Obecny poziom świadomości kierowców jest na tyle wysoki, że doskonale zdają sobie oni sprawę z tego, że zimowe opony samochodowe to ważny element bezpieczeństwa jazdy. Jak ważny? Jest w stanie skrócić drogę hamowania na śniegu nawet o 31 metrów w stosunku do ogumienia letniego. To wartość, której nie zlekceważy żaden odpowiedzialny użytkownik drogi. Z czego wynikają jednak te właściwości? To w dużej mierze kwestia budowy bieżnika i projektu mieszanki gumowej.
Zima potrafi tworzyć naprawdę trudne warunki na drogach. A trudne warunki stanowią poważne wyzwanie nie tylko dla umiejętności kierowcy, ale również i możliwości technicznych pojazdu. O co powinien zadbać właściciel samochodu? Oczywiście jednym z kluczy do sukcesu jest zakup w miarę nowoczesnego modelu wyposażonego w serię elektronicznych asystentów. Obowiązkowy ABS, ESP czy inne układy trakcyjne są w stanie wspomóc kierowcę podczas utrzymywania zadanego toru jazdy nawet na mocno śliskiej nawierzchni. Elektronika nie wyczerpuje jednak listy elementów, o których należy pomyśleć. W końcu miałaby całkowicie związane ręce i ograniczone pole do popisu gdyby nie właściwej jakości… opony zimowe!
Opona styka się z drogą powierzchnią o wielkości…
Czemu ogumienie jest tak kluczowe? To niezwykle łatwo wyjaśnić. Opony tak naprawdę stanowią jedyny punkt styku auta z nawierzchnią. To za ich pomocą pojazd jest w stanie rozpędzać się, ale też nadawać kierunek jazdy. I w pierwszym, i drugim przypadku kluczowym pojęciem jest trakcja. Trakcja sprawia, że auto może bez większych trudności przemieszczać się, a co za tym idzie w bezpieczny sposób transportować pasażerów. Na jak dużej powierzchni opony stykają się z asfaltem? Specjaliści z rynku motoryzacyjnego przyjmują, że średnio odpowiada ona wielkości kartce A4. Płaszczyzna jest zatem symboliczna. To prowadzi z kolei do innego wniosku – potężnego znaczenia nabiera bowiem jakość powierzchni styku.
O tym jak ważne jest dostosowanie ogumienia do warunków panujących na drodze, postanowił przekonać kierowców Polski Związek Przemysłu Oponiarskiego. Organizacja zleciła badanie drogi hamowania różnych typów opon. Warunki testu były następujące: na dworze panowała temperatura 2 stopni Celsjusza, a nawierzchnia toru była albo mokra, albo pokryta śniegiem. W pierwszym przypadku prędkość przejazdu sięgnęła 90 km/h, w drugim została określona na 50 km/h. Jakie są wyniki? Otóż w przypadku wilgotnego asfaltu opona zimowa pozwoliła na skrócenie drogi hamowania w stosunku do opony letniej o 11 metrów. To dystans, na którym dałoby się zaparkować dwa i pół Volkswagena Golfa siódmej generacji.
Jeszcze bardziej drastyczna okazała się próba na śniegu. W tym przypadku zimówka zatrzymała samochód aż o 31 metrów wcześniej od ogumienia letniego! To odległość, która wynosi więcej niż siedem długości kompaktowego Volkswagena. Potężne różnice dróg hamowania prowadzą do prostego wniosku – opona zimowa przy niskiej temperaturze to jeden z najlepszych sposobów zadbania o bezpieczeństwo nie tylko pasażerów auta, ale i innych użytkowników dróg. Jakie właściwości decydują o tym, że zimówka może się pochwalić tak dobrymi właściwościami podczas trudnych warunków drogowych? W tym momencie wymienić można co najmniej kilka elementów konstrukcyjnych stosowanych przez producentów.
Duża ilość lameli na zimówce. Po co się je stosuje?
Jednym z bardziej zauważalnych wyznaczników opony zimowe jest… kształt bieżnika! Cecha charakterystyczna? Ta dotyczy przede wszystkim dużej ilości nacięć, które są fachowo nazywane lamelami. O ile podczas zapewniania trakcji na rozgrzanym asfalcie kluczowe okazują się duże i gładkie klocki, o tyle na drodze oblodzonej czy zaśnieżonej dużo lepiej sprawują się niewielkie kieszonki. Te z jednej strony poszukują punktów zaczepienia, z drugiej powiększają powierzchnię styku z nawierzchnią, a z trzeciej dosłownie wgryzają się np. w śnieg. Inżynierowie z rynku oponiarskiego wiedzą zatem, że zagęszczona sieć lameli w przypadku zimówki oznacza nic innego jak mocno poprawioną trakcję samochodu w trudnych warunkach.
