Montaż haka holowniczego – jak to zrobić i w jakim celu?

W latach 80. i 90. ubiegłego wieku hak holowniczy był jednym z najważniejszych elementów dodatkowego wyposażenia samochodu. Montaż haka holowniczego — a więc możliwość ciągnięcia przyczepy była bardzo pożądana przez kierowców szukających samochodu na rynku wtórnym. Było tak bez względu na to, czy chodziło o Malucha (Fiata 126p), Poloneza czy Mercedesa sprowadzonego z Niemiec. Hak do auta dawał właścicielowi duże możliwości. Kierowca mógł dzięki niemu samodzielnie przewieźć sprzęt AGD czy meble, a nawet pozwalał na rozkręcenie własnego biznesu w handlu. Obecnie haki nie są już tak pożądanym akcesorium, jednak dalej mogą się przydać w różnych sytuacjach, a dla niektórych pojazdów będą wręcz niezbędne. 

Z tego artykułu dowiesz się między innymi:

• Jakie przepisy dotyczą haków holowniczych i jak wbić hak do dowodu?
• Haki do auta – rodzaje i wybór
• Jak wybrać odpowiedni hak holowniczy? 
• Montaż haka holowniczego – samodzielnie czy u mechanika?
• Haki holownicze z Inter Cars
• Do czego może posłużyć hak holowniczy?

Montaż haka holowniczego – przepisy i legalizacja

Wyposażenie auta w hak holowniczy to nie tylko kwestia jego zamontowania. By można było go używać, powinien być on zalegalizowany, czyli wpisany do dowodu rejestracyjnego pojazdu. By było to możliwe, zamontowany hak musi mieć:

• tabliczkę znamionową (znajdują się tam parametry obciążeniowe haka, certyfikacja czy data produkcji);
• certyfikat E20 lub e20, poświadczający zgodność z europejskimi normami. 

Homologacja E20  przyznawana jest na podstawie regulaminu nr 55 Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ). Homologacja e20 z kolei to homologacja potwierdzająca EC, wydawana jest na podstawie regulacji Dyrektywy 94/20/WE Parlamentu Europejskiego. Liczba 20 oznacza kraj, w którym owa homologacja została przyznana. W tym przypadku 20 – oznacza Polskę. Dla większości użytkowników nie ma większego znaczenia, którą z homologacji posiada hak. Warunkiem koniecznym dla haka dla jest posiadanie jednej homologacji, jednak zdarza się, że hak posiada obie. Przy kupnie haka warto pilnować dokumentu poświadczającego jedną z wymienionych homologacji. 

Oznaczenie certyfikacji powinno znajdować się na tabliczce znamionowej i na konstrukcji haka. Po montażu tak oznaczonego haka koniecznie należy udać się do stacji kontroli pojazdów, gdzie diagnosta przeprowadzi przegląd tego elementu (koszt usługi to 35 zł). Sprawdzi on, czy poprawnie zamontowano hak i podłączono jego wiązkę elektryczną. Jeżeli przegląd zakończy się opinią pozytywną, otrzymasz zaświadczenie, które umożliwi legalizację haka w Twoim aucie. 

Z zaświadczeniem, dowodem rejestracyjnym i kartą pojazdu (o ile ją masz) musisz udać się do wydziału komunikacji powiatu odpowiedniego dla miejsca rejestracji samochodu. Jeżeli przeprowadziłeś się i nie przerejestrowałeś samochodu, niestety musisz udać się do wydziału, który wydał dowód i tablice. Urząd zamieści w dokumentach adnotację o haku holowniczym. Od tego momentu możesz holować przyczepy. 

Ciągnięcie przyczep – warunki i kategorie prawa jazdy

Po tym, jak zamontowałeś hak do auta i go zalegalizowałeś, możesz podłączyć do auta przyczepę. Jej parametry określają:

• przepisy ruchu drogowego;
• homologacja haka holowniczego i pojazdu.

Zgodnie z przepisami drogowymi, osoba mająca prawo jazdy kategorii B może holować przyczepę lekką. Czyli taką, której masa z ładunkiem nie przekracza 750 kg, a ciężar całego zestawu (samochód+przyczepa) jest niższy niż 4250 kg. Możesz też ciągnąć cięższą przyczepę, ale wówczas ciężar zestawu musi być niższy niż 3500 kg.

Możliwości te można zwiększyć, rozszerzając kategorię prawa jazdy. Obecnie istnieją dwa sposoby. Pierwszym jest kategoria B-96. Uzyskuje się ją poprzez zdanie egzaminu praktycznego w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego (wcześniej należy założyć profil kandydata w wydziale komunikacji). Po egzaminie masz możliwość ciągnięcia zestawu o masie do 4250 kg, nawet jeżeli ciężar przyczepy przekracza 750 kg. 

