Wycieki płynu chłodniczego, rosnąca temperatura silnika – brzmi znajomo? Objawy te mogą zwiastować poważniejsze problemy z samochodem w niedalekiej przyszłości, warto więc upewnić się, czy nie odpowiada za nie zapowietrzony układ chłodzenia. Jakie mogą być jego konsekwencje i jak odpowietrzyć taki układ? Sprawdź!
Zacznijmy od przypomnienia podstaw. Z czego składa się układ chłodzenia i do czego służy? Najprościej mówiąc, jest to układ, który odpowiada za chłodzenie silnika spalinowego oraz utrzymywanie go w temperaturze optymalnej dla jego działania, czyli w zakresie od 90 do 100 st. C.
W samochodach wyprodukowanych w ciągu ostatnich lat, działanie układu chłodzenia opiera się głównie na obiegu cieczy (płynu chłodniczego), a więc inaczej niż w niektórych starszych modelach. W nich stosowano chłodzenie bezpośrednie poprzez obieg powietrza wywołany przez pęd jadącego auta lub wentylator. Z oczywistych względów w takich rozwiązaniach problem zapowietrzenia nie występuje, nie są one jednak niezawodne. Ich działanie łatwo zaburzają czynniki zewnętrzne, takie jak wysokie temperatury latem i niskie zimą. Obecnie chłodzenie bezpośrednie nie jest już stosowane w pojazdach samochodowych, ale można się na nie natknąć w silnikach montowanych na przykład w piłach spalinowych, a nawet skuterach.
Z tego artykułu dowiesz się:
- jakie są najczęstsze objawy zapowietrzenia układu chłodzenia;
- jak odpowietrzyć układ chłodniczy w samochodzie;
- do czego może prowadzić zapowietrzony układ.
Jakie są najczęstsze objawy zapowietrzenia układu chłodzenia?
Pierwsze i najważniejsze objawy zapowietrzonego układu chłodzenia to ubytki płynu w zbiorniku wyrównawczym. Kiedy w układzie znajduje się nadmiar powietrza, płyn chłodniczy przegrzewa się, przez co mogą pojawić się jego wycieki. W związku z tym wzrasta temperatura całego systemu. Początkowo jest to tylko kilka stopni ponad normę, więc łatwo to przeoczyć lub zrzucić na karb czynników zewnętrznych.
Zachowaj jednak czujność, bo te pozornie błahe zmiany parametrów to tak naprawdę niebezpieczna sytuacja, która może doprowadzić do usterki układu, a w końcu do zatarcia tłoków silnika. Właśnie dlatego tak kluczowe jest, aby regularnie odpowietrzać układ chłodniczy oraz monitorować jego temperaturę. Zdecydowanie łatwiej jest działać od razu, niż borykać się później ze skutkami własnego przeoczenia. Zwłaszcza że odpowietrzanie jest bardzo proste i może stać się Twoim nawykiem przy każdym uzupełnianiu płynu chłodniczego.
Przyczyny zapowietrzenia układu chłodzenia silnika
Układ chłodniczy składa się z chłodnicy, termostatu, pompy wymuszającej obieg cieczy, przewodów, czujników temperatury, wentylatora, nagrzewnicy oraz zbiornika wyrównawczego. W obrębie tego układu wyróżniamy obieg mały i duży. Mały obieg odpowiada za krążenie płynu pomiędzy silnikiem a nagrzewnicą, z kolei w dużym obiegu płyn dociera do chłodnicy. Miejscem ich połączenia jest termostat sterujący płynem i jego temperaturą poprzez zamykanie oraz otwieranie dostępu do chłodnicy. Układ ten jest kluczowy dla prawidłowej pracy silnika spalinowego, w związku z czym jego stan należy regularnie kontrolować.
Wiemy już, że układ chłodzenia silnika odpowiada za zoptymalizowanie pracy jednostki napędowej. Jednak dlaczego układ się zapowietrza? Paradoksalnie to, co umożliwia mu poprawne działanie i jest jego trzonem, stanowi też jego słaby punkt. Powietrze dostaje się do układu wraz z wymianą płynu chłodniczego, bądź przez jego niedostateczny poziom w zbiorniku wyrównawczym. Jeżeli pęcherzyki powietrza zostaną w układzie na dłużej, doprowadzą w końcu do jego niewydolności poprzez zaburzenie prawidłowej cyrkulacji płynu. W efekcie silnik nie jest schładzany prawidłowo, a to zakłóca jego pracę i może doprowadzić do nieodwracalnych szkód, których z pewnością każdy kierowca wolałby uniknąć.
Jak odpowietrzyć układ chłodzenia w samochodzie?
Odpowietrzanie układu chłodniczego nie jest niczym trudnym, przez co nie wymaga nadzoru specjalisty. Jeżeli Twój samochód jest regularnie serwisowany w warsztacie, mechanik najpewniej odpowietrza układ z każdą dolewką lub wymianą płynu. Możesz to jednak zrobić samodzielnie, co pozwoli Ci zaoszczędzić czas i pieniądze.
Przede wszystkim nie przystępuj do sprawdzania szczelności układu, gdy silnik jest nagrzany, ponieważ mogłoby to doprowadzić do poparzeń. Jeśli silnik, a tym samym płyn chłodniczy są zimne, otwórz maskę i w pierwszej kolejności odszukaj zbiornik wyrównawczy. Wykonuje się go z półprzezroczystