Tankowanie LPG to jeden ze sposobów pozwalających znacznie zmniejszyć wydatki ponoszone na eksploatację samochodu. Gaz propan/butan to też paliwo uznawane za bardziej ekologiczne niż benzyna czy olej napędowy. Oczywiście większość kierowców rozważając montaż instalacji czy zakup auta z LPG, bierze pod uwagę przede wszystkim oszczędności. Nie dziwi więc coraz wyższy odsetek samochodów z LPG w firmowych flotach czy wśród taksówkarzy.
Instalacje gazowe zaczęły pojawiać się w Polsce w ostatniej dekadzie minionego wieku. Pierwsze (I i II generacji – tzw. mieszalnikowe) świetnie sprawdzały się w samochodach z silnikami gaźnikowymi. Z czasem, wraz z coraz wyższym skomplikowaniem jednostek napędowych, zmieniały się same instalacje LPG. Obecnie największą popularnością cieszą się instalacje sekwencyjne (IV generacji) oraz instalacje gazowe do wtrysku bezpośredniego (dotrysk LPG lub bezpośredni wtrysk LPG). Te właśnie weźmiemy pod uwagę, analizując opłacalność montażu na kilku przykładach.
W artykule znajdziesz cenne informacje o:
o czołowych producentach instalacji gazowych;
realnych oszczędnościach na paliwie (na wybranych przykładach);
o innych kosztach związanych z eksploatacją samochodu z LPG;
Popularne rodzaje instalacji gazowych
Do samochodów z silnikami gaźnikowymi czy z jednopunktowym wtryskiem paliwa polecane są instalacje II generacji, znane też jako mieszalnikowe. Co ważne, rozwiązanie to zdaje egzamin w autach wyposażonych w katalizatory i sondy lambda. Cena takie instalacji oscyluje w granicach 2000 zł.
Instalacje gazowe IV generacji, tzw. sekwencyjne, to rozwiązanie idealne do silników z wielopunktowym wtryskiem paliwa. Dzięki temu, że w tym rodzaju instalacji występuje taka sama liczba wtryskiwaczy gazowych jak liczba cylindrów (jeden wtrysk na jeden cylinder), całość działa sprawniej niż w starszych instalacjach. Zacierają się też różnice pomiędzy ilością spalanego gazu a benzyny (w instalacjach I-III generacji spalanie gazu były wyższe o 15-30 proc.). Zazwyczaj montaż markowej instalacji sekwencyjnej do samochodu z silnikiem czterocylindrowym wyniesie 2200-2500 zł.
Instalacje do wtrysku bezpośredniego
Współcześnie coraz więcej silników benzynowych wyposażonych jest w bezpośredni wtrysk. Rozwiązanie znane wcześniej z silników diesla pozwala na niższe spalanie i jest tym samym uznawane za bardziej ekologiczne. W jednostkach napędowych, takich jak FSI czy TSI znanych z aut koncernu Volkswagen, można zamontować bądź dotrysk LPG, bądź bezpośredni wtrysk LPG.
Dotrysk LPG
Połączenie instalacji gazowej z wtryskiem pośrednim z bezpośrednim wtryskiem benzyny to pierwszy sposób pozwalający oszczędzać na stacji paliw. Wadą tego rozwiązania jest konieczność okresowego dawkowania benzyny do wtryskiwaczy w silniku – muszą one pracować na benzynie, która schładza je. Dlatego też poza gazem spalana jest beznyna. Zużywa się jej do 2 l/100 km (dotrysk w granicach 10-20 proc.). Cena markowej instalacji z dotryskiem LPG powinna mieścić się w przedziale 4000-6000 zł.
Bezpośredni wtrysk LPG
Droższą, ale zarazem oszczędniejszą w eksploatacji alternatywą dla dotrysku LPG, jest wtrysk bezpośredni. Wysoka cena – 6000-10 000 zł – wynika zarówno z zaawansowania konstrukcji, jak i konieczności ingerencji w układ wtryskowy jednostki napędowej. Zmodyfikowana pompa paliwa wchodzi w koszt instalacji gazowej. A co się dzieje z wymontowaną z silnika pompą? Jest odsyłąna do producenta instalacji gazowej – można więc traktować ją jako zwrotną kaucję. Co ważne, wtrysk gazu w fazie ciekłej nie wpływa negatywnie na osiągi – więcej, odpowiednia kalibracja może przynieść wzrost mocy i momentu obrotowego o kilka procent względem osiągów na benzynie.
