Czym jest most napędowy w samochodzie i jak go wymienić? 

Most napędowy to jeden z kluczowych elementów w konstrukcji każdego pojazdu z napędem na tylne koła. W czasie pracy podzespół jest intensywnie eksploatowany oraz narażony na szkodliwy wpływ czynników zewnętrznych, co prowadzi z czasem do uszkodzeń oraz zużycia. Jak objawia się awaria, jak zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia i co zrobić, gdy konieczna jest wymiana mostu napędowego? Wyjaśniamy! 

Bez prawidłowo działającego mostu napędowego auto nie ruszy. Podzespół jest odpowiedzialny za przenoszenie momentu obrotowego na koła oraz załamywanie przebiegu tego momentu pod odpowiednim kątem. Klasyczne mosty napędowe znajdziemy w wielu samochodach dostawczych, ciężarowych, autobusach – a także w niektórych pojazdach z napędem tylnym lub na cztery koła. Konstruowane są tak, by mogły mieć jak największą żywotność, jednak po przejechaniu określonej liczby kilometrów mogą pojawić się problemy. Czasami wystarczy regeneracja, ale w niektórych sytuacjach konieczna będzie wymiana elementu na nowy. Przeczytaj, jak zbudowany jest most napędowy, jakie są symptomy jego uszkodzenia i w jaki sposób można sobie z nimi radzić. Przybliżymy Ci również zasady dbania o ten element – tak, by zachował sprawność jak najdłużej. Zapraszamy do lektury! 

Z tego artykułu dowiesz się m.in.:

• czym jest most napędowy i jak jest zbudowany;
• jakie są najczęstsze usterki tego podzespołu;
• w jaki sposób dbać o most napędowy;
• jak dobrać odpowiedni olej do mostu napędowego.

Most napędowy – co to jest?

Mosty napędowe dostosowywane są do konstrukcji poszczególnych pojazdów i obciążeń, jakim konkretne auta są poddawane. Ogólna zasada działania zawsze jest dość podobna. Jak zbudowany jest most napędowy i jakie rodzaje tego elementu można spotkać w różnych samochodach? 

Jakie funkcje pełnią mosty napędowe? 

Zadaniem mostu napędowego jest:

• załamywanie przebiegu momentu obrotowego pod odpowiednim (najczęściej prostym) kątem;
• przenoszenie momentu obrotowego na koła;
• zmiana prędkości obrotowej i wielkości momentu w zależności od potrzeb;
• osadzanie kół jezdnych i elementów układu hamulcowego, które z nimi współpracują, a niekiedy również elementów układu kierowniczego;
• przenoszenie sił pionowych, które wynikają z ciężaru pojazdu oraz najeżdżania kół na nierówności na drodze, a także sił wynikających z poruszania się samochodu po łukach i pochyłościach.

Jak zbudowany jest most napędowy?

Typowy most napędowy składa się z:

• przekładni głównej, która służy do zwiększania przekazywanego na koła momentu obrotowego i zmiany kierunku napędu ze wzdłużnego na poprzeczny;
• mechanizmu różnicowego – dzięki niemu możliwa jest kompensacja różnicy prędkości obrotowej półosi napędowych. Oznacza to, że ten element rozdziela moment obrotowy pomiędzy koła w taki sposób, aby w układzie przeniesienia napędu nie pojawiały się zbędne naprężenia, które występują szczególnie podczas jazdy po nierównym terenie lub pokonywania zakrętów;
• półosi – które są zamknięte w sztywnej rurze lub połączone mechanizmem różnicowym za pomocą przegubów

Zobacz również: Modyfikowany mechanizm różnicowy – szpera nie tylko do driftu! 

W samochodach – zależnie od konstrukcji – możemy znaleźć most napędowy przedni, tylny most napędowy oraz most środkowy. 

Most napędowy w samochodzie ciężarowym

Sztywny most napędowy to klasyczna konstrukcja, którą można spotkać w ciężkich pojazdach ciężarowych, autobusach i autach dostawczych oraz, rzadziej – w samochodach osobowych z tylnym napędem oraz zależnym zawieszeniem kół jezdnych. W ich budowie wyróżnia się sztywna pochwa, stanowiąca trzon całej konstrukcji, w której wnętrzu umieszczona jest większość pozostałych mechanizmów. Sztywny most napędowy podczas jazdy poddawany jest istotnym obciążeniom: pochwa musi więc być bardzo wytrzymała, a jednocześnie cechować się jak najmniejszym ciężarem własnym.