Druga możliwość to kurs na prawo jazdy B+E. To oddzielna kategoria, która wymaga przebrnięcia przez kurs, egzamin teoretyczny i praktyczny. Jeżeli Ci się to uda, będziesz mógł kierować pojazdem o dmc do 3500 kg, do którego podłączona jest przyczepa o masie do 3500 kg. Oznacza to, że zestaw dopuszczalny do prowadzenia z prawem jazdy B+E może mieć do 7000 kg. 

By można było prowadzić tak ciężkie zestawy, musisz mieć odpowiedni samochód i dostosowany do takich obciążeń hak. W samochodach osobowych czy lekkich autach dostawczych (np. kombivanach) zwykle konstrukcja nadwozia nie pozwoli na holowanie bardzo ciężkich przyczep. Dopuszczalna masa pojazdu z przyczepą jest zaznaczona w dowodzie rejestracyjnym. Maksymalne obciążenie haka musi być opisane na jego tabliczce znamionowej. Nie możesz przekraczać tych wartości, bez względu na to, jakie masz prawo jazdy. 

Haki do auta – rodzaje i wybór

Jeżeli chcesz przeprowadzić montaż haka w aucie, musisz w pierwszej kolejności wybrać odpowiedni model. Ważny jest fakt, że haki holownicze, które spełniają warunki homologacji, zawsze dostosowane są do konkretnego modelu samochodu. W starszych pojazdach, w których haki zamontowano jeszcze przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, można znaleźć wiele dziwacznych rozwiązań, przeróbek haków od innych samochodów czy haków holowniczych wspawanych na stałe. Obecnie wszelkie tego typu „patenty” zostaną odrzucone przez diagnostę. 

Hak powinien być również dostosowany do parametrów pojazdu. Niektóre samochody, na przykład busy i vany, produkowane są w różnych wersjach, różniących się dmc. Większe modele ze wzmocnionym zawieszeniem, kołami i układem napędowym, mają przeważnie także większe możliwości holowania przyczepy. Jednocześnie bardzo często hak od większej wersji będzie pasować do mniejszej i na odwrót. Montując lżejszy hak do ciężkiej odmiany busa, ograniczasz jego możliwości. Natomiast kupując hak o większym dopuszczalnym obciążeniu niż możliwe w danym aucie, niepotrzebnie przepłacasz. Hak o parametrach zgodnych z charakterystyką samochodu to wybór optymalny.

Współczesne przepisy homologacyjne nakazują, że główka haka musi być demontowalna lub mieć możliwość ukrycia w obrysie pojazdu. Jest to związane z zagrożeniem podczas wypadków. Samochód, który najedzie na tył auta z wystającym hakiem holowniczym, może się o niego zaczepić, co doprowadzić może do większego ryzyka niekontrolowanej eskalacji wypadku. Wybierając hak, masz do wyboru:

• stały hak holowniczy – główka mocowana na śruby;
• hak z wypinaną główką – jest ona mocowana na odpowiednio zaprojektowany zaczep, który zwalnia się odpowiednią dźwignią. Haki tego typu mogą być wyposażone w zabezpieczenie przed kradzieżą (zwykle zamek na kluczyk). Jeżeli go nie mają, to zdemontowanie główki jest możliwe dla każdego i powinieneś pilnować, by schować ją do bagażnika, gdy nie jest używana; 
• hak chowany – główka haka osadzona jest na zawiasie i zaczepie. Po zwolnieniu zaczepu dźwignią można złożyć ją pod samochód. W niektórych nowoczesnych hakach może odbywać się to zdalnie, z użyciem silnika elektrycznego. 

Jaki hak wybrać? 

Z tym zagadnieniem pomoże nam ekspert Inter Cars: Główną różnicą pomiędzy poszczególnymi hakami jest cena i wygoda użytkowania. Hak stały wymaga narzędzi do zdjęcia główki i w praktyce bardzo wielu kierowców jeździ z nim cały czas. Jest jednak tani i jeżeli nie zdejmujesz główki, to nigdy jej nie zgubisz. Musisz jednak pamiętać, że według obowiązujących przepisów hak powinien mieć możliwość ukrycia w obrysie pojazdu. Haki wypinane są wygodne, ale poza ryzykiem kradzieży (na przykład przez złomiarzy), istnieje też możliwość zgubienia główki czy zostawienia jej w garażu. Haki chowane są drogie, ale zapewniają wygodę i bezpieczeństwo, a ryzyko zgubienia główki jest bardzo małe. 

Warto też zwrócić uwagę na to, w jakie gniazdo wyposażony jest hak holowniczy. Popularne w lekkich przyczepach gniazda 7-pinowe nie pozwalają na podłączenie światła cofania i innych dodatkowych elementów oświetlenia. Nie są one wymagane w tym rodzaju przyczep, ale mogą pomagać w ich użytkowaniu. Do większych przyczep stosowane są gniazda 13-pinowe, które dają większe możliwości oświetlenia przyczepy. Spowodowane jest to przepisami, które wymagają stosowania światła cofania w przyczepach o masie większej niż 750 kg. 

