Motorsport to dziedzina, w której każdy element pojazdu jest ściśle przemyślany. Ma to na celu nie tylko maksymalizację osiągów samochodu, ale też zapewnienie jak największego poziomu bezpieczeństwa dla jego uczestników. Klatka samochodowa chroni kierowcę przed uszkodzeniami podczas ewentualnych kolizji. Jest to element, który może decydować o jego życiu i śmierci. Obecnie konstrukcja klatki samochodowej jest bardzo zaawansowana, a zastosowane do jej produkcji materiały i technologie zapewniają ochronę na bardzo wysokim poziomie. Jednak czy to wystarczy, aby zagwarantować pełne bezpieczeństwo kierowców?
Z poniższego artykułu, dowiesz się:
- czym jest klatka bezpieczeństwa,
- jakie rodzaje klatek bezpieczeństwa wyróżniamy,
- jak zbudowana jest klatka bezpieczeństwa,
- jacy są najpopularniejsi producenci klatek bezpieczeństwa,
- ile kosztują klatki bezpieczeństwa,
- czy możesz zrobić klatkę sam.
Klatka bezpieczeństwa – co to takiego?
Klatka bezpieczeństwa jest to konstrukcja przestrzenna montowana wewnątrz pojazdu, która ma za zadanie chronić kierowcę i pasażerów przed poważnymi odkształceniami nadwozia w sytuacji wypadku lub dachowania samochodu. Jest szczególnie istotna w motorsporcie, gdzie duże prędkości niosą za sobą zwiększone ryzyko ich wystąpienia.
Element ten jest wymagany w wielu klasach rajdowych i wyścigowych. Przykładami takich serii w Polsce są Driftingowe Mistrzostwa Polski czy Rajdowe Samochodowe Mistrzostwa Polski, gdzie klatki bezpieczeństwa są obowiązkowe zgodnie z oficjalnymi wytycznymi. W przypadku rajdów samochodowych, klatki bezpieczeństwa są często wymagane w klasach grupowych i mistrzostwach krajowych.
Klatki używane w motorsporcie są rozbudowane o dodatkowe elementy, takie jak np. zastrzały boczne, które chronią drzwi w przypadku uderzenia bocznego oraz kołnierze szynowe, które zapobiegają przemieszczaniu się kierowcy.
Warto wspomnieć, że klatki bezpieczeństwa są stosowane także w pojazdach komunikacji miejskiej oraz pojazdach turystycznych. Jednak w tych przypadkach zazwyczaj nie są tak rozbudowane, jak te, z których korzysta się w motorsporcie. Nie zmienia to faktu, że wciąż zapewniają ochronę przed odkształceniem nadwozia w przypadku wypadku.
Sprawdź także: Klocki hamulcowe ceramiczne – co warto o nich wiedzieć?
Rodzaje klatek bezpieczeństwa
Przeszukując Internet w poszukiwaniu rodzajów klatek bezpieczeństwa, spotkasz się z dwoma rodzajami tego elementu – wspawywanymi oraz przykręcanymi. Wspawywane klatki bezpieczeństwa są bardziej wytrzymałe i mają zazwyczaj sześć punktów mocowania. Jednak te montowane w samochodach klasy WRC mają ich aż dziesięć. Drugim rodzajem jest klatka przykręcana przy użyciu śrub. Jest znacznie łatwiejsza w montażu oraz demontażu niż klatka wspawywana, a pomimo mniejszej trwałości i tak stanowią skuteczną ochronę przed skutkami wypadków.
Klatki bezpieczeństwa wykonuje się z dwóch rodzajów stali: zwykłej i chromowo-molibdenowej. Zastosowanie stali zwykłej znacznie obniża koszt klatki bezpieczeństwa, ale drugi z wymienionych materiałów jest lżejszy i trwalszy. W sporcie samochodowym, gdzie dla osiągów każdy kilogram ma ogromne znaczenie, lekka klatka bezpieczeństwa z chromowo-molibdenowej stali będzie dla Ciebie lepszym wyborem, a także przełoży się na zwiększenie Twojego bezpieczeństwa.
Budowa klatki bezpieczeństwa
Do budowy klatki bezpieczeństwa wykorzystuje się rury o określonej grubości i przekroju, które mają zapewnić odpowiednią wytrzymałość i sztywność konstrukcji. Klatka bezpieczeństwa składa się z kilku podstawowych elementów, takich jak: pałąk główny, pałąki boczne, pałąk przedni, podpory tylne oraz element przekątny.
