzy klasy:

• cywil lub seria – zalicza się do niej samochody, które nie mają żadnych modyfikacji, zabroniona jest m.in. ingerencja w układ paliwowy i chłodniczy, a auto musi być oryginalne do słupka B (nie jest zaś konieczna maska oraz błotniki);
• rally – kategoria pośrednia, zakres dopuszczonych modyfikacji to m.in. przeniesienie chłodnicy na górę silnika (wyłącznie) oraz zamontowanie dolnej osłony silnika, dozwolone są niektóre specjalistyczne opony (wrak race nie zawsze na nie pozwala), zabrania się z kolei jakichkolwiek wzmocnień samochodu;
• madmax – najbardziej efektowna kategoria, w której biorą udział oryginalne, mocno zmodyfikowane pojazdy, zezwala się np. na inny niż oryginalny zbiornik paliwa, wzmocnienie auta do wysokości przedniego pasa oraz przeniesienie chłodnicy w inne miejsce.

Dopuszczenie do zawodów z reguły wymaga wcześniejszego badania kontrolnego, które przeprowadza osoba wyznaczona przez organizatora. Nad całością czuwa zaś sędzia techniczny – może on zdyskwalifikować pojazd niespełniający określonych zasad. Im większa liczba zawodników oraz bardziej profesjonalny wrak race, tym pełniejsze jest całościowe zaplecze techniczne.

Wymagania wrak race – samochody

Każde auto na wrak race musi być zgodne z wytycznymi organizatora zawodów. Podstawą jest oczywiście cena i wiek samochodu. Wartość auta nie może przekraczać 1000 zł, ale nie wlicza się do niej dodatkowych elementów, ważnych z perspektywy bezpieczeństwa, jak np. fotel kubełkowy. Wiek pojazdu nie zawsze jest doprecyzowany, ale zdarza się, że do wyścigu są dopuszczane tylko auta pełnoletnie. 

Ważnym wymaganiem jest także rodzaj napędu i klasa auta. W zawodach nie mogą wziąć udziału samochody z napędem 4 × 4 oraz busy, SUV-y i terenówki (można by było to uznać za faworyzowanie ich kierowców). Często z rywalizacji wyklucza się też mniejsze osobówki jak np. Fiaty 126p, Seicento i Cinquecento. Ze względów bezpieczeństwa nadwozie pojazdów musi być zamknięte, dlatego we wrak race nie biorą udziału kabriolety.

Samochody ścigające się w wyścigach wraków nie muszą mieć ważnego ubezpieczenia komunikacyjnego, OC/AC ani przeglądu. Istotna jest za to sprawność układu kierowniczego, hamulcowego i wydechowego. Problemem będzie z kolei instalacja LPG – samochody startujące w zawodach nie mogą być nim zasilane. Jeśli auto ma taką instalację, zawór musi być wymontowany, a butla opróżniona. Zabronione są również haki holownicze. 

W tym efektownym wyścigu nie mają znaczenia takie kwestie jak pojemność skokowa i moc silnika (warunkiem jest to, by były oryginalne dla danego modelu). Dopuszczone bez względu na kategorię jest również wymontowanie elementów wnętrza pojazdu. Zazwyczaj są to tylne siedzenia, lusterka i boczne drzwi.

Auto na wrak race – popularne wybory

Wybór modelu pojazdu to bardzo ważna sprawa z perspektywy osób, które marzą o tym, żeby wygrać wrak race. Samochody, które biorą w nim udział to zaś cała plejada polskich i zagranicznych marek. Rosnąca popularność tego typu wyścigów sprawiła, że w wielu komisach można nawet znaleźć samochody przeznaczone na zawody wrak race. Najpopularniejsze auta, które wykorzystuje się w wyścigu wraków to przede wszystkim wiekowe egzemplarze takich modeli jak:

• Honda Civic,
• Volkswagen Golf (szczególnie II generacji),
• FSO Polonez,
• Opel Astra.

Kierowcy często uważają, że mniejsze auto będzie w stanie łatwiej przemknąć po torze, na którym zawodnicy dosłownie przepychają się, żeby zająć jak najlepsze pozycje. W przypadku wrak race nie ma jednak uniwersalnego sposobu na wygranie zawodów. Czołowe miejsca zajmują zarówno niewielka auta z mniejszymi silnikami, jak i mocniejsze pojazdy. Istotniejsza jest tu wytrzymałość, która decyduje o tym, czy pojazd będzie w ogóle w stanie dokończyć wyścig. Przeszkadzać w zawodach może natomiast rodzaj napędu – zapanowanie nad autem na śliskiej powierzchni będzie trudne w przypadku napędu na tylne koła.

Bezpieczeństwo podczas wrak race – zasady

Mimo że wyścigi wraków znacznie różnią się od zawodów profesjonalnych oraz dają dużą swobodę uczestnikom, obowiązują podczas nich również pewne zasady. Dużą wagę przykłada się szczególnie do spraw bezpieczeństwa. Każdy zawodnik musi przeczytać i podpisać regulamin wyścigu oraz stosować się do poleceń sędziów, a także pozostałych osób z obsługi toru. Sędziowie używają też flag (tak samo, jak w przypadku profesjonalnych wyścigów): flaga w szachownicę rozpoczyna i kończy wyścig, żółta oznacza niebezpieczeństwo na torze, czerwona nakaz zatrzymania auta, a czarna informuje o dyskwalifikacji.

