Zawieszenie terenowe off-road – jak je przygotować?

Dość powszechnym przekonaniem jest to, że wzmocnione zawieszenie terenowe usztywnia jazdę i sprawia, że będziesz podskakiwać na każdym wyboju. Być może było to prawdą w dawnych czasach. Dzisiaj dzięki połączeniu technologii wprost z rajdów terenowych, a także stale rosnącej popularności off-roadu, można zapewnić sobie solidne, bezpieczne i komfortowe zawieszenie off-road. 

Pomyśl o pracy, jaką Twoje zawieszenie ma do wykonania w terenie. Musi być w stanie zniwelować mniejsze wyboje czy też kamienie nie tylko po to, aby utrzymać Twój kręgosłup w jednym kawałku, ale także, aby zapewnić dobrą powierzchnię styku opon. Dlatego też konieczne jest odpowiednie skonfigurowanie wszystkich elementów zawieszenia.

Z tego artykułu dowiesz się:

1. Czym jest zawieszenie terenowe?
2. Jakie elementy wchodzą w jego skład?
3. Jak zawieszenie off road wpływa na komfort jazdy i kierowanie autem?
4. Jak podnieść zawieszenie terenowe off-road?
5. Gdzie kupić części do zawieszenia off-road?

Co to jest zawieszenie terenowe?

Układ zawieszenia to resory lub sprężyny przymocowane do podwozia i połączone z osią. Niezależnie od tego, czy jest to resor piórowy, czy pneumatyczny, pełni dwie niezależne funkcje: pochłania i rozprowadza energię, jednocześnie podtrzymując podwozie i nadwozie pojazdu. Kompletny układ zawieszenia terenowego składa się z resorów, sprężyn, amortyzatorów oraz w niektórych przypadkach wahaczy. Warto dodać, że współcześnie coraz więcej aut terenowych zamiast resorów ma sprężyny. Ale nadal gros miłośników ekstremalnych przepraw porusza się autami starszego typu. Stąd to one będą opisane szerzej. Stąd skupimy się na zawieszeniu opartym na resorach.

Można przyjąć, że pierwszym elementem zawieszenia jest opona, która pochłania uderzenie w przypadku nierówności. Siła uderzenia jest następnie przenoszona na koło i zawieszenie, gdzie jest niwelowana i rozdzielana – mówi ekspert Inter Cars. 

Resory w układzie zawieszenia mają za zadanie pochłaniać drgania i ruchy opon spowodowane nierównościami nawierzchni. Ponadto umożliwiają ruch ramion, wahaczy i osi zawieszenia w pionie, co jest funkcją znaną jako skok koła. W tradycyjnych pojazdach układ zawieszenia jest tak konstruowany i nastawiany, by jazda była jednocześnie komfortowa i bezpieczna. Nie może być ani zbyt twardy, ani zbyt miękki. W pierwszym przypadku łatwo o uszkodzenie jego elementów oraz urazy kręgosłupa, a w drugim o zbyt mocne przechyły w czasie zakrętów, co także może być niebezpieczne. Jeżeli interesuje Cię, jak dokładnie działa napęd auta terenowego, to polecamy artykuł Napęd 4×4 – różnice między stałym a dołączanym automatycznie.

Co składa się na zawieszenie terenowe? 

Układ zawieszenia w pojeździe terenowym jest sztywniejszy niż w typowym samochodzie. Wynika to z faktu, że pochłania więcej wstrząsów, nierówności podczas jazdy po nieutwardzonych nawierzchniach. System składa się z osi, mostów i resorów. Zawieszenie musi być w stanie zamortyzować ruch pionowy, aby pojazd nie podskakiwał na nierównym terenie.

Najważniejsze elementy układu zawieszenia w autach off-roadowych

Poniżej przedstawimy listę głównych elementów, z których składa się zawieszenie terenowe. Pokrótce wspomnimy o pełnionej roli, co jeszcze lepiej pozwoli zrozumień specyfikę układu. Może być też wskazówką dla osób, które rozważają dołączenia do aktywnych fanów off-roadu.

Osie

Oś jest podstawową częścią układu zawieszenia do jazdy terenowej. Odgrywa decydującą rolę w trwałości i wydajności pojazdu, łącząc różne ruchome części, aby cały układ działał płynnie. Dokładny typ osi różni się w zależności od układu zawieszenia. Warto więc wiedzieć, jaki rodzaj osi jest w Twoim aucie. Oś przednia z zależnym (sztywnym) zawieszeniem kół składa się ze stalowego dwuteownika i przegubów połączonych sworzniem. Na belce umieszczone są siodła z zamocowanymi resorami. To za ich pośrednictwem oś łączy się z ramą. Belka ta może być wygięta w celu obniżenia środka ciężkości samochodu. Skręt kół możliwy jest dzięki zwrotnicom.