Pałąk główny jest najważniejszym elementem klatki, ponieważ odpowiada za odporność na zgniatanie, czyli siłę działającą na samochód w kierunku przeciwnym do kierunku jazdy. Pałąki boczne mają za zadanie chronić kierowcę i pasażerów przed uderzeniem z boku, natomiast pałąk przedni chroni przed uderzeniem z przodu. Podpory tylne z kolei zapewniają stabilność konstrukcji i chronią przed uderzeniem z tyłu, a element przekątny wzmacnia całą konstrukcję klatki. Oprócz tego klatka bezpieczeństwa może być dodatkowo wzmocniona poprzez zastosowanie innych elementów, takich jak uchwyty pasów bezpieczeństwa czy drążki podtrzymujące.
Ważnym aspektem jej budowy jest także prawidłowe połączenie elementów konstrukcyjnych. Cel ten osiąga się poprzez spawanie klatki bezpieczeństwa. Jej konstrukcja powinna być również odpowiednio dostosowana do kształtu nadwozia pojazdu, aby zapewnić maksymalną ochronę osób znajdujących się wewnątrz.
Spawanie klatki bezpieczeństwa jest procesem wymagającym dużego doświadczenia i wiedzy technicznej. Aby klatka była bezpieczna, spawy muszą być wykonane z precyzją i dokładnością, a wszelkie niedoskonałości mogą spowodować osłabienie struktury i narażenie kierowcy na niebezpieczeństwo w razie wypadku.
Sprawdź również: Bezpieczeństwo bierne w samochodzie – jak o nie zadbać?
Najsłynniejsi producenci klatek bezpieczeństwa
Jeżeli chciałbyś kupić gotową klatkę, koniecznie sprawdź ofertę renomowanych firm zajmujących się ich produkcją. Bezpieczeństwo jest bowiem elementem, na którym nie powinieneś oszczędzać.
Jednym z wiodących producentów klatek bezpieczeństwa jest pochodząca z Wielkiej Brytanii firma Custom Cages. Ich produkty są wykonywane z materiału o nazwie stal węglowo-manganowa. Jest ona cieńsza i lżejsza niż zwykła stal. Materiał ten znany jest pod nazwą T45 i charakteryzuje się bardzo wysoką odpornością na ściskanie. Producent deklaruje, że wytrzymuje on wartości rzędu 700 N/mm2. Czy to dużo? Dla porównania cegła jest w stanie wytrzymać nacisk około 10-15 N/mm2. Podobnie wysoka wartość dotyczy odporności tego materiału na gięcie. Stal węglowo-manganowa zaczyna się odkształcać dopiero po przekroczeniu 620 N/mm2.
Innym znanym producentem specjalizującym się w wytwarzaniu produktów związanych z motorsportem jest pochodząca z Włoch firma OMP, która zaczynała od produkcji klatek bezpieczeństwa. Jeżeli chciałbyś kupić produkt polskiej produkcji, to godnymi polecenia są dwie firmy.
Pierwszą z nich jest firma Ireco Motorsport z Bielska-Białej. Zatrudnia ona wykwalifikowanych pracowników, którzy produkują klatki bezpieczeństwa dla wielu samochodów biorących udział w rajdach. Drugą znaną firmą, która zajmuje się produkcją klatek bezpieczeństwa jest Trela Motorsport. Testowaniem ich produktów zajmuje się Paweł Trela, czyli osoba świetnie znana fanom rajdów oraz driftingu.
Klatka bezpieczeństwa jest niezwykle istotna dla Twojego bezpieczeństwa, dlatego warto skorzystać z oferty jednej z tych firm, jednak musisz być jednak świadomy, że koszt klatki bezpieczeństwa to dość duży wydatek. Zwłaszcza jeżeli potrzebujesz klatki z homologacją FIA.
Ceny klatek bezpieczeństwa
Wiesz już, jak ważną rolę w motorsporcie odgrywa klatka bezpieczeństwa. Cena tego elementu zależy od wielu czynników, takich jak producent, materiał wykonania czy stopień homologacji.
Dla przykładu klatka przeznaczona dla Volkswagena Lupo, mająca homologację FIA, wyprodukowana przez firmę OMP to wydatek rzędu 4500 zł. Klatka bezpieczeństwa dla Mitsubishi Lancer Evo X R4 homologowana przez FIA i wykonana przez Custom Cages kosztuje ponad 13 000 zł.
