W wielu autach wyposażonych w silnik diesla na tablicy rozdzielczej widnieje kontrolka informująca o stanie technicznym filtra. Jednak nie jest to regułą, dlatego w niektórych autach trudno jest wychwycić pierwsze objawy świadczące o zapchaniu DPF. W niniejszym artykule znajdziesz najważniejsze informacje oraz porady, jak poradzić sobie z zapchanym filtrem cząstek stałych.
Filtr cząstek stałych z założenia powinien być bezobsługowy i oczyszczać się poprzez automatyczne wypalanie sadzy podczas jazdy pod kontrolą komputera, lecz nie zawsze udaje się to doprowadzić do końca. Są sytuacje, kiedy użytkownik nie wie, że taki proces zachodzi i nieświadomie go przerywa. Skutkiem jest zapchany DPF, a ten może grozić nawet zatarciem silnika. Pamiętaj także, że zapychanie się filtru cząstek stałych to normalne zjawisko, ponieważ wypalanie sadzy powoduje powstawanie popiołu, który gromadzi się wewnątrz.
Z tego artykułu dowiesz się:
– jakie są różnice między „suchym” a „mokrym” filtrem cząstek stałych;
– dlaczego filtr DPF się zapycha;
– jakie są objawy zapchanego filtra DPF;
– czym grozi zapchany filtr cząstek stałych;
– jak czyścić zapchany filtr DPF;
– jak dbać o filtr cząstek stałych;
– jakie preparaty wybrać do czyszczenia filtra DPF?
Mokry i suchy filtr cząstek stałych
Z punktu widzenia użytkowników istotny jest podział na „suche” i ,,mokre” filtry cząstek stałych. Pierwsze – znane między innymi z samochodów Volkswagen Group – odpowiadają za zmniejszanie ilości cząstek stałych w spalinach bez stosowania substancji katalizujących czy dodatków chemicznych. „Suchy” filtr DPF zbudowany jest z ceramicznych i metalowych materiałów o porowatej strukturze, która ułatwia zatrzymywanie się zanieczyszczeń. Aby „suchy” filtr cząstek stałych spełnił swoje zadanie, czyli wypalał szkodliwe związki osadzające się na jego ściankach, wymagana jest temperatura wynosząca minimum 550 st. C (optymalna wartość jest o 50 st. wyższa).
W samochodach z silnikami HDI (konstrukcji PSA) spotyka się „mokry” filtr cząstek stałych, znany jako FAP (fr. filtre a particule, czyli „filtr cząstek”). W tym rozwiązaniu dodatkowo wykorzystuje się tlenki ceru (ceryny), które zawarte są w specjalnym płynnym dodatku, wtryskiwanym do paliwa. Domieszka tlenków ceru sprawia, że do wypalenia sadzy, resztek tlenku węgla i węglowodorów nie jest wymagana aż tak wysoka temperatura, jak w filtrach „suchych” (wystarczy utrzymywać wartość w granicach 450 st. C).
Dlaczego filtr DPF się zapycha?
Warto zacząć od wyjaśnienia, co to jest filtr cząstek stałych. Filtr DPF stanowi jeden z elementów silnika, a dokładniej – układu wydechowego. Jego zadaniem jest zbieranie zanieczyszczeń powstających podczas spalania paliwa. Gromadzi on wszystkie materiały stałe, dlatego DPF może być Ci znany także jako filtr cząstek stałych. Diesel to główny typ aut, w jakich montuje się tego rodzaju urządzenia. W ostatnich latach coraz częściej także samochody na benzynę są wyposażane w filtry cząstek stałych, znane jako OPF bądź GPF. Ale to nie one są tematem niniejszego artykułu.
Przyczyny zapychania dotyczą dwóch kwestii. Jedną z nich jest naturalna, wręcz wpisana w działanie filtra, możliwość gromadzenia się w przestrzeni DPF popiołu, który powstaje podczas spalania sadzy. Inny powód to przerwanie lub awaria tego procesu, które sprawiają, że do zapchania dochodzi szybciej i częściej, a pozostałość spalania zaczyna się kumulować.
Najczęstsze objawy zapchanego filtra DPF
Spadek osiągów, zwiększenie obrotów silnika czy spalania benzyny, a także szarpanie kierownicy – to symptomy, jakie daje zapchany DPF. Objawy są mało zauważalne dla przeciętnego użytkownika, ale jeśli często jeździsz autem, z pewnością je zaobserwujesz.