To, jaki hak wybierzesz, zależy w zupełności od Twoich potrzeb i preferencji, jednak warto zapłacić za jakość. Dobre haki zapewnią bezpieczeństwo, a ich gniazdo będzie szczelne i zagwarantuje  odpowiedni styk. Wysokiej jakości hak będzie także trwały, w tanich hakach kulka główki potrafi wytrzeć się w kilka lat.

Montaż haka holowniczego – samodzielnie czy u mechanika?

Nie ma przeszkód prawnych, aby hak do swojego samochodu zainstalować we własnym garażu. Pytanie, jakie należy postawić, jest jednak inne. Czy warto samodzielnie wykonać montaż haka holowniczego? Cena takiej usługi u mechanika nie jest przesadnie wygórowana. Zwykle wynosi około 200 zł. Mając w ręku rachunek za montaż, możesz złożyć reklamację w wypadku, gdyby diagnosta znalazł nieprawidłowości. Mechanik powinien wówczas poprawić swoją pracę i zwrócić Ci koszty wizyty na stacji kontroli. 

Z drugiej strony montaż haka w aucie nie jest zwykle sprawą bardzo skomplikowaną. Dobre haki są idealnie dopasowane do podwozia i punktów mocowania w modelu, do którego są przeznaczone. By hak znalazł się na swoim miejscu, wystarczy przykręcić go zgodnie z instrukcją. Większy problem może stanowić podłączenie instalacji elektrycznej samochodu do gniazda haka. Jeżeli nie znasz się na elektryce samochodowej, nie rób tego samodzielnie. Możesz przykręcić hak podwozia, a następnie udać się do elektromechanika, który podłączy gniazdo. W ten sposób oszczędzisz nieco pieniędzy, zwykle taka usługa będzie kosztować w granicach 100 zł. 

Problematyczny może być montaż haków holowniczych w starszych samochodach, w których wcześniej już był instalowany i demontowany taki element. Podczas demontażu starego haka często dochodzi do zerwania zardzewiałych śrub mocujących. W takim wypadku należy najpierw wykręcić lub rozwiercić pozostałości starej śruby. Może się to nie udać bez specjalnego sprzętu warsztatowego i palnika. 

Zanim rozpoczniesz montaż haka holowniczego, wyczyść szczotką miejsca jego mocowania na podwoziu. Jeżeli zauważysz, że występuje tam podobny problem lub zauważysz rozwiniętą korozję, będziesz zmuszony najpierw dokonać napraw, a dopiero następnie będziesz mógł zająć się hakiem. 

Haki holownicze z Inter Cars

Jeśli w powyższym opisie znalazłeś argumenty, które Cię przekonały do zakupu haka holowniczego, koniecznie sprawdź ofertę sklepu Inter Cars. Znajdziesz tam haki holownicze, akcesoria do przyczep i inne części, a także najlepszych światowych producentów i atrakcyjne ceny. Zobacz już teraz!

Haki do auta – do czego są potrzebne?

Oczywistym zastosowaniem haka jest ciągnięcie przyczepy. Kiedy montaż haków holowniczych w Twoim aucie może mieć jeszcze sens? Można go użyć do zawieszenia bagażnika rowerowego, więc jeżeli jesteś miłośnikiem kolarstwa, z pewnością przyda Ci się możliwość bezpiecznego przewiezienia roweru na urlop czy wyjazd. 

W samochodach terenowych montaż haka holowniczego nie tylko zwiększa praktyczny potencjał pojazdu, ale także zapewnia kilka całkiem dobrych punktów do zamocowania lin. Dzięki hakowi w terenówce także o wiele łatwiej wyciągniesz inne auto, które się zakopało lub odholujesz uszkodzony pojazd. Będziesz mieć możliwość zamocowania linki wzdłuż osi pojazdu, dzięki czemu siła uciągu będzie najwyższa. Konstrukcja haka usztywni także nieco tylną część podwozia, co przyda się szczególnie w samonośnych terenówkach. 

Haki holownicze – podsumowanie

Na tym etapie wiesz już, czym jest hak holowniczy i do czego może służyć. Wbrew pozorom nie jest to przeżytek, lecz bardzo praktyczny element wyposażenia Twojego samochodu. Hak możesz zamocować nie tylko w samochodach ciężarowych czy terenowych. Równie dobrze możesz zdecydować się na jego montaż także do miejskiej osobówki. Dzięki takiemu rozwiązaniu o wiele łatwiej odholujesz pojazd lub w razie potrzeby przewieziesz przyczepę lekką do 750 kg.