W jaki sposób projektowane są lamele? To idealnie pokazuje chociażby opona zimowa Bridgestone Blizzak LM005. Podczas projektowania bieżnika nowego modelu Japończycy postawili na unikalne i skracające drogę hamowania połączenie kieszonek wykonanych w technologii 2D i 3D. Poza tym uzupełnili architekturę bieżnika o tzw. zygzakowate rowki. Nierówna krawędź zawsze ustawia się pod kątem do nawierzchni. To pozwala na zwiększenie strefy kontaktu z pokrywą śnieżną i chroni przed utratą kontroli nad torem jazdy. Jeżeli chodzi o pozostałe cechy śladu modelu Blizzak LM005, ważne jest oparcie konstrukcji rowków o literę V. To przyspiesza odprowadzanie wody podczas jazdy po wilgotnej nawierzchni.
Drugim z kluczowych czynników podczas projektowania opony zimowej jest skład mieszanki gumowej. Czemu ma potężne znaczenie? Guma ma to do siebie, że wraz ze spadkiem temperatury twardnieje. Materiał stanowiący budulec dla ogumienia letniego już przy 2 – 3 stopniach Celsjusza staje się twardy jak kamień i mało plastyczny. Co za tym idzie gorzej klei się do nawierzchni i gwarantuje mniejszą przyczepność. Inżynierowie starają się zatem „zmiękczać” gumę, a odbywa się to m.in. za sprawą stosowania dużych dodatków krzemionki. Materiał ten bez trudności jest w stanie opierać się niskim temperaturom. Jak niskim? Dobra zimówka powinna zachować plastyczność nawet podczas mrozów sięgających 20 stopni Celsjusza.
Opona zimowa: skład mieszanki projektowany na poziomie nano!
Dobrym przykładem właściwie zaprojektowanej mieszanki gumowej jest Bridgestone Blizzak LM005. Ultranowoczesna guma z technologią o nazwie Nano Pro-Tech była tworzona na etapie… nanocząsteczkowym! Co to oznacza? Tak wnikliwe tworzenie składu pozwoliło Japończykom na inteligentne rozmieszczenie cząsteczek krzemionki. A technologia nanoslektrywna na początek poprawia hamowanie czy manewrowanie. Skutek? Blizzak LM005 jako jeden z nielicznych modeli w segmencie premium może się pochwalić najwyższą notą A za hamowanie na mokrej nawierzchni. To jednak nie koniec. Nano Pro-Tech sprawia, że guma zuywa się bardziej równomiernie co owocuje jeszcze większymi przebiegami.
Przypieczętowaniem wszystkich właściwości drogowych ogumienia jest tzw. homologacja zimowa. W jaki sposób sprawdzić czy model ją posiada? Na ścianie bocznej opony powinien pojawić się symbol 3PMSF (Three Peak Mountain Snow Flake) – czyli trzech szczytów górskich i płatka śniegu. Znak ten jasno stwierdza, że model ogumienia spełnia zimowe wymagania Unii Europejskiej. Co niezwykle ważne, homologacja zimowa nie jest przyznawana na zasadzie dowolności. Aby ogumienie mogło się nią pochwalić, najpierw musi zostać gruntownie sprawdzone pod kątem przyczepności na śniegu. Symbolem 3PMSF może się pochwalić nie tylko model zimowy Bridgestone Blizzak LM005, ale też opona całoroczna Bridgestone Weather Control A005.
Warunki zimowej jazdy sprawiają, że sezon chłodny zawsze jest większym wyzwaniem dla kierowców. To oczywiście nie oznacza, że opadów śniegu czy niskich temperatur należy się bać. Warto jednak pamiętać o tym, aby dobrze przygotować do nich przede wszystkim pojazd. W jaki sposób? Jednym z kluczy do sukcesu w kwestii bezpiecznej jazdy w sezonie chłodnym jest komplet wysokiej jakości opon zimowych. Te za sprawą właściwie zaprojektowanego bieżnika i odpowiedniego składu mieszanki gumowej, potwierdzonych europejską homologacją zimową, zagwarantują właściwy poziom trakcji. Skutek? Właściciel samochodu zapewni wyższy poziom bezpieczeństwa podczas dalszych wyjazdów.