Sprawdzeni producenci instalacji gazowych
Na Starym Kontynencie, poza Polską, instalacje gazowe znaczną popularnością cieszą się w Holandii i we Włoszech. Nie dziwi więc, że najbardziej znane firmy wyspecjalizowane w LPG pochodzą z tych krajów. To też cenna informacja dla osób, które przeglądają używane samochody z LPG na zagranicznych portalach ogłoszeniowych.
Instalacje gazowe Prins
Dla wielu użytkowników samochodów z LPG Prins to synonim najwyższej jakości komponentów i prawidłowego zestrojenia. Holenderska firma jako pierwsza na świecie mogła pochwalić się certyfikacją do instalacji LPG, przeznaczonej do benzynowych silników z wtryskiem bezpośrednim. Co zrozumiałe, Prins nadal jest obecny na rynku instalacji sekwencyjnych, polecanych do silników z wielopunktowym wtryskiem pośrednim.
Instalacje gazowe BRC
Kolejnym hegemonem jest włoska marka BRC. Firma, której początku sięgają lat 60. minionego wieku, ma w ofercie instalacje gazowe zarówno do silników z wtryskiem pośrednim, jak i bezpośrednim. O jakości oferty może świadczyć fakt, że rocznie BRC dostarcza ok. 500 tys. instalacji LPG i CNG, współpracując z czołowymi producentami samochodów. Nie dziwi więc, że w instalacje gazowe BRC montowano nie tylko w placówkach dilerskich, ale także w fabrykach samochodów. Oczywiście BRC to nadal ważny gracz współpracujący z niezależnymi serwisami.
Najbardziej popularne instalacje gazowe z Polski
Wraz ze wzrostem popularności błękitnego paliwa, powstawały polskie firmy zajmujące się produkcją i popularyzacją LPG. Na szczególną uwagę zasługują: STAG, ALEX i KME. Co godne uwagi, w ofercie każdej z wymienionych są nie tylko instalacje do samochodów benzynowych, ale też do napędzanych przez silniki wysokoprężne. Ta opcja jest coraz chętniej wybierana przez zarządców flot – należy przypuszczać, że auta dostawcze, ciężarowe i autobusy z LPG wraz z kolejnymi podwyżkami cen paliw będą zyskiwać na popularności.
LPG, czyli realne oszczędności
Przez lata instalacje gazowe montowano głównie w paliwożernych samochodach. Stąd ogromna popularność tego rozwiązania w samochodach amerykańskich czy benzynowych terenówkach. Z czasem LPG zyskiwało uznanie w autach mniejszych segmentów. Swoistym fenomenem są hybrydowe Toyoty z LPG, wykorzystywane jako taksówki. Aby przybliżyć realne oszczędności w skali roku ponoszone na paliwie, warto podać kilka przykładów. Oczywiście różnice będą się zmieniać wraz z wahaniami cen paliw. Na potrzeby niniejszego zestawienia przyjęliśmy cenę litra benzyny 95 na 7,80 zł, natomiast LPG na 3,50 zł/l.
Toyota Prius III 1,8 HSD
Popularny wśród firm świadczących przewóz osób samochód zaskakuje oszczędnością, zwłaszcza w ruchu miejskim. Możliwość bezproblemowej współpracy z instalacjami sekwencyjnymi ze średniej półki cenowej to ogromny atut. Przyjmując przebieg miesięczny 3000 km przy średnim spalaniu benzyny 5,5 l/100 km (gazu 6,33 l/100 km, więcej o 15%), w ciągu roku na samym paliwie można zaoszczędzić blisko 5000 zł (przyjmując cenę instalacji 2500 zł).
Volkswagen Passat B8 1,5 TSI 150 KM
Do popularnego samochodu segmentu D z wtryskiem bezpośrednim wiele osób rozważa montaż instalacji z dotryskiem gazu. Przyjmując miesięczny przebieg 1500 km i zużycie benzyny na poziomie 7,5 l/100 km, koszt instalacji (5000 zł) zwróci się po 14 miesiącach (zużycie gazu wyższe o 15%, do tego doliczyliśmy dodatkowe koszty benzyny zużytej do uruchamiania i dotrysku – 520 zł). Mając w planach dłuższą eksploatację, z pewnością będzie to opcja jak najbardziej polecana.
