Jak sprawdzać ciśnienie powietrza w oponach?

Ciśnienie w oponach to nazbyt często bagatelizowany aspekt związany z eksploatacją samochodu. Jak podkreślają eksperci, właściwy poziom ciśnienia  ma wpływ nie tylko na komfort, ale też jest związany z bezpieczeństwem. Oczywiście nieodpowiednie ciśnienie ma też związek z przyspieszonym zużyciem ogumienia. Pojawiają się pytania, jak często kontrolować ciśnienie w oponach i jak tę z pozoru prostą czynność wykonywać prawidłowo? Te i podobne kwestie rozwiejemy w naszym artykule. Znajdziesz w nim podpowiedzi, wskazówki i sporo ciekawostek.

Całkiem sporo istotnych czynności serwisowych związanych z eksploatacją auta można wykonać samodzielnie, nawet nie mając wiedzy czy smykałki z zakresu mechaniki samochodowej. Do tej grupy zalicza się weryfikacja ciśnienia w oponach. Czy można zaufać miernikom na stacjach paliw, czy może lepiej wyposażyć się w miernik elektroniczny bądź analogowy? O ile, jeśli to konieczne, zwiększyć ciśnienie przed wyruszeniem w długą trasę z pełnym obciążeniem? Pory roku a ciśnienie w oponach – czy to też ma znaczenie? 

Z naszego artykułu dowiesz się między innymi:

• Kiedy przeprowadzać pomiar ciśnienia w oponach.
• Jakie czynniki mają wpływ na ciśnienie powietrza w oponach.
• Gdzie znaleźć informacje o prawidłowych wartościach ciśnienia.
• O konsekwencjach jazdy ze zbyt niskim ciśnieniem w oponach.
• Dlaczego zbyt wysokie ciśnienie w kołach jest groźne.
• Jak samodzielnie sprawdzić ciśnienie w oponach.

Kiedy sprawdzać ciśnienie w oponach?

Poziom ciśnienia w oponach powiązany jest z kluczowymi aspektami z punktu widzenia nie tylko kierowcy, ale też pasażerów i pozostałych uczestników ruchu drogowego. Źle napompowane koła zwiększają ryzyko wypadku bądź kolizji. Nieprawidłowe ciśnienie w oponach to nie tylko niedopompowane koła, ale też wartości przekraczające zalecenia producenta auta. Pogorszona sterowalność, nieprawidłowe działanie układu hamulcowego, wyraźne pogorszenie komfortu – ta lista jest dużo dłuższa. Oczywiście uzupełnimy ją w kolejnych akapitach. Jak wiadomo, niedobór ciśnienia można uzupełnić samodzielnie.

Jak często sprawdzać ciśnienie powietrza w oponach? Systematycznie – odpowiedź na pozór trywialna, ale jak najbardziej właściwa. Zgodna z prawdą. Systematycznie, czyli kiedy, jak często? Specjaliści od ogumienia najczęściej rekomendują, żeby mierzyć (i w razie konieczności korygować) ciśnienie nie rzadziej niż raz w miesiącu. Często też dodają, że kontrola co dwa tygodnie z pewnością nie zaszkodzi, szczególnie w przypadku starszych opon. Guma z czasem parcieje, powstają niewidoczne gołymi oczyma pęknięcia, przez które powoli uchodzi powietrze. Na tyle powoli, że nie sposób zauważyć spadek ciśnienia z dnia na dzień. Zdarza się też, że powietrze ucieka przez nieszczelne wentyle albo w miejscach styku gumy z felgą. 

Kiedy jeszcze sprawdzać ciśnienie powietrza w oponach? Przed każdą dłuższą trasą, zwłaszcza kiedy autem będzie podróżować większa niż zazwyczaj grupa osób. Rodzinny wyjazd na wakacje czy na ferie? Koniecznie tuż przed odpaleniem startera należy sprawdzić powietrze. Optymalnie z kompletem pasażerów i bagażem na pokładzie.

Do dobrych praktyk odpowiedzialnego kierowcy jest także sprawdzenie ciśnienia w kole zapasowym, o ile to znajduje się na wyposażeniu. A jeśli pojazd wyposażono w „zapas w spreju”, weryfikacja daty przydatności preparatu może uchronić przed przykrą i kosztowną niespodzianką w trasie.

Przeczytaj jeszcze: Ile lat mogą mieć opony? Co ile wymieniać na nowe?

Co wpływa na poziom ciśnienia w oponach?

Poziom ciśnienia powietrza w oponach związany jest z kilkoma czynnikami. Oczywiście na początku można odrzucić sytuację ekstremalną, czyli brak ciśnienia wynikający z uszkodzenia opony czy felgi. 