Jednak to nie wszystkie sygnały wywoływane przez zanieczyszczony filtr cząstek stałych. Objawy dotyczą także układu paliwa, który staje się nieszczelny, a w najgorszym przypadku może dojść do zatarcia silnika, ponieważ olej przestaje smarować poszczególne elementy, nawet jeżeli używasz odpowiednich specyfików syntetycznych. Ponadto uwalnia się wówczas charakterystyczny zapach – kiedy będziesz na postoju, wyczujesz intensywną woń spalin.
Jak poznać, że filtr DPF w samochodzie jest zapchany?
Pamiętaj o tym, by regularnie sprawdzać filtr cząstek stałych. Kontrolka lub specjalne komunikaty komputerowe spotyka się w części aut, do tego nie zawsze opłaca się zdawać na ich działanie. Jeśli jednak takowy posiadasz, a Twoja kontrolka zaczyna migać, to znak, że musisz przejechać się autem w dłuższą trasę, by przeczyścić filtr. W sytuacji, kiedy świeci stałym światłem, Twój pojazd będzie wymagał serwisu.
Najlepiej, jeśli sprawdzisz filtr cząstek stałych DPF u wykwalifikowanego specjalisty, który podłączy samochód pod komputer diagnostyczny. Mierzy on poziom ciśnienia przed oraz za filtrem i na podstawie tak uzyskanych wyników mechanik może stwierdzić, w jakim stopniu urządzenie zapełniło się zanieczyszczeniami.
Czym grozi zapchany filtr cząstek stałych?
Zapchany DPF (filtr cząstek stałych) wpływa na pracę całego systemu silnikowo-wydechowego. Utrudnia wydalanie z cylindrów nowych zanieczyszczeń powstających podczas pracy silnika. Spaliny stawiają taki sam opór wypychającym je tłokom. W ten sposób bardzo szybko dochodzi do rozregulowania układu korbowo-tłokowego.
Ponadto system komputerowy często wtedy uruchamia proces wypalania sadzy, a to wiąże się ze zwiększonym zużyciem paliwa. Olej napędowy rozrzedza olej silnikowy, a co za tym idzie – niweluje jego właściwości smarowne. W takim przypadku niekiedy dochodzi do zatarcia silnika i przerwania jego pracy. Zdarza się tak również, gdy występuje zapchany DPF, a turbina nie jest w stanie normalnie funkcjonować. Ciśnienie produkowane przez turbosprężarkę oraz przez spaliny staje się tak wysokie, że pojawia się ryzyko rozerwania podzespołów.
Warto także zawczasu zaopatrzyć się w specjalne oleje silnikowe, które są przygotowane do tego, że taka sytuacja może wystąpić. Mają one odpowiednie właściwości smarowne, dzięki czemu zyskasz pewność, że wszystko będzie działać tak, jak powinno.
Czyszczenie zapchanego filtra DPF
Co pewien czas postaraj się wyjechać w dłuższą trasę, podczas której utrzymuj stałe obroty silnika, by w ten sposób oczyścić filtr cząstek stałych. Regeneracja, rozumiana jako wypalanie zanieczyszczeń, powinna przebiec naturalnie i bez przeszkód.
Istnieje też inny sposób, by zadbać o filtr cząstek stałych. Czyszczenie przeprowadzisz za pomocą różnych preparatów. Używaj ich na chłodny silnik po demontażu czujników temperatury oraz ciśnienia. Przy użyciu wąskiej rurki wprowadź środek, który pozbędzie się sadzy. Do wyboru masz też preparaty dolewane do paliwa – wspomogą one spalanie zanieczyszczeń.
Natomiast jeśli nie jesteś pewny swoich umiejętności, lepiej udaj się do punktu serwisowego. Coraz częściej stosuje się tam proces hydrodynamiczny, który polega na użyciu wody przez specjalną maszynę czyszczącą wnętrze DPF.
Jak wypalić filtr cząstek stałych?
Zastanawiasz się, jak wypalić filtr cząstek stałych? Najbardziej skuteczny sposób profilaktyki czystości DPF to opisana już wcześniej jazda na znacznych dystansach przy zachowaniu stałych obrotów silnika. Takie działanie utrzymuje wysoką temperaturę w układzie wydechowym przez długi czas, co skutkuje powolnym, lecz równomiernym spalaniem sadzy.
