Filtr DPF pomaga silnikowi wysokoprężnemu w osiągnięciu norm czystości spalin. Jednak jak każdy filtr, także DPF, z czasem może ulec zapchaniu. Wielu użytkowników diesli zastanawia się, czy rzeczywiście najlepszym sposobem na oczyszczenie filtra cząstek stałych jest jego wypalenie.
Filtry cząstek stałych przysporzyły niemałych kłopotów i znacznych wydatków wielu użytkownikom silników diesla. Początkowo był to podzespół bardzo narażony na awarie, nawet przy próbach prawidłowej eksploatacji, a co gorsza – drogi w wymianie. Po wielu latach od debiutu, co miało miejsce w roku 1996, sytuacja wygląda już lepiej – wypalanie DPF zajmuje mniej czasu, okazuje się skuteczniejsze, a w razie potrzeby część można regenerować lub wymienić na nową o wiele taniej niż dawniej.
Czym jest DPF i za co odpowiada w samochodzie?
Diesel particulate filter, czyli filtr cząstek stałych dla silnika diesla, to podzespół kryjący się pod budzącym wiele emocji wśród kierowców skrótem DPF. Co to dokładnie jest i jak działa? Choć swoją budową przypomina nieco filtry stosowane w odkurzaczach, wkład DPF-u wykonany jest z węglika krzemu. Pory w tym materiale są mniejsze niż cząstki sadzy, będące pozostałością po spalaniu oleju napędowego – te mieszczą się zwykle w zakresie od 1 do 300 μm. Trzeba wspomnieć, że cząstki sadzy uważa się za jeden z najważniejszych czynników powstawania smogu.
Filtr cząstek stałych zamontowany w układzie wydechowym ma przechwytywać wspominane cząstki oraz przepuszczać wolne od nich spaliny. Zebrana sadza odkłada się jednak na filtrze, z czasem prowadząc do jego zapchania. Problem staje się tym większy, im częściej silnik pracuje poniżej optymalnej temperatury, niezbędnej do wypalenia sadzy, np. podczas pokonywania krótkich dystansów w jeździe miejskiej. Oblepiony sadzą DPF nie jest w stanie prawidłowo przepuszczać spalin, a w skrajnych wypadkach uniemożliwia uruchomienie silnika.
Czemu służy przepalanie DPF?
Zapchany DPF to więc poważny kłopot dla kierowcy, dlatego też lepiej zapobiegać wystąpieniu tego zjawiska. Służy temu zabieg znany jako przepalanie DPF. Podczas wykonywania go temperaturę wewnątrz filtra podnosi się do około 500 st. C. Skutkuje to przepaleniem sadzy w popiół, który nadal pozostaje w filtrze. Sam popiół zajmuje zaś znacznie mniej miejsca, więzi dużą część szkodliwych substancji, a ponadto nie zakłóca przepływu spalin. Oczywiście z czasem należy pozbyć się popiołu, decydując się na regenerację filtra DPF.
Jak wymusić wypalanie DPF w samochodzie?
Jeżeli jesteś użytkownikiem w miarę nowoczesnego diesla, musisz wiedzieć, jak wypalić DPF. Do uruchomienia procedury konieczne okazuje się spełnienie konkretnych warunków. Silnik musi przez kilkanaście minut pracować na średnich obrotach (zwykle w przedziale 2500-3500 obr./min), co zapewni odpowiednio wysoką temperaturę filtrowi DPF. Wypalanie zebranej w nim sadzy zajmuje zazwyczaj kilkanaście minut. Ważne, aby w tym czasie silnik wciąż intensywnie pracował. Proces przepalania DPF nie może zostać przerwany.
Wypalanie filtra DPF na postoju
To, ile trwa wypalanie DPF na postoju, zależy głównie od ilości zebranej sadzy. Zwykle przyjmuje się, że trwa to tak samo długo, jak podczas jazdy, czyli kilkanaście minut. O zakończonej procedurze poinformuje Cię sam samochód. Jeżeli zdecydujesz się na wypalenie filtra na postoju, pamiętaj, by znaleźć miejsce, w którym będziesz w stanie utrzymać dłuższy czas pracy silnika bez narażania się na przykre konsekwencje. Policja nie jest bowiem w tej kwestii pobłażliwa i może oprzeć się na przepisie o wytwarzaniu przez jednostkę napędową nadmiernej ilości spalin i hałasu. Nigdy nie próbuj też wypalać filtra w zamkniętym pomieszczeniu, gdyż grozi to zaczadzeniem.