Na wartość ciśnienia w oponie spory wpływ ma temperatura otoczenia (nie tyle powietrza, ile nasłonecznienie czy nawet temperatura nawierzchni). Wraz ze spadkiem temperatury maleje poziom ciśnienia w oponach. Zimą, aby zrekompensować te różnice, warto zwiększyć ciśnienie nawet o 0,2-0,3 bara od normalnego (roboczego). Przyjmuje się, że na każde 10 st. C ciśnienie w kole może zmienić się nawet o 0,1 bara (10 kPa, czyli 1,45 PSI). Podczas upałów poziom ciśnienia w oponach także może przekroczyć przewidziane przez producenta wartości.

Co oczywiste, ciśnienie w oponach zmienia się wraz z temperaturą pomiaru. Dlatego chcąc otrzymać jak najbardziej miarodajne wyniki, pomiary warto przeprowadzać w stałych (powtarzalnych) warunkach. Ważne jest również, żeby sprawdzać na zimnych oponach. Pomiar wykonany po długiej trasie będzie przekłamany, co wynika z rozgrzania się gumy i tym samym powietrza w kole.

Rekomendacje dotyczące ciśnienia w kołach związane są też z obciążeniem. Jeżeli kierowca na co dzień jeździ samemu, to mając w planach podróż z pełnym obciążeniem, powinien stosownie zwiększyć ciśnienie. Także jazda z przyczepą wymaga zmiany ciśnienia (dopompowania). 

Gdzie znaleźć informacje na temat ciśnienia w oponach?

Jest wiele możliwości, aby uzyskać wytyczne dotyczące prawidłowych wartości ciśnienia w oponach. Pierwszym miejscem jest instrukcja obsługi (książeczka serwisowa). Ponadto w każdym aucie można znaleźć specjalne tabliczki, na których określono zalecane poziomy ciśnienia. Poziomy, bo infografiki wskazują na ciśnienie w zależności od obciążenia. Gdzie znajduje się tabliczka znamionowa ze wspominanymi parametrami? W zależności od modelu mogą to być takie miejsca, jak:

• pokrywa wlewu paliwowego;
• schowek w tablicy rozdzielczej;
• słupek przy drzwiach kierowcy;
• bagażnik (najczęściej obok miejsca na koło zapasowe).

Jeżeli są jakiekolwiek wątpliwości związane z poziomem ciśnienia w ogumieniu, warto skonsultować się z dilerem bądź serwisem. W ostateczności można też przez pewien czas jeździć z ciśnieniem w granicach 2,0-2,3 bara – aż do momentu uzyskania rzetelnych wskazówek, jak prawidłowo napompować opony w samochodzie. Trzeba wspomnieć, że wspominane wartości 2-2,3 bara dotyczą samochodów osobowych. W autach dostawczych, ciężarowych czy specjalnych zalecane są inne przedziały. Informacje o prawidłowym ciśnieniu w oponach są zbyt ważne, by je bagatelizować.

A co z ciśnieniem w autach terenowych? Tutaj duży wpływ ma rodzaj podłoża. Im bardziej grząskie (np. piasek czy błoto), tym niższe ciśnienie. Specjaliści od off-roadu wspominają jeszcze, żeby zaopatrzyć się w wydajny kompresor i przed powrotem na asfalt dopompować opony.  

Za niskie ciśnienie w oponach

Po czym poznać, że ciśnienie w oponach jest niepokojąco niskie? Oczywiście najprościej jest sprawdzić poziom miernikiem. Są też symptomy wskazujące, że należy jak najszybciej uzupełnić ciśnienie do zalecanego poziomu. Niedopompowane koło negatywnie wpływa na komfort, także akustyczny. Zwiększony hałas to nie wszystko. Co jeszcze może być skutkiem zbyt niskiego ciśnienia w kołach? Do kolejnych symptomów należą:

• nieregularne i przyspieszone zużycie bieżnika;
• opóźniona reakcja auta na ruchy kierownicą;
• gorsza przyczepność (nadsterowność, podsterowność);
• zwiększone ryzyko uszkodzenia mechanicznego opony;
• dłuższa droga hamowania.

Zbyt wysokie ciśnienie w oponach

Opony napompowane ponad limit są nie tylko narażone na uszkodzenia – w skrajnych przypadkach mogą wystrzelić – ale też wyraźnie spada poziom komfortu. Guma traci elastyczność, bieżnik zbyt szybko zużywa się w środkowej części. Do najczęstszych skutków za wysokiego ciśnienia w kołach należą:

• pogorszone właściwości amortyzujące;
• utrata przyczepności;
• pojawianie się luzów w zawieszeniu;
• nagrzewanie się opony, które może prowadzić do wystrzału.