Są także inne metody regeneracji za pomocą temperatury, jakimi możesz oczyścić filtr cząstek stałych. Wypalanie wykonują m.in. wykwalifikowani pracownicy w serwisach samochodowych. Filtr z auta jest wkładany do pieca indukcyjnego i tam poddawany działaniu wysokiej temperatury, a popiół następnie zostaje wydmuchany ze środka sprężonym powietrzem.
Jak dbać o filtr cząstek stałych?
Istnieje kilka zasad dotyczących tego, jak dbać o filtr cząstek stałych. Staraj się jeździć w trasy (co najmniej 10-minutowe). Pozwolą Ci one na utrzymanie stałych obrotów i przepalenie zanieczyszczeń.
Jeśli czujesz, że auto zaczyna się gorzej prowadzić, skorzystaj ze specjalnych środków chemicznych. Wybierz preparaty wspomagające spalanie paliwa diesel. Filtr cząstek stałych spróbuj czasami przeczyścić samodzielnie.
W razie potrzeby zdecyduj się na pomoc wykwalifikowanej kadry w serwisach. A co najważniejsze – dbaj o silnik i pamiętaj o jego regularnym przeglądzie.
Co jeszcze warto wiedzieć o filtrze cząstek stałych?
Filtr cząstek stałych da się usunąć, ale lepiej nie decyduj się na ten krok. Wbrew powszechnej opinii nie doprowadza to do żadnych istotnych zmian, jak np. powiększenie mocy silnika. Może natomiast zaszkodzić całemu układowi, a cena naprawy przewyższy koszt wymiany zapchanego urządzenia.
Miej też na uwadze, że może się zdarzyć, iż podczas podróży za granicą policja sprawdzi, czy masz filtr DPF. Jego brak grozi mandatem. W Polsce jeszcze nie jest to regulowane prawnie, jednak policja ma prawo skierować auto na badania techniczne i zatrzymać dowód rejestracyjny.
Jakie preparaty wybrać do czyszczenia filtru DPF?
Na rynku znajdziesz wiele specyfików, które pomogą Ci w czyszczeniu filtra DPF. Zacznij działać jeszcze przed zapchaniem się urządzenia i wybierz dodatek do oleju napędowego. Wspomaga on wypalanie zanieczyszczeń.
Jeśli zaś już coś się dzieje z filtrem i nie chcesz decydować się na jego demontaż, najlepszym rozwiązaniem naprawczym będzie skorzystanie ze specjalnie przeznaczonego środka do czyszczenia. Pamiętaj, żeby po zabiegu użyć płynu do płukania.
Dobrym rozwiązaniem dla Ciebie okaże się również użycie preparatu do silnika, który rozpuści brud, a dzięki specjalnej dyszy dotrze do trudno dostępnych zakamarków.
Podsumowanie
Zapychanie się filtra cząstek stałych jest wpisane w działanie tego urządzenia. Podobnie jest z samoistnym czyszczeniem się poprzez wypalanie sadzy. Niestety nie zawsze dochodzi do całkowitego przeprowadzenia procesu. Wtedy konieczne staje się czyszczenie DPF samodzielnie lub przez doświadczonego pracownika w serwisie.
FAQ
Jakie są objawy zapchanego filtra DPF?
Najczęstsze objawy, które możesz zauważyć, to m.in. spadek osiągów, zwiększenie obrotów silnika, szarpanie kierownicy czy intensywny zapach spalin odczuwany podczas postoju.
Jak wyczyścić filtr DPF?
W pierwszej kolejności warto udać się na dłuższą przejażdżkę autem, podczas której utrzymasz stałe obroty silnika. W ten sposób stworzysz warunki pozwalające na samoistne spalenie się sadzy w filtrze DPF. Możesz to zrobić samemu, wtedy wybierz odpowiednie preparaty do czyszczenia lub specyfiki, które dodaje się do oleju silnikowego – wspomogą one usuwanie spalin.
Czym grozi zapchanie filtra cząstek stałych?
Zapchanie filtra DPF grozi głównie zatarciem silnika, ponieważ zanieczyszczenia uniemożliwiają wydostawanie się spalin na zewnątrz. Nagromadzone gazy wymuszają większe zużycie oleju napędowego, który rozrzedza olej silnikowy oraz niweluje jego właściwości smarowne. Innym skutkiem jest rozregulowanie całego układu wydechowego.
