Tablice rejestracyjne przeważnie wskazują nie tylko na miejsce pochodzenia danego auta, ale niekiedy także na inne cechy. Czy wiedziałeś, że kolory tablic rejestracyjnych mogą mówić więcej niż myślisz? Co dokładnie oznaczają? Dlaczego niektóre auta są wyróżniane w ten właśnie sposób? Dowiedz się już teraz!
Wygląd tablic rejestracyjnych w Unii Europejskiej został ujednolicony w 1998 roku. Jako wzorzec wykorzystano wprowadzone kilka lat wcześniej tablice z Portugalii, Irlandii i Niemiec. Standardem stały się białe tablice z czarnymi literami i niebieskim polem z lewej strony. Na niebieskim tle muszą znajdować się kod państwa wydającego tablicę, zgodny z międzynarodowym kodem samochodowym, oraz flaga danego kraju lub UE. W Polsce tablice zgodne ze wzorem unijnym pojawiły się w 2000 roku. Wówczas na niebieskim polu widniały biało-czerwona flaga i kod PL. Po wstąpieniu do Unii flagę zastąpił symbol wspólnoty. Większość państw w Europie dostosowała się do tego rozporządzenia i stosuje białe tablice jako podstawowy wzorzec. Istnieją jednak wyjątki.
Z tego tekstu dowiesz się m.in.:
- jak zmieniały się tablice rejestracyjne w Polsce;
- jakie tablice są obecnie wydawane w naszym kraju;
- jakie są warianty tablic rejestracyjnych w Europie;
- jak wyglądają tablice specjalne w państwach UE;
- dlaczego warto znać wzory tablic rejestracyjnych?
Kolory tablic rejestracyjnych w Polsce – historia
Zgodnie z pierwszymi regulacjami po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku tablice rejestracyjne wykonywał właściciel samochodu we własnym zakresie. Przepisy określały, że biały numer ma znajdować się na czarnym tle.
Pierwsze znormalizowane tablice polskie wprowadzono w 1922 roku. Tablica przednia miała wymiary 490 × 145 mm i była jednorzędowa, a tylna dwurzędowa o wymiarach: 375 × 245 mm. Na białym tle widniały czerwone litery i czarne cyfry. Pomiędzy nimi z przodu znajdowała się czerwona kreska. W roku 1928 zmieniono wymiary tablic (555 × 145 mm z przodu i 440 × 275 mm z tyłu), ale kolorystyka pozostała ta sama do 1937 roku.
W 1937 roku zarządzono zmianę wzoru tablic. Od tej pory samochody miały otrzymać białe numery na czarnym tle składające się z jednej litery (typ pojazdu) i 5 cyfr (wyróżnik województwa i powiatu). Jeszcze przed zakończeniem wojny w 1944 roku zmodyfikowano system z 1937 roku, wprowadzając 6 cyfr określających miejsce rejestracji. Rozwiązanie to, z pewnymi modyfikacjami, funkcjonowało do 1956 roku.
Od roku 1957 wydawano czarne tablice z białym numerem, ale wprowadzono nowy system kodowy. Liczbowe wyróżniki województwa i powiatu zostały zastąpione przez dwuliterowe kody, zbliżone do systemu stosowanego współcześnie. Oprócz wyróżnika na tablicy znajdowały się 4 cyfry w dwóch parach oddzielone kreskami.
W 1976 roku doszło do dużej zmiany organizacji państwa. Wprowadzono podział administracyjny na 49 województw, likwidując powiaty. Wymusiło to wprowadzenie nowego systemu rejestracji pojazdów. Tablice po tej dacie zawierały dwuliterowy wyróżnik województwa z dodatkową literą określającą gminę. Każdemu województwu przydzielono po dwa wyróżniki, a wraz z wykorzystaniem ich puli wprowadzano kolejne. W 1996 roku dopuszczono także schemat: trzy litery – trzy cyfry i litera w celu zwiększenia liczby dostępnych kombinacji. System ten przetrwał aż do wprowadzenia tablic o wzorze unijnym, czyli do roku 2000.
W 1999 roku wprowadzono nowy podział administracyjny Polski na 16 jednostek terytorialnych. Tablice rejestracyjne zaczęły stosować oznaczenia zgodne z kodem stolicy każdej z nich, na przykład dla terenu Mazowsza rejestrowano auta z wyróżnikiem stolicy województwa – Warszawy.
Początkowo, jak wspominaliśmy, nowe, białe tablice miały na niebieskim polu flagę Polski i kod PL. Po 2006 roku zamiast flagi umieszczane są unijne gwiazdki. Od tamtej pory kolory tablic rejestracyjnych, są jedynie uzupełniane przez tablice specjalne.