Jeep Grand Cherokee III 3,7 V6
Chętnie sprowadzany zza Oceanu model nigdy nie należał do oszczędnych. Generacja z lat 2004-2010 nie jest wyjątkiem. Przyjmując średnie spalanie benzyny 15 l/100 km (gazu o 15% więcej) i miesięczny przebieg 2000 km, możemy wiele zyskać, montując instalację sekwencyjną. I nawet jeżeli cena zestawu do mocnego silnika 6-cylindrowego wyniesie 4500 zł, rocznie w portfelu zostanie kwota dwukrotnie większa.
Renault Master 2,3 dCi 150 KM
Popularny samochód dostawczy, którego IV generacja zadebiutowała w 2010 roku, także można wyposażyć w instalację gazową. Sprawdźmy więc, ile można zaoszczędzić, montując gaz do diesla. Przy miesięcznym przebiegu 5000 km i spalaniu oleju napędowego na poziomie 11 l/100 km (przy cenie oleju napędowego 7,60 zł/l) instalacja zwróci się po 20 miesiącach (przyjęliśmy, że dodatkowo na każde 100 km przejechanego na LPG potrzeba 2,2 l ON). Przy 5 latach eksploatacji, po przejechaniu 300 000 km, oszczędności na paliwie wyniosą niebagatelne 17 500 zł (to dużo, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że nowoczesne diesle wyróżniają się oszczędnością i koszt instalacji w tym przypadku to niebagatelne 9000 zł).
Cena LPG to nie wszystko
Analizując oszczędności wynikające z montażu instalacji gazowej, nie wzięliśmy pod uwagę innych kosztów. Niektóre – jak ewentualne przyspieszone zużycie wydechu czy poważne awarie silnika – trudno oszacować. Inne są w pełni mierzalne. Pierwszym jest wyższa cena obowiązkowego przeglądu auta z LPG – to 64 zł więcej niż samochodu bez instalacji. Kolejny to wydatki eksploatacyjne, które można szacować na 300-1000 zł rocznie (tak jak i korzyści, wzrastają wraz z przebiegiem).
Serwisowanie samochodów z LPG
Kluczem do realnych oszczędności wynikających z montażu LPG jest odpowiednie zestrojenie układu. Trzeba mieć na uwadze, że niektóre jednostki napędowe nie nadają się do LPG – są wykonane z niewielkim naddatkiem materiałowym, co przy wyższej temperaturze spalania gazu negatywnie wpływa na trwałość i bezawaryjność. Problematyczny jest też montaż LPG w samochodach bez automatycznej regulacji luzu zaworowego. Ważne też, aby cyklicznie serwisować instalację. Specjaliści z Inter Cars jednym głosem twierdzą, że inwestycja w filtry czy nawet w nowe wtryskiwacze w dłuższym okresie będzie opłacalna.
Podsumowanie
Opłacalność montażu instalacji gazowej zależna jest od wielu czynników. Można przyjąć, że im większe spalanie i dłuższe dystanse, tym jest to bardziej opłacalne. Stąd tankowanie LPG to też opcja pozwalająca na niemałe oszczędności podczas wakacyjnych podróży, także zagranicznych. Od lat stosunek ceny LPG do benzyny czy oleju napędowego jest podobny (1:2). W najbliższych latach, nawet mimo zawirowań geopolitycznych, nie należy się spodziewać zmian w tej kwestii.
FAQ
Co trzeba sprawdzić przy zakupie używanego samochodu z LPG?
Z formalnego punktu widzenia najważniejsza jest obecność wpisu instalacji w dowodzie rejestracyjnym. Jeżeli rozważasz zakup używanego auta z LPG, sprawdź też datę ważności homologacji butli.
Czy można zamontować używaną instalację gazową?
Obowiązujące przepisy zabraniają montażu używanej instalacji gazowej. Mimo tego nie brakuje osób, które świadomie łamią prawo, szukając dodatkowych oszczędności. Ale to niewłaściwa praktyka. Używana instalacja gazowa stanowi realne zagrożenie dla bezpieczeństwa kierowcy i pozostałych uczestników ruchu drogowego.
Czy opłaca się montować gaz do samochodu miejskiego?
Opłacalność zależy od planowanych przebiegów. Jeśli jesteś użytkownikiem kilkunastoletniego auta segmentu A (jak: Chevrolet Spark, Fiat Panda, Toyota Aygo, Kia Picanto czy Renault Twingo), także możesz zaoszczędzić. Przy miesięcznym przebiegu 1200 km i zużyciu benzyny 6,0 l/100 km na samym paliwie w ciągu dwóch lat można zyskać ok. 2000 zł (biorąc pod uwagę cenę instalacji 2500 zł). Niby niedużo, ale i tak jest to inwestycja godna uwagi.