Most napędowy w samochodzie osobowym lekkim

Mniejsze, lżejsze samochody wyposażone są zazwyczaj w pochwy mostu napędowego wykonane z zespawanych w całość, tłoczonych elementów. Na środkowej części podzespołu osadzone jest za pomocą śrub gniazdo przekładni głównej i mechanizmu różnicowego (ta część nosi nazwę łba mostu napędowego). W przeciwległym otworze centralnej części pochwy znajduje się otwór kontrolny poziomu oleju z korkiem, osłonięty pokrywą z blachy. W ciężkich pojazdach mosty napędowe konstruowane są tak, by obniżać środek ciężkości pojazdu, a w ciężarówkach o dużej ładowności czasami stosuje się dwa, a nawet trzy mosty, połączone w tandem lub tridem. 

Most napędowy w samochodzie osobowym

Mosty napędowe w samochodach osobowych konstruowane są w nieco inny sposób. Opisane wyżej mosty należą do tzw. mas nieresorowanych, które znacząco obniżają komfort jazdy. Opracowano więc rozwiązanie, które polega na wprowadzeniu szczątkowej pochwy, zawierającą przekładnię główną oraz mechanizm różnicowy. Mocuje się je do ramy pomocniczej lub nadwozia, przechodząc jednocześnie do masy resorowanej. Na skutek tego moment obrotowy doprowadza się do kół przy użyciu jedno- lub dwuprzegubowych półosi napędowych, a ponadto zachowana zostaje możliwość napędu na tylną oś w pojazdach z silnikiem umieszczonym z przodu. 

W autach, w których zespół napędowy jest częścią masy nieresorowanej (czyli w takich, które mają zablokowany układ napędowy), wewnętrzne elementy mostu umieszcza się we wspólnym korpusie razem ze skrzynią biegów – mówi ekspert marki Inter Cars. Jeśli pojazd ma napęd tylny i przedni, ten korpus wykonuje się ze stopów aluminium – jest to możliwe, gdyż nie oddziałują na niego ciężar pojazdu oraz ładunek. 

Most sztywny a most z zawieszeniem niezależnym – czym się różnią?

Omawiając budowę mostu napędowego, warto zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy mostem sztywnym a tym z niezależnym zawieszeniem. Ten pierwszy skonstruowany jest tak, że koła nie zmieniają położenia wobec zawieszonej za pomocą resorów piórowych lub śrubowych osi. 

Mosty z niezależnym zawieszeniem mają nieco inną konstrukcję – półosie napędowe nie znajdują się we wspólnej obudowie rurowej. Połączone są mechanizmem różnicowym, za pomocą przegubów. Dzięki temu, przy wybieraniu nierówności, poruszają się niezależnie od siebie. W takich mostach nie stosuje się resorów piórowych, lecz kolumnę resorującą. 

Zobacz również: Do czego służy półoś w samochodzie?

Łamany most napędowy

Łamany most napędowy wykorzystuje się w pojazdach z napędem na cztery koła, najczęściej w modelach terenowych. Takich, które przeznaczone są do poruszania się w bardziej wymagającym środowisku. Taki most składa się zazwyczaj z dwóch części – przedniej oraz tylnej – które połączone są ze specjalnym przegubem. Dzięki temu, gdy jedno z kół traci przyczepność, drugie nadal może swobodnie się obracać. Poprawia to stabilność oraz trakcję. 

Tego typu most napędowy jest cięższy i nieco mniej wydajny, niż klasyczny sztywny model. W warunkach terenowych to rozwiązanie sprawdza się jednak bardzo dobrze, więc gdy priorytetem jest zdolność pojazdu do pokonywania przeszkód,często jest preferowane. 

Mosty napędowe: najczęstsze usterki

Zarówno most napędowy przedni, jak i tylny, poddawane są w czasie jazdy dużym obciążeniom. I jak wszystkie inne części – z czasem się zużywają. Do najczęstszych awarii mostów napędowych można zaliczyć:

• zwiększone luzy w łożyskach;
• rozpadnięcie się łożysk;
• Złamanie zębów przekładni zębatych;
• ścieranie przekładni zębatych (przyczyną bardzo często jest niedostatecznie częsta wymiana oleju);
• zużycie uszczelek i wynikające z tego nieszczelności układu i wycieki oleju.

Jakie są objawy awarii?

Jednym z najczęstszych problemów jest zużycie uszczelek, które objawia się wyciekiem oleju w pobliżu mostu. W takiej sytuacji podczas jazdy zauważysz zwiększenie poziomu głośności pracy podzespołu: stukanie i szumienie. Jeśli awaria doprowadzi do niewłaściwego przekazywania momentu obrotowego na koła, pojawią się wibracje w okolicach mostu, a także spadek mocy, a co za tym idzie – problemy z jego rozpędzaniem. 

Pamiętaj, by na wymienione powyżej problemy reagować jak najszybciej! Jeśli coś Cię zaniepokoi, jak najszybciej wybierz się do warsztatu samochodowego. Dbaj też, by regularnie kontrolować stan mostu napędowego – wraz z upływem czasu ryzyko pojawienia się luzów wzrasta, a naprężenia w łożyskach maleją. 

