Światła awaryjne w samochodzie – jak i kiedy używać?

Każdy rodzaj świateł w aucie spełnia określoną rolę, a w związku z tym jest stosowany wyłącznie w konkretnych sytuacjach, przewidzianych przez kodeks drogowy. Dotyczy to także świateł awaryjnych, które bywają używane m.in. do dziękowania innym kierowcom. Czy jest to zgodne z prawem? I kiedy grozi mandat za światła awaryjne? Dowiedz się, w jakich sytuacjach możesz je włączyć i uniknij przykrych niespodzianek.

Oświetlenie jest jednym z elementów zapewniających kierowcom bezpieczne poruszanie się po drodze. Może służyć poprawie widoczności (jak światła mijania, drogowe i przeciwmgielne), a także informować innych uczestników ruchu drogowego o Twoich zamiarach (np. kierunkowskazy). Uruchomienie odpowiednich świateł jest możliwe poprzez naciśnięcie odpowiedniej kontrolki na desce rozdzielczej lub umieszczenie dźwigni sterowania we właściwym miejscu. Wiedza na temat tego, kiedy należy ich używać, jest niezbędna nie tylko podczas egzaminu na prawo jazdy. Pomylenie kierunkowskazów często kończy się stłuczką, z kolei włączone światła drogowe oślepiają innych kierowców. Dlatego za ich nieuzasadnione użycie grozi mandat. Również awaryjne światła muszą być wykorzystywane w sposób przewidziany przez prawo. Nie zalicza się zaś do tego sytuacji, kiedy parkujesz w niedozwolonym miejscu. Kiedy więc trzeba sobie o nich przypomnieć? Sprawdź, co powinien wiedzieć na ten temat każdy kierowca.

W poniższym artykule przeczytasz między innymi o:

• roli świateł awaryjnych,
• sytuacjach, kiedy należy włączyć awaryjne światła,
• holowaniu samochodu ze światłami awaryjnymi,
• mandatach za nieuzasadnione użycie świateł,
• miganiu światłami w geście uprzejmości.

Do czego służą światła awaryjne?

Światła awaryjne są obecnie standardowym elementem wyposażenia każdego samochodu (a także części motocykli). Co to takiego? Są to połączone systemy prawych i lewych kierunkowskazów, które uruchamia się, poprzez naciśnięcie przycisku na desce rozdzielczej. Jest on bardzo charakterystyczny: na jego powierzchni znajduje się wyraźny trójkąt. Często przycisk jest też pomalowany na czerwono oraz ma większy rozmiar niż pozostałe. Oświetlenie awaryjne znajduje się z przodu i z tyłu pojazdu, a emitowany przez nie kolor jest żółty lub pomarańczowy. Co ważne, może ono działać także po unieruchomieniu silnika. 

Po co są potrzebne światła awaryjne w samochodzie? Ich podstawowe zadania to:

• oznaczenie miejsca, w którym jest samochód,
• ostrzeganie innych uczestników ruchu drogowego o niebezpieczeństwie.

Awaryjny postój oraz sytuacja zagrożenia to najważniejsze przesłanki do naciśnięcia kontrolki z trójkątem. Jest to też czytelna informacja dla innych kierowców znajdujących się na drodze: widząc auto z włączonymi światłami awaryjnymi, należy zachować szczególną ostrożność.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat zastosowania oświetlenia samochodowego? Przeczytaj artykuł na blogu Inter Cars: Rodzaje świateł w samochodzie – opis i funkcje.

Kiedy używać świateł awaryjnych – zasady

Awaryjne oświetlenie nie służy do komunikowania się z innymi kierowcami, a niekontrolowane miganie może prowadzić do nieporozumień. Dlatego kodeks drogowy przewiduje, kiedy dokładnie należy wcisnąć trójkąt ostrzegawczy. Przed każdym jego uruchomieniem trzeba też zastanowić się, czy w danym przypadku będzie to potrzebne i uzasadnione. Kiedy używać świateł awaryjnych zgodnie z prawem? Poniżej znajdziesz listę podstawowych sytuacji.

Awaria pojazdu

Nagła awaria samochodu powoduje konieczność jego natychmiastowego postoju. Czasami auto odmawia posłuszeństwa w mało sprzyjających okolicznościach, dlatego musisz zatrzymać się niedozwolonym miejscu. Stosując się do zasad kodeksu drogowego, Twoim obowiązkiem jest zasygnalizowanie takiego problemu przez włączenie świateł awaryjnych i ustawienie trójkąta ostrzegawczego w odległości:

• 100 m za pojazdem na autostradzie lub drodze ekspresowej,
• 30-50 m za pojazdem poza obszarem zabudowanym,
• za lub na pojeździe (do wysokości 1 m) na obszarze zabudowanym.

