Indeksy prędkości i nośności opon – najważniejsze fakty

Zestawiając ze sobą dwie opony samochodowe tego samego modelu, można zauważyć, że różnią się one od siebie oznaczeniami na bocznej ścianie. Obok informacji o szerokości, profilu i rozmiarze, mamy też indeks prędkości i nośności. Sprawdźmy, co oznaczają te parametry i dlaczego są tak istotne.

Indeks prędkości i nośności to, zaraz po rozmiarze, najważniejsze techniczne parametry opony. Wśród kierowców panuje przekonanie, że indeks prędkości opony to maksymalna szybkość, z jaką samochód może jeździć na danym typie ogumienia. Nie jest to do końca prawda, ponieważ wyraża on maksymalną prędkość, z jaką może poruszać się auto, ale pod maksymalnym obciążeniem określonym za pomocą indeksu nośności. Oznacza to, że te parametry są od siebie zależne i trzeba je czytać, mając tę świadomość.

Dowiedz się, jak czytać pozostałe oznaczenia na oponie

Indeks prędkości

Informacja o indeksie prędkości znajduje się na ściance bocznej opony. Oznaczany jest za pomocą anglojęzycznego skrótu SI (Speed Index), a jego wartość przedstawiają kolejne litery alfabetu. We współczesnym ogumieniu wyróżniamy indeksy prędkości od A1 do Y ze skokowym wzrostem prędkości maksymalnej o 5-10 km/h. Na tej podstawie można odczytać maksymalną szybkość, do której opona jest w stanie przenosić maksymalne dopuszczalne obciążenie, czyli indeks nośności.

Indeks prędkości przekłada się na wytrzymałość opony, co oznacza, że im wyższy ten parametr, tym odporniejsza opona. Dzieje się tak, ponieważ konstrukcja ogumienia umożliwia jazdę z większymi prędkościami, ale także z większym przeciążeniem i siłami tarcia występującymi podczas przyspieszania, toczenia się, jak również hamowania pojazdu. Dlatego też opony o rozmiarze 195/60 R15 oraz indeksie prędkości H=210 km/h podczas eksploatacji przy prędkościach przekraczających 210 km/h mogą ulec zniszczeniu.

Czasem można spotkać indeks prędkości wkomponowany w rozmiar opony oznaczony symbolem ZR lub VR np. 205/55ZR16 90W. Takie ogumienie nie ma konkretnej prędkości maksymalnej i zależy ona od obciążenia. Z przytoczonego przykładu wynika, że oponę można użytkować z pełnym obciążeniem do prędkości 240 km/h, przy czym jej prędkość maksymalna wynosi (W) 270 km/h. W przypadku indeksu VR wartość ta wyniesie 210 km/h. Jest to mało popularne rozwiązanie, od którego coraz częściej się odchodzi. Z tego względu nie zostało uwzględnione w tabeli.

Indeks nośności

Indeks nośności jest oznaczony za pomocą anglojęzycznego skrótu LI (Load Index) i przedstawiany za pomocą liczby. Parametr ten określa dopuszczalne obciążenie (wyrażone w kilogramach) dla konkretnego modelu opony przy jeździe z maksymalną, dopuszczoną przez producenta prędkością.

Na podstawie indeksu nośności przedstawia się maksymalne obciążenie, jakie może przenieść opona podczas poruszania się z maksymalną prędkością określoną przez indeks prędkości. Producent podaje maksymalne dopuszczane przez niego obciążenie i dlatego nie powinno być ono przekraczane. Mnożąc nośność opony przez liczbę kół w pojeździe, otrzymamy masę całkowitą pojazdu wraz z dopuszczalnym obciążeniem. Warto zwrócić na to uwagę, jeśli planujemy przewozić duże i ciężkie ładunki. Jeżeli obciążenie przekroczy wartość podaną przez producenta, to istnieje duże ryzyko, że opona ulegnie uszkodzeniu bądź zniszczeniu.

Opony z jakim indeksem wybrać?

Zarówno indeks prędkości, jak i nośności są ważnymi parametrami mającymi wpływ na pracę opony. Z tego względu przy wyborze ogumienia należy mieć na uwadze ich wartości, które homologował producent samochodu. Będą one podane w książce obsługi pojazdu oraz na tabliczce znamionowej w okolicach progu, słupka B lub na klapce wlewu paliwa. Bardzo ważne, aby nie poruszać się na oponach niedostosowanych do konkretnego modelu samochodu, nawet jeśli nigdy nie osiągniemy maksymalnej prędkości lub ładowności. Oba indeksy są dokładnie dobierane przez producenta pojazdu. Do ich określenia bierze się pod uwagę moc silnika, masę auta i inne parametry techniczne. Wynika z tego, że opony o homologowanym indeksie prędkości i nośności zapewnią właściwą trakcję oraz bezpieczeństwo.

Wyjątek od reguły stanowi ogumienie przeznaczone na sezon zimowy. W Polsce od listopada 2007 roku zgodnie z kodeksem drogowym dozwolone jest użytkowanie ogumienia zimowego o niższym indeksie prędkości niż ten zalecany przez producenta. Chociaż podczas zimy poruszamy się wolniej, to należy pamiętać, że stosowanie ogumienia z zaniżonym indeksem prędkości spowoduje jego szybsze zużycie i inne niż dotychczas reakcje samochodu. Nie zalecamy więc korzystania z tej możliwości. Nie wolno też przesadzać w drugą stronę i kupować opon z wyższym indeksem prędkości. Taka opona może być zbyt sztywna dla naszego auta, a w niektórych wypadkach, np. przy zbyt niskim obciążeniu, nie zapewni odpowiedniej przyczepności. Jaki z tego wniosek? Lepiej zawsze stosować ogumienie zgodne z limitami prędkości i nośności określonymi przez producenta pojazdu.

Dowiedz się, jak świadomie dobrać opony do samochodu