Mosty

Układ zawieszenia ma na celu utrzymanie ciężaru pojazdu przy jednoczesnym umożliwieniu płynniejszego poruszania się. Mosty zostały zaprojektowane tak, aby zapewnić bezpieczną i stabilną jazdę. W przypadku auta terenowego koła jednej osi są połączone ze sobą stalową belką. Gdy prawe koło się podnosi, lewe koło jest wciskane w dół. Prowadzi to do tzw. wykrzyżu, czyli sytuacji, w której osie pojazdu znajdują się w różnych położeniach. Patrząc na samochód od przodu, wygląda to, jak krzyżowanie się osi. Zalety sztywnych mostów w terenie są ich wadami na tradycyjnych drogach. Jazda po utwardzonych nawierzchniach, zwłaszcza w zakrętach, może być niebezpieczna.

Resory i sprężyny

Elementy te pomagają w przechyle nadwozia. Resory poruszają się w górę i w dół. Pomagają również w amortyzacji, pochłaniając wszelkie wstrząsy wywołane kontaktem koła z podłożem. A sprężyny? Aby funkcjonowały tak, jak powinny, muszą być osadzone w odpowiednim typie amortyzatora. W wielu przypadkach istnieje możliwość ręcznego dostosowania parametrów resorów bądź resorów – ręcznie. Możesz tego dokonać za pomocą prostych narzędzi, takich jak klucze oczkowe. 

Jak zawieszenie off road wpływa na komfort jazdy i kierowanie autem?

Dla wielu osób najbardziej widoczną różnicą między zwykłym samochodem a terenowym jest podniesione zawieszenie. Ma ono zapewnić większy prześwit, pomocny przy pokonywaniu przeszkód w terenie. Jednak to nie jedyna taka różnica. 

Prześwit ma swoją cenę

W ostatnich latach cała branża off-road odchodzi od absurdalnie wysokiego zawieszenia. Producenci starają się znaleźć równowagę między zamontowaniem jak największych opon i znalezieniem odpowiedniej wysokości zawieszenia. Obecny trend jest nie tylko bardziej estetyczny. Jest również bezpieczniejszy, bardziej praktyczny i pomaga uzyskać niewielką oszczędność paliwa, na którą liczy niemal każdy z kierowców.

Warto tutaj podkreślić ogromne znaczenie zakładania jak największych opon. Podczas gdy zestaw do podnoszenia zawieszenia zwiększa prześwit pod względem kątów natarcia, podjazdów i zjazdów, większe opony zapewniają większy prześwit pod osiami. Ponadto, im większe koła, tym skuteczniej pokonujesz przeszkody. O tym, jak dobrać opony do jazdy terenowej, dowiesz się z artykułu: Opony off-road – jakie warto wybrać? 5 propozycji.

Wyobraź sobie, że najedziesz na kamyk deskorolką. Taka sytuacja może Cię zrzucić z deski. Jeśli przejedziesz go na rowerze górskim, przy większej średnicy opony rowerowej, możesz nawet tego nie poczuć. Jednak zbyt duży prześwit związany z rozmiarem opony może negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo. Przesunięciu ulega środek ciężkości, przez co o wiele łatwiej może dojść do wywrotki. Pokonywanie nierówności może doprowadzić do przewrócenia się samochodu lub stoczenia ze zbocza.

Podnosząc pojazd, zmieniasz kąt ustawienia wału napędowego oraz innych elementów zawieszenia. Jeśli ten kąt jest zbyt ostry, nastąpi przedwczesne zużycie części. Jeżeli weźmiesz pod uwagę duże i ciężkie opony, to otrzymasz przepis na złamanie osi lub poważne uszkodzenie wału napędowego. Dlatego też większość zestawów do podnoszenia zawieszenia zawiera lub zaleca specjalne rozwiązania, aby złagodzić te problemy.

Jak podnieść zawieszenie terenowe off-road?

Typowe powody podnoszenia zawieszenia to:

• zwiększenie maksymalnego rozmiaru opon;
• zwiększenie całkowitej wysokości i zmiana wyglądu pojazdu;
• zwiększenie skoku zawieszenia.

Dla entuzjastów jazdy terenowej dostępnych jest kilka rodzajów zestawów podnoszących, poniżej znajdziesz opisy sposobów na to, jak podnieść zawieszenie off-road. 