Oznaczenie postoju jest konieczne w razie wystąpienia awarii, kolizji lub wypadku. Zapamiętaj też, że światła awaryjne muszą być włączone zawsze, kiedy zatrzymujesz się na drodze ekspresowej lub autostradzie. Wygląda to nieco inaczej, jeśli do usterki dojdzie na jezdni poza i na obszarze zabudowanym. Mówi o tym art. 50 ust. 1 prawa o ruchu drogowym. Zgodnie z nim, nie musisz sygnalizować awarii jeśli zatrzymujesz się na:

• jezdni, na której nie obowiązuje zakaz zatrzymywania,
• na poboczu (gdy pojazd jest dobrze widoczny ze znacznej odległości na drodze poza obszarem zabudowanym oraz niezależnie od tego na obszarze zabudowanym),
• drodze nieutwardzonej.

Oczywiście warto mieć na uwadze, że czasami mogą wystąpić okoliczności, przez które powyższe wyjątki nie znajdą zastosowania. Stanie się tak podczas trudnych warunków pogodowych (znacznie zmniejszających widoczność). Jeśli auto nie jest wyposażone w światła awaryjne, należy wtedy użyć postojowych.

Potencjalne zagrożenie

Włączenie świateł awaryjnych jest dozwolone również w wyjątkowych sytuacjach, kiedy postój nie jest wymuszony niesprawnością pojazdu. Można zdecydować się na taki krok, jeśli zatrzymanie może być niebezpieczne dla innych uczestników ruchu drogowego (a jednocześnie jest konieczne). A dokładniej:

• zatrzymanie następuje w miejscu, w którym nie ma odpowiedniego oświetlenia lub widoczność jest niewielka z powodu warunków atmosferycznych,
• istnieje ryzyko zderzenia z innymi autami (np. na skrzyżowaniu).

Celem jest wówczas ostrzeżenie kierowców o potencjalnym zagrożeniu. Tutaj również obowiązują wyjątki: nie włączaj awaryjnego oświetlenia, jeśli postój odbywa się na przestrzeni poza drogą.

Ostre hamowanie

Awaryjne hamowanie może stwarzać niebezpieczeństwo dla znajdujących się za Tobą pojazdów. Odpowiednio wczesne dostrzeżenie manewru będzie więc ważne, żeby zapobiec kolizji, a także zdarzeniom o większym zasięgu, jak m.in. karambole. Dlatego zbliżając się z dużą prędkością do znajdującej się na jezdni przeszkody lub korka, warto włączyć awaryjne światła. Jest to szczególnie istotne na drogach ekspresowych i autostradach, gdzie pojazdy poruszają się znacznie szybciej.

Stosowanie dodatkowego oświetlenia podczas przeprowadzania manewru ostrego hamowania nie jest obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa. Należy to uznać za dobry zwyczaj, mający na celu poprawę bezpieczeństwa. Między innymi z tego powodu wiele nowoczesnych aut jest wyposażonych w funkcję automatycznego włączania świateł awaryjnych przy ostrym hamowaniu. 

Autobusy i pojazdy przewożące inwalidów

Analizując, kiedy używać świateł awaryjnych, trzeba też wspomnieć o przepisach, które obowiązują autobusy szkolne oraz inne pojazdy przewożące zorganizowane grupy dzieci lub młodzieży w wieku do 18 lat. Zgodnie z art. 57 kodeksu drogowego, kierowca jest zobowiązany do włączenia awaryjnego oświetlenia w trakcie wsiadania i wysiadania pasażerów. Celem wprowadzenia tego przepisu było zwiększenie bezpieczeństwa nieletnich na drodze: widząc dodatkowe światła, inni kierowcy muszą liczyć się z ryzykiem wtargnięcia dziecka na jezdnię.

Takie same zasady dotyczą pojazdów przewożących osoby niepełnosprawne. Trzeba jednak pamiętać, że muszą być one oznaczone w specjalny, przewidziany prawem sposób. Dlatego takie autobusy mają z przodu i z tyłu niebieskie tabliczki z międzynarodowym symbolem wózka inwalidzkiego (w kolorze białym).

Holowanie i światła awaryjne – uniknij popularnego błędu

Rozładowany akumulator, uszkodzony silnik i wiele innych awarii mogą spowodować, że uruchomienie auta jest niemożliwe. Jedynymi sposobami na jego przemieszczenie są wtedy laweta lub holowanie. Światła awaryjne są zaś wykorzystywane przy usterkach. Dlatego mogłoby się wydawać, że należy je włączyć także w trakcie holowania. Nie jest to jednak prawidłowe postępowanie: oświetlenia awaryjnego nie używa się w przypadku uszkodzonego samochodu, który jest w ruchu. Powód jest bardzo prosty: znajdujący się na drodze kierowcy mogą myśleć, że auto stoi w miejscu, dlatego należy je wyminąć. 

Jeśli holowany pojazd miałby włączone awaryjne światła, trudne byłoby także odgadnięcie manewrów, jakie chce wykonać (np. zmiana pasa ruchu). Niesprawny samochód, który jest holowany, musi mieć za to włączone światła postojowe (nawet przy dobrej widoczności). Jak powinien wyglądać w praktyce cały proces? Dowiesz się tego z bloga Inter Cars: Holowanie auta – zasady bezpieczeństwa.