Jak sprawdzać ciśnienie w kołach?

Przede wszystkim warto przypomnieć, żeby pomiarów dokonywać na chłodnych oponach – optymalnie po dłuższym postoju, w aucie stojącym w zacienionym miejscu (może to być garaż). Ze względów bezpieczeństwa dobrze jest przed sprawdzeniem ciśnienia postawić samochód na równej drodze, dodatkowo zaciągając hamulec postojowy lub wrzucając bieg. Kolejne etapy to:

• ściągnięcie osłony wentyla;
• podłączenie miernika do wentyla;
• dociśnięcie końcówki ciśnieniomierza;
• odczytanie wartości i porównanie jej z zalecaną.

Eksperckim okiem

Ciśnienie w oponie można sprawdzić niemal na każdej stacji paliw. Jednak spora grupa mechaników czy wulkanizatorów do dokładności pomiarów dokonywanych w takim miejscu podchodzi z dystansem. Sceptycznie. O pułapkach mówił też ekspert Inter Cars: Często na stacjach benzynowych mierniki czy kompresory są wyeksploatowane. Przy częstym używaniu rozkalibrowują się, mogą więc zakłamywać wyniki. Pamiętajmy, że kompresor z ciśnieniomierzem mogą być przez pracowników traktowane po macoszemu. Jest wiele innych – pilniejszych – zadań, które czekają na pracowników stacji, od weryfikacji stanu kompresora. Dlatego zalecam pomiarów ciśnienia dokonywać we własnym zakresie. Sprawdzonym i niezużytym miernikiem. Wybór między analogowym a cyfrowym to rzecz gustu. Ważne, żeby zadbać o zalecane ciśnienie w oponach. Istotne jest też, aby znać przyczyny spadku ciśnienia w oponach.

Miernik to nie wszystko

Sprawny miernik to nie wszystko, co może być przydatne przy weryfikacji ciśnienia w kołach. Dla własnej wygody i oszczędności czasu warto też wyposażyć się w kompresor. Interesującą propozycją, jeśli chodzi o sprawdzanie opon, jest też przyrząd do mierzenia głębokości bieżnika. Mając manometr, kompresor i głębokościomierz, można na dłużej zapomnieć i wizytach w zakładzie wulkanizacyjnym. Oczywiście podczas zakupu nie należy kierować się wyłącznie ceną – najtańsze propozycje z hipermarketów, bazarów czy stacji paliw nie grzeszą ani jakością, ani precyzją. Trudno więc będzie sprawdzić na takim sprzęcie, czy jest prawidłowe ciśnienie w oponach. Interesującą ofertę ma przecież Inter Cars.

System monitorowania ciśnienia – TPMS

W teorii problem z nieprawidłowym ciśnieniem w oponach powinien tracić na znaczeniu. Dlaczego? Ponieważ od 2014 roku w Unii Europejskiej, więc i w Polsce, wszystkie nowe samochody powinny być wyposażone w system kontrolujący wspomniane ciśnienie. Podobne regulacje dotyczą też między innymi Stanów Zjednoczonych i Kanady – zatem używane auta zza Oceanu powinny też mieć TPMS. Jak rozszyfrować skrót? To nic innego jak System Monitorujący Ciśnienie w Oponach (ang. Tire Pressure Monitoring System). Należy tylko pamiętać, że chociaż TPMS to spore ułatwienie, to i tak do obowiązków kierowcy należy regulacja ciśnienia w oponach w zależności od dodatkowego bagażu czy większej liczby pasażerów. To on decyduje, czy jest prawidłowe ciśnienie w oponach. Niewłaściwy poziom ciśnienia w oponach jest przecież zbyt niebezpieczny, żeby do niego dopuścić.

Ciśnienie w oponach – podsumowanie

Stan opon ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo. Właściwe ciśnienie w oponach to kluczowa sprawa. Nie bez znaczenia jest także związek z komfortem. Pomiar ciśnienia w oponach to prosta czynność, na którą warto przeznaczyć kilka minut przed każdą dłuższą podróżą. Najlepiej sprawdzać ciśnienie w oponach co kilka tygodni. Najrzadziej raz w miesiącu. Należy też pamiętać, aby wartość w obu kołach jednej osi była identyczna. Nie można też zapomnieć o zalecanych przez konstruktorów samochodu przedziałach. Jak skontrolować ciśnienie w kole? Znasz już odpowiedź na to pytanie.