Obecne kolory tablic rejestracyjnych w Polsce
W Polsce oprócz standardowych, białych tablic samochodowych w trzech formatach (jednorzędowa – 520 × 140 mm, dwurzędowa – 305 × 214 mm i jednorzędowa zmniejszona – 305 × 114 mm) wydawane są tablice w trzech różnych kolorach tła.
Niebieskie tablice rejestracyjne – dyplomatyczne
Tablice z niebieskim tłem i białymi literami są wydawane dla samochodów należących do placówek dyplomatycznych mieszczących się w Polsce. Nie mają dodatkowych pól, a jedynie numer. Każdy zaczyna się od litery W (wszystkie auta tego rodzaju zarejestrowane są w Warszawie) i kodu państwa, do którego ambasady należy samochód. Pozostałe liczby oznaczają przeznaczenie pojazdu.
Tablice dyplomatyczne są inne, ponieważ przedstawiciele ambasad i konsulatów są objęci pewnymi przywilejami i immunitetami, więc status powinien być widoczny z zewnątrz dla policji i innych służb.
Żółte tablice rejestracyjne – zabytkowe
Auta zabytkowe, historyczne i należące do kolekcji (prywatnych i muzealnych) są oznaczane tablicami z żółtym tłem i czarnymi literami. Podobnie jak na standardowym, białym modelu, z lewej strony znajduje się niebieskie pole z literami PL i gwiazdkami unijnymi. Oprócz tego przy prawym boku umieszczona jest sylwetka samochodu stylizowana na auto przedwojenne.
Samochody zabytkowe otrzymują specjalne tablice, ponieważ nie wymagają odnawiania przeglądu technicznego. Mogą też otrzymać specjalny status w strefach czystego transportu lub innych miejscach z ograniczeniem ruchu.
Zielone tablice rejestracyjne – napęd ekologiczny
Od 2020 roku spotkać możesz także auta z tablicami o standardowym unijnym wzorze, ale z jasnozielonym tłem. Oznaczają one samochód elektryczny lub zasilany wodorem. Auta z tymi rodzajami napędu mogą otrzymywać przywileje dotyczące wjazdu do stref z ograniczeniem ruchu. Niekiedy administratorzy terenu wyznaczają też specjalne miejsca parkingowe zarezerwowane dla „elektryków”.
Inne rodzaje tablic rejestracyjnych w Polsce
W Polsce możesz zobaczyć także białe tablice, ale z literami czerwonymi lub zielonymi. Te pierwsze wydawane są na czas dopełnienia formalności związanych z rejestracją pojazdu, wyrobienia dowodu i docelowych tablic z czarnymi literami.
Tablice z zielonymi literami wydawane są od 2019 roku. Są to tzw. profesjonalne tablice rejestracyjne. Dealerzy i osoby handlujące zawodowo samochodami mogą uzyskać przydział specjalnych numerów rejestracyjnych, które nie są przypisane do konkretnego auta. Mogą je zamontować na pojazdach, które sprzedają w celu przeprowadzenia jazdy testowej czy promocyjnej bez potrzeby rejestrowania danego samochodu.
Jako oddzielne rodzaje tablic rejestracyjnych w Polsce można uznać także tablice wojskowe, policyjne i należące do pojazdów rządowych. Nie mają one innej kolorystyki, są to białe tablice z niebieskim polem i czarnym numerem rejestracyjnym. O przynależności do odpowiednich służb lub organizacji świadczy wyróżnik literowy.
Pojazdy wojskowe otrzymują tablice z wyróżnikiem dwuliterowym, w którym pierwszą literą jest U. Druga zależy od tego, jakiego typu jest to sprzęt, np. UA oznacza pojazdy osobowe i terenowe, UB pojazdy bojowe, a UC dostawcze.
Służby policyjne i wywiadowcze oraz Służba Ochrony Państwa otrzymują tablice z wyróżnikiem zaczynającym się od litery H. Druga litera oznacza konkretną organizację (np. HP – policja, HA – CBA), trzecia litera wyróżnika oznacza jednostkę regionalną (np. HPA – komenda główna, HPZ – komenda stołeczna).
Kolory tablic rejestracyjnych – wyjątki w Europie
W większości państw UE, stowarzyszonych z Unią lub planujących przystąpić do wspólnoty obowiązują standardowe białe tablice z niebieskim polem z lewej strony. Inne kolory tablic rejestracyjnych w Europie stosuje jedynie kilka krajów..
Żółte tło tablic rejestracyjnych mają pojazdy w Holandii i Luksemburgu, a także w Anglii i Irlandii Północnej. Do roku 2008 można je było spotkać także we Francji, a do 2011 na Cyprze.