Kiedy może Ci grozić mandat za światła awaryjne?

Używanie świateł awaryjnych niezgodnie z przepisami jest wykroczeniem, za które grozi mandat. Dotyczy to m.in. sytuacji, kiedy:

• zatrzymujesz auto w niedozwolonym miejscu, mimo że jest sprawne,
• włączasz światła awaryjne w samochodzie, który jest holowany.

W pierwszym z przytoczonych przypadków łamiesz w tym samym momencie dwa przepisy: nadużywasz oświetlenia awaryjnego i nie stosujesz się do zakazu zatrzymania. Mandat za używanie świateł bez powodu wynosi od 100 do 300 zł. Postój w niedozwolonym miejscu (w zależności od lokalizacji) może kosztować kolejne 100-300 zł. W skrajnych przypadkach policja przyzna też kolejny mandat: za ograniczanie płynności ruchu w kwocie 500 zł.   Włączenie świateł awaryjnych w holowanym pojeździe jest z kolei wycenione na 150 zł.

Co jeśli zapomnisz o światłach awaryjnych, w sytuacji kiedy według prawa należy ich użyć? Tutaj również przewidziano mandaty: niewłączenie oświetlenia podczas awarii lub wypadku grozi karą w wysokości 150 zł. Jeśli ma to miejsce na drodze ekspresowej bądź autostradzie, to kwota wzrasta do 300 zł. Kierowcy autobusów przewożących dzieci mogą natomiast otrzymać mandat 200 zł za brak awaryjnych świateł w trakcie wsiadania i wysiadania pasażerów.

Awaryjne światła jako gest uprzejmości: czy to dobry pomysł?

Wątpliwości u kierowców budzi często nie tylko holowanie. Światła awaryjne bywają używane w niestandardowy sposób także w innych sytuacjach. Służą bowiem do porozumiewania się oraz wymiany gestów uprzejmości. Miganie awaryjnymi może oznaczać podziękowanie (m.in. za umożliwienie zmiany pasa), a także wyrażać przeprosiny (np. kiedy wymusisz pierwszeństwo). Czy stosowanie w ten sposób oświetlenia w samochodzie jest zgodne z prawem?

To niepisany savoir-vivre kierowców, który jest wykorzystywany od wielu lat. Nie ma on jednak nic wspólnego z prawem i przepisami kodeksu drogowego. Takie postępowanie, mimo że kulturalne, jest nielegalne. Policja może ukarać takiego kierowcę mandatem za nieuzasadnione użycie świateł awaryjnych. Trzeba jednak przyznać, że takie sytuacje są prawdziwą rzadkością. Funkcjonariusze doskonale zdają sobie sprawę ze zwyczajów, panujących na drodze, dlatego z reguły przymykają na to oko. Widać to dobrze na ulicach dużych miast, gdzie miganie awaryjnymi, ze względu na wysokie natężenie ruchu, jest notoryczne. Policja zazwyczaj nie zwraca na to uwagi lub jedynie upomina kierowców. Oczywiście nie można wykluczyć, że otrzymasz za to mandat. I jeśli chcesz prowadzić auto zgodnie z przepisami, musisz powstrzymać się od takich gestów – wskazuje ekspert Inter Cars.

Światła awaryjne w Twoim aucie: zadbaj o nie z Inter Cars

Oświetlenie pełni ważną rolę w pojeździe: poprawia widoczność, pomaga w dostrzeżeniu przeszkód, a także informuje innych kierowców o Twoich zamiarach. Światła awaryjne mogą też ostrzec pozostałych uczestników ruchu drogowego oraz umożliwić szybsze otrzymanie pomocy. Co zrobić, żeby oświetlenie auta działało bez zarzutu? Zadbaj o nie korzystając z oferty Inter Cars. Znajdziesz tu potrzebne części zamienne, akcesoria i narzędzia, które pomogą w naprawie usterek i wymianie elementów eksploatacyjnych. Przydadzą się m.in. żarówki samochodowe, oświetlenie LED oraz płyny czyszczące dedykowane reflektorom.

Sprawdź ofertę sklepu motoryzacyjnego Inter Cars i skorzystaj z podpowiedzi ekspertów. Produkty, które poprawią jakość oświetlenia samochodowego to m.in.:

Pamiętaj, kiedy włączyć światła awaryjne i uniknij problemów

Komfort i bezpieczeństwo podróżowania zależą od wielu różnych czynników. Jednym z istotniejszych jest oświetlenie, w tym światła awaryjne. Korzystanie z nich w odpowiedni sposób może uchronić Cię przed groźnymi sytuacjami, a także pozwoli uniknąć mandatu. Pamiętaj też, że pozostawienie sprawnego auta na awaryjnych światłach w niedozwolonym miejscu jest surowo karane. Funkcjonariusze mogą nawet zdecydować się na wezwanie lawety i przetransportowanie pojazdu na policyjny parking. Koszty takiego postoju będą wysokie, dlatego lepiej poszukać legalnego miejsca parkingowego.