Z samochodu nie mogą wyciekać żadne płyny jak choćby olej, płyn hamulcowy lub chłodniczy. Stosując jakiekolwiek wzmocnienia auta, należy zwrócić uwagę na bezpieczeństwo innych uczestników wrak race. Zasady są zazwyczaj podobne bez względu na tor i zabraniają używania wszelkich elementów o ostrych krawędziach (takich jak np. teowniki i kątowniki).

Nie zezwala się też na zbyt agresywną jazdę, w tym celowe uderzanie w drzwi kierowcy lub pilota. Auto musi również mieć sprawne pasy bezpieczeństwa, których nie należy odpinać w trakcie trwania wyścigu. Bezpieczeństwo zapewniają też standardowe reguły, m.in. zakaz prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu lub środków odurzających. 

Opony wrak race – wybór nie jest wcale oczywisty

Nawierzchnia toru przeznaczonego na wyścigi wraków jest najczęściej szutrowa. Może pojawić się na niej też piach, a nawet błoto (szczególnie po obfitych opadach deszczu). Oznacza to z kolei konieczność dostosowania opon auta – inaczej ukończenie zawodów będzie znacznie utrudnione.

Jeśli tor jest bardzo wymagający, a piach głęboki, zwykłe opony zimowe nie będą wystarczające. Dlatego podczas wyścigów można zauważyć, że niektóre pojazdy są wyposażone w opony szutrowe czy nawet typu jodełka, których używa się w traktorach. Musisz jednak pamiętać, że to organizator decyduje o tym, czy możesz wyposażyć auto w określone opony. Wrak race jest zazwyczaj podzielony na kategorie również w tej kwestii. Przeważnie wygląda to następująco:

• klasa najniższa – zabronione stosowanie opon nacinanych, szutrowych, typu Maxi Cross, rolniczych, terenowych, łańcuchów śniegowych oraz opon kolcowanych;
• klasa pośrednia – dopuszczone opony szutrowe i nacinane, zabronione Maxi Cross, rolnicze, terenowe, łańcuchy śniegowe i opony kolcowane;
• klasa najwyższa – dopuszczone opony szutrowe, nacinane i nalewki, zabronione Maxi Cross, rolnicze, terenowe, łańcuchy śniegowe i opony kolcowane.

Zdarza się oczywiście, że organizator nie precyzuje, jaki rodzaj opon jest dozwolony. Możesz wtedy zaszaleć i zdecydować się na jodełki lub opony szutrowe. Nie oznacza to, że zwykłe „zimówki” są złym rozwiązaniem. Pragnąc zadbać o lepszą przyczepność auta, wystarczy dodatkowo pogłębić bieżnik nacinarką. Potrzebna jest do tego ostrożność i wprawa, ale warto spróbować, tym bardziej że to popularne rozwiązanie na wyścigach wraków. Na pewno staje się koniecznością, jeśli na torze występuje głęboki piach. Agresywny bieżnik jest wtedy koniecznością, inaczej auto sobie nie poradzi – doradza ekspert Inter Cars.

Przygotuj swój samochód na wrak race

Decydując się na start w zawodach wrak race, warto wcześniej pomyśleć o przygotowaniu pojazdu. Ważna jest nie tylko strona wizualna – chociaż można ozdobić auto naklejkami lub napisami, które pomogą się wyróżnić, nie mają one żadnego znaczenia dla wyniku wyścigu. 

Tylko sprawne auto będzie w stanie dotrzeć do mety. W trakcie zawodów może też dojść do wielu usterek, które będą wymagać pilnej interwencji. Pomyśl o tym już teraz i wyposaż się w niezbędne narzędzia i akcesoria. Znajdziesz je w sklepie motoryzacyjnym Inter Cars. 

Jeśli zamierzasz wystartować w najwyższej kategorii, zastanów się nad wzmocnieniem przednich i tylnych podłużnic pojazdu – możesz wspawać w nie rury lub profile zamknięte. Zadbaj również o dobre zamocowanie akumulatora, najlepiej przy pomocy stalowej opaski lub pasa transportowego. Nie zapomnij także zabrać kół zapasowych – na pewno przyda się więcej niż jedno.

Zabawa z nutką adrenaliny również dla amatorów

Zawody wrak race dostarczają dużych dawek adrenaliny oraz pomagają poczuć się niczym prawdziwy kierowca rajdowy. Jeśli kiedykolwiek weźmiesz udział w wyścigu wraków, pamiętaj, aby poważnie podejść do kwestii bezpieczeństwa. Zadbaj wcześniej o swoje auto i sprawdź, czy jest w stanie wziąć udział w takiej rywalizacji. Może okazać się, że pojazd wymaga pewnych napraw. Nie musi to być powodem rezygnacji – przygotuj samochód z pomocą Inter Cars, gdzie znajdziesz części zamienne, akcesoria i narzędzia. Dzięki nim bezpiecznie dotrzesz do mety, a może nawet wygrasz wyścig!