Wypalanie filtra DPF podczas jazdy
Wypalanie DPF podczas jazdy można przeprowadzić w zasadzie tylko na drodze szybkiego ruchu lub autostradzie, gdyż należy dłużej utrzymywać podwyższone obroty. Choć lepiej nie przerywać procedury i w razie konieczności opuścić drogę kolejnym zjazdem, nie zapominaj, że bezpieczeństwo jazdy to priorytet. Jeżeli warunki na drodze nie są odpowiednie, lepiej odpuścić sobie wypalanie DPF.
Kiedy konieczne jest wypalanie filtra DPF?
O konieczności przeprowadzenia wypalania informuje kontrolka DPF lub komunikat w komputerze pokładowym. Wiedząc, pod jakimi warunkami zajdzie cała procedura, możesz lepiej zaplanować wypalanie filtra cząstek stałych. Mimo że kontrolka zapala się z pewnym wyprzedzeniem (zanim filtr całkowicie się zapcha), nie ma sensu odkładać tego w nieskończoność. W ten sposób narażasz się bowiem na konieczność naprawy, regeneracji lub w skrajnych przypadkach wymiany filtra cząstek stałych.
Dopóki nie zapali się odpowiednia kontrolka, może być dość trudno zidentyfikować zapchany DPF. Objawy obejmują pogorszenie dynamiki auta, falowanie obrotów czy osłabienie reakcji na gaz. Jednak takie symptomy mogą wskazywać na inne usterki czy niedomagania. Filtr cząstek stałych wraz z rozwojem techniki stał się zauważalnie mniej problematyczny i – przede wszystkim – znacznie tańszy w serwisowaniu, niż gdy to rozwiązanie zostało wprowadzone na rynek. Warto jednak pamiętać, że jeżeli auto sporadycznie porusza się po drogach szybkiego ruchu czy po autostradach, konieczne będzie przepalanie diesla, jak o tej czynności mówi wielu mechaników.
Co polecają mechanicy Inter Cars?
Spośród produktów, które pozwalają przedłużyć żywotność filtrów DPF/FAP, specjaliści z Inter Cars przygotowali trzy propozycje:
– dodatek do oleju napędowego STP 30-047, ułatwiający wypalanie filtra cząstek stałych;
– preparat do silnika MA Professional MA20-A90, pozwalający czyścić filtry cząstek stałych bez konieczności ich demontażu;
– środek do oleju napędowego o działaniu czyszczącym Liqui Moly Diesel-Spülung, usuwający osad z końcówek wtryskiwaczy oraz komory spalania.
Podsumowanie
Przepalanie filtra cząstek stałych to dobry sposób, aby przedłużyć jego żywotność. Owszem, z punktu widzenia trwałości najważniejsze jest regularnie wypalanie DPF, o czym mogłeś się przekonać z niniejszego artykułu. Ale to nie wszystko. Markowe dodatki do paliwa i preparaty czyszczące pozytywnie wpływają nie tylko na filtr DPF/FAP, ale też na kondycję jednostki napędowej i jej trwałość.
FAQ
Za co odpowiada DPF?
Obecność filtra cząstek stałych związana była i jest z koniecznością dostosowania siników do coraz surowszych norm emisji spalin.
Czy można wypalić filtr cząstek stałych podczas jazdy?
Tak, ale w praktyce jest to możliwe jedynie podczas dłuższej jazdy z wysoką prędkości, czyli na drodze szybkiego ruchu bądź na autostradzie.
Co sygnalizuje konieczność wypalenia DPF?
O konieczności informuje stosowna kontrolka DPF na zestawie wskaźników lub komunikat z komputera pokładowego. Ponadto symptomami świadczącymi o konieczności przepalenia filtra cząstek stałych są m.in.: spadek dynamiki, brak reakcji na gaz i falujące obroty.