Czarne tło z białymi literami jest podstawowym wzorem tablic w Liechtensteinie oraz na należących do Zjednoczonego Królestwa wyspach Jersey i Alderney (równolegle z brytyjskimi, żółtymi tablicami). Wzór czarnych tablic był popularny w Europie do lat 90. XX wieku. We Francji w 1996 roku wprowadzono zamiast nich żółte. Na Islandii czarne tablice obowiązywały do 2006 roku, później zostały zastąpione przez białe, podobne do unijnych, ale z granatowymi literami i bez niebieskiego pola (flaga i kod znajdują się na białym tle). Pozostałe kraje europejskie zmieniły wzór tablic na białe lub żółte na przełomie lat 80. i 90. XX wieku.
Niektóre państwa, mimo wykorzystania białego tła, nie przyjęły wzoru tablic unijnych. Na tablicach Andory, Monako, San Marino i Szwajcarii obok numeru rejestracyjnego widnieją symbole narodowe. W Belgii do końca roku 2009 wydawano białe tablice z czerwonymi literami. Dodatkowo do klapy z tyłu montowana była mała tabliczka z literą B – kod samochodowy dla tego państwa. W 2010 roku wprowadzono niebieskie pole z lewej strony, zmieniono też barwę liter na ciemniejszą. Obecnie belgijskie tablice mają bordowy numer rejestracyjny.
Macedonia Północna i Czarnogóra mają dodatkowe pole z godłem pomiędzy literami i cyframi tablicy, a na samochodach z Portugalii zarejestrowanych przed 2020 rokiem można zobaczyć żółte pole z prawej strony.
Specjalne kolory tablic rejestracyjnych w Europie
Podobnie jak w Polsce, także inne kraje Europy stosują specjalne rodzaje tablic rejestracyjnych dla niektórych pojazdów.
Tablice specjalne dla aut zabytkowych wydawane są we Francji. Klasyki otrzymują czarne tablice wykonane według wzoru wprowadzonego po II wojnie światowej i używanego do 1994 roku. W innych państwach Europy przeważnie tablice dla „zabytków” różnią się jedynie systemem znaków.
W niemal każdym kraju UE wydaje się tablice dyplomatyczne. Ich wygląd jest bardzo zróżnicowany. We Włoszech mają specjalny wzór z niebieskimi literami i czarnymi cyframi. W Czechach stosowany jest wzór podobny do standardowego, ale z niebieskimi literami. Francuskie tablice dyplomatyczne są błękitne, a numer ma kolor żółty.
Wiele państw stosuje specjalne tablice dla taksówek (na przykład w Szwecji – żółte z czarnymi literami, w Hiszpanii – białe litery na niebieskim tle) czy dla pojazdów policyjnych i wojskowych. Oddzielne wzory tablic często są wydawane dla maszyn rolniczych, budowlanych, drogowych czy przyczep.
Rodzaje tablic rejestracyjnych, kolory tła i liter w każdym europejskim kraju są regulowane przez wewnętrzne przepisy i chociaż podstawowy wzór jest podobny w większości z nich, to można natknąć się też na inne – specjalne lub historyczne. Jest ich na tyle dużo, że nie sposób opisać ich w jednym artykule.
Rodzaje i kolory tablic rejestracyjnych – pomoc dla motoryzacyjnego turysty
Osoby interesujące się motoryzacją często podczas wypraw turystycznych zwracają uwagę na samochody, szczególnie gdy wyjeżdżają za granicę. Przed taką wycieczką dobrym pomysłem jest poznanie systemu i historii wzorów tablic rejestracyjnych. Dzięki temu możesz dowiedzieć się na przykład, kiedy samochód został zarejestrowany, co może pomóc w identyfikacji aut klasycznych.
Nietypowe rodzaje tablic rejestracyjnych są też same w sobie ciekawostką. Miłośnicy motoryzacji często fotografują samochody wyposażone w takowe, aby potem sprawdzić w Internecie, co oznaczają. Taka „zabawa” może dodatkowo urozmaicić urlop zagraniczny.
Akcesoria do tablic rejestracyjnych w Inter Cars
Czytając o tablicach rejestracyjnych, powinieneś pomyśleć także o swojej. Musi być solidnie zamocowana do pojazdu w przeznaczonym do tego miejscu. Najwygodniejszym sposobem, aby tego dokonać, są specjalne ramki do tablic.
Dobrej jakości ramki znajdziesz w Inter Cars. Dzięki nim nie zgubisz tablicy podczas jazdy. W ofercie sklepu znajdziesz też inne akcesoria i części, na przykład lampki do oświetlenia tablicy tylnej.