Zestawy do podnoszenia nadwozia

Zwiększają one odległość między nadwoziem a ramą. Pozwala to na zamontowanie większych opon, a także sprawia, że pojazd wydaje się wyższy. Zestawy do podnoszenia nadwozia są zazwyczaj niedrogie, a w wielu autach są jedyną dostępną opcją zestawu do podnoszenia.

Jeśli Twoim głównym celem jest zwiększenie rozmiaru opon lub zmiana wyglądu, lifting nadwozia to dobre rozwiązanie, ponieważ pozwala założyć większe opony. Jeśli natomiast szukasz sposobu na podniesienie pojazdu, który zwiększy również możliwości terenowe, to zestaw do podnoszenia nadwozia nie jest rozwiązaniem dla Ciebie.

Tokeny do amortyzatorów (podkładki dystansowe)

Tokeny występują w kilku różnych konfiguracjach, ale wszystkie wykorzystują tę samą podstawową zasadę podnoszenia pojazdu. Zasadniczo element taki jest wkładany między ramę a resor. Token podnosi zawieszenie poprzez zmianę charakterystyki amortyzatora lub zmianę wysokości spoczynkowej auta. Produkty takie są popularne, ponieważ są niedrogie i stosunkowo łatwe w instalacji. Chociaż niektórzy twierdzą, że nie ulepszają fabrycznego układu zawieszenia, to z pewnością skutecznie zwiększają prześwit.

Szekle

Szekle zmieniają punkt mocowania resorów piórowych w ramie. Zestawy szekli zwiększają tylko odległość między ramą a osiami. Brak zwiększenia odległości między podłożem a osiami powoduje, że szekle nie mają żadnego wpływu na skok zawieszenia. Mimo to zestawy te są niedrogie i nie zakłócają zbytnio fabrycznej geometrii zawieszenia. Umożliwiają także montaż większych opon.

Zestawy do wymiany resorów

Wymiana resorów lub sprężyn w pojeździe ma kilka zalet:

• zwiększony skok zawieszenia (zakładając, że nowe części są większe od fabrycznych);
• można zamontować zestaw amortyzatorów dostosowanych do sprężyn, co pozwoli uzyskać lepsze ogólne osiągi w terenie;
• zwiększona trwałość zawieszenia.

Zestawy do wymiany resorów piórowych powinny być dostarczane z amortyzatorem dostosowanym do nowego modelu. Wreszcie wymieniając resory, możesz zwiększyć prześwit. Większość zestawów na rynku ma opcję regulacji prześwitu, co pozwala zamontować większe opony i sprawić, że pojazd będzie wyglądał na większy i masywniejszy.

Wymiana wahaczy

Zestawy te są dostępne w wielu różnych konfiguracjach, ale najczęściej zawierają nowe górne i dolne wahacze do zawieszenia śrubowego lub nowe elementy montażowe do ramy do resorów piórowych. Czasami zestawy te znacznie zmieniają geometrię, aby dostosować się do znacznie zwiększonego skoku. Można je tak skonfigurować, aby zwiększyć skok i prześwit pojazdu. Dzięki większemu skokowi zawieszenia jazda w terenie staje się łatwiejsza i przyjemniejsza. Tego rodzaju modernizacja układu zawieszenia pojazdu nie jest tania, ale wielu zapalonych offroadowców decyduje się na to rozwiązanie.

Gdzie kupić części do zawieszenia off-road?

Oczywiście nie musisz wymieniać lub zmieniać wszystkich elementów, jednak czasem warto zastąpić fabryczne podzespoły elementami pochodzącymi z innych firm. Dobrym tego przykładem są podkładki do sprężyn marki Speedmax do Nissana Patrola. Także przedni amortyzator Old Man Emu Nitrocharger Sport daje duże możliwości manipulacji zawieszeniem. Powinien także zainteresować Cię resor zawieszenia tylnego Old Man Emu CS034RA, który zapewnia optymalną pracę w każdych warunkach. Te wszystkie części i wiele innych niezbędnych do samochodu terenowego znajdziesz w ofercie Inter Cars.

Zawieszenie terenowe off-road – podsumowanie

Teraz już wiesz, czym jest zawieszenie off-road oraz z jakich elementów się składa i jak funkcjonuje. Dowiedziałeś się również, co zrobić, aby podnieść zawieszenie i w jaki sposób wspomniane zawieszenie wpływa na komfort jazdy w ciężkich off roadowych warunkach. Jeśli potrzebujesz części do zawieszenia, odsyłamy Cię do naszej oferty i życzymy udanej jazdy terenowej!