Jednakże dobrze zwrócić uwagę, że homologowane przez FIA klatki oferują znacznie lepsze bezpieczeństwo. Dodatkowe akcesoria, takie jak zagłówki, pasy bezpieczeństwa czy podpory zwiększają funkcjonalność produktu, jakim jest klatka bezpieczeństwa. Cena takiego elementu wyposażona w dodatki również będzie wyższa. Jednakże trzeba pamiętać, że są to elementy, które znacznie zwiększają poziom bezpieczeństwa kierowcy i pasażerów, dlatego nie warto szukać oszczędności w tym aspekcie.
Sprawdź także: Fotele kubełkowe – rodzaje, korzyści i zastosowania
Czy klatkę bezpieczeństwa można wykonać samodzielnie?
Jeżeli byłbyś zainteresowany samodzielnym wykonaniem klatki bezpieczeństwa, to jest to jak najbardziej dozwolone. Jednak musisz mieć na uwadze, że konieczne będzie stworzenie jej według wytycznych określonych w Załączniku J do Międzynarodowego Kodeksu Sportowego FIA.
Pamiętaj, że dokonywanie modyfikacji w klatkach, które są certyfikowane, jest zabronione! Dlaczego? Klatki uzyskują ów certyfikat jako całość, a każda zmiana w klatce wykonana przez spawanie lub skrawanie, powoduje zmianę materiału. Warto, abyś pamiętał także, że wszelkie naprawy uszkodzonej klatki mogą być przeprowadzone tylko przez producenta klatki lub za jego zgodą.
Co ma na ten temat ma do dodania ekspert Inter Cars?
Załącznik J umożliwia korzystanie z różnych rodzajów klatek bezpieczeństwa w motorsporcie, w tym z tych wykonanych według wytycznych. Niemniej jednak przepisy precyzyjnie określają wymagane parametry każdego elementu klatki, co oznacza, że jej wykonanie powinno być zlecone doświadczonemu fachowcowi.
Lepszym rozwiązaniem jest zamówienie produktu certyfikowanego przez FIA, który zapewni pewność dopuszczenia samochodu do zawodów i przede wszystkim gwarantuje bezpieczeństwo. Zaleca się skorzystanie z profesjonalnych produktów, zamiast samodzielnie wykonywać klatki bezpieczeństwa. Dodatkowo z początkiem 2023 roku wprowadzono istotną zmianę w przepisach dla nowo konstruowanych samochodów sportowych. Klatki bezpieczeństwa zgodne z załącznikiem J nie będą uznawane na żadnych zawodach rangi krajowej. Firmy, które będą chciały montować klatki bezpieczeństwa w pojazdach sportowych, muszą uzyskać odpowiedni certyfikat od Polskiego Związku Motorowego (PZM). Ten certyfikat jest niezbędny, aby klatki bezpieczeństwa były respektowane przez sędziów technicznych na zawodach sportowych.
Zwiększ bezpieczeństwo z Inter Cars
Masz samochód sportowy i szukasz produktów, które zwiększą Twoje bezpieczeństwo podczas jego prowadzenia? Zapoznaj się z ofertą sklepu Inter Cars. W sklepie znajdziesz opony high performance, które to nie tylko zapewnią Ci lepsze osiągi, ale zagwarantują większą stabilność podczas jazdy. Pasy bezpieczeństwa to podstawa bezpiecznej jazdy, a nasze modele zapewnią Ci komfortowe przypięcie bez ucisku czy dyskomfortu. Dostępne w naszej ofercie klocki hamulcowe zapewnią skuteczne i szybkie hamowanie, co jest niezwykle ważne podczas jazdy z dużą prędkością. Nie czekaj i zadbaj o swoje bezpieczeństwo, wybierając produkty renomowanych producentów w przystępnych cenach.
Jedź bezpiecznie z Inter Cars!
Klatka bezpieczeństwa – montować czy nie?
Wiesz już, że klatka bezpieczeństwa odgrywa istotną rolę w motorsporcie. Co jeśli zastanawiasz się nad jej montażem w samochodzie cywilnym? Czy warto ją zamontować? Montowanie klatki w samochodzie, którym poruszasz się na co dzień, nie jest dobrym pomysłem. Klatka bezpieczeństwa nie jest skutecznym sposobem zwiększenia bezpieczeństwa biernego w samochodzie cywilnym. Mimo że może ona zmniejszyć ryzyko obrażeń podczas dachowania, w przypadku uderzenia, pasażerowie narażeni są na obrażenia ciała i głowy. Warto pamiętać, że montaż klatki oznacza rezygnację z bocznych poduszek powietrznych, które są istotnym elementem zwiększającym bezpieczeństwo pasażerów.