Kiedy trzeba wymienić most napędowy i jak to zrobić?

Jeżdżenie z uszkodzonym mostem napędowym nie wpływa dobrze ani na stan techniczny samochodu, ani na komfort i bezpieczeństwo jazdy. Gdy coś jest nie tak – ten element koniecznie trzeba naprawić. Na czym polega regeneracja mostu napędowego? Kiedy ten zabieg wystarczy, a w którym momencie trzeba zdecydować się na wymianę?

Wymiana czy regeneracja?

Regeneracja mostu napędowego jest szeregiem czynności, które polegają na zdiagnozowaniu usterek, naprawie oraz konserwacji. Pierwszym krokiem jest zawsze kontrola stanu całego mechanizmu. Należy w tym celu dokonać dokładnych oględzin mostu, sprawdzić poziom oleju oraz stan gumowych uszczelek. Znalezione usterki trzeba usunąć, niezbędna jest również wymiana oleju. Istotnymi czynnościami są także regulacja przekładni i półosi, poprawa napięcia łożysk oraz ustawienie wszystkich elementów na właściwej pozycji.

Regeneracja z pewnością jest rozwiązaniem mniej kosztownym niż wymiana. Jeśli jednak tylny lub przedni most napędowy uległ poważnemu uszkodzeniu, a powyższe czynności nie przynoszą efektów, konieczny będzie zakup nowego elementu. 

Wymiana mostu napędowego 

Przedni lub tylny most napędowy w Twoim pojeździe wymaga wymiany? Pamiętaj, że ocenę stanu technicznego tego elementu najlepiej pozostawić specjaliście. Wymiana nie jest prostym zadaniem – w warunkach domowych może być trudno odkręcić poszczególne podzespoły, montaż nowych również nie należy do najłatwiejszych czynności. Ponadto należy pamiętać o tym, że po zamontowaniu nowego mostu napędowego dobrze jest przeprowadzić testy diagnostyczne, dzięki którym można sprawdzić, czy wszystko działa tak, jak należy. 

Najlepiej będzie, jeśli powierzysz samochód w ręce specjalistów! Miej na uwadze to, że w każdym modelu auta budowa mostu napędowego jest nieco inna, co dodatkowo utrudnia przeprowadzenie wymiany uszkodzonych elementów w prawidłowy sposób. 

Jak dbać o most napędowy? 

Jeśli chcesz, by most napędowy w Twoim samochodzie jak najdłużej zachował sprawność, musisz przede wszystkim pamiętać o tym, by regularnie wymieniać olej. To podstawowa czynność serwisowa: ciecz ulega zużyciu, a w trakcie eksploatacji gromadzą się w niej ścierane z pracujących łożysk opiłki metalu. Sprawia to, że olej traci pierwotne właściwości, a dodatkowo – w układzie powstają luzy. 

Pamiętaj, by korzystać z oleju o odpowiednich parametrach – stosowne dane znajdziesz w instrukcji auta lub na stronie internetowej producenta. Wymiana substancji nie jest skomplikowaną czynnością. Należy odkręcić korek spustowy, zlać zużyty olej, a następnie zamontować nowy korek i wlać do układu świeży płyn. Po zakończeniu tych czynności dobrze jest wykonać jazdę testową i sprawdzić, czy auto przestało hałasować. Jeśli nie – oznacza to, że most napędowy jest uszkodzony lub zużyty. Wówczas warto wybrać się do specjalistycznego warsztatu.

Eksperci radzą, by olej w moście napędowym wymieniać co 40 tys. km lub co 2 lata (w przypadku starszych pojazdów). W nowszych samochodach ten interwał może wynosić nawet 80-100 tys. km. Szczegółowe wytyczne znajdziesz w instrukcji obsługi Twojego auta. 

Wymiana oleju w moście napędowym – sklep Inter Cars

Regularna wymiana oleju w moście napędowym to czynność, której nie wolno zaniedbać. Niezależnie od tego, jaką konstrukcję ma ten podzespół w Twoim aucie – właściwe smarowanie odgrywa w nim istotną rolę. Ważne jest to, by korzystać z olejów wysokiej jakości, od sprawdzonych marek. Aby dobrać odpowiedni, na początku zapoznaj się ze wskazówkami producenta Twojego auta. Obecnie najczęściej wykorzystuje się oleje klas GL–4 oraz GL–5. Pamiętaj, że nie można stosować ich zamiennie! 

W naszym sklepie Inter Cars znajdziesz oleje renomowanych marek – nasi eksperci dbają, by każdy oferowany produkt spełniał najwyższe standardy jakości. Możemy zagwarantować Ci konkurencyjne ceny i fachową pomoc: chętnie doradzimy, jakie rozwiązanie będzie w Twojej sytuacji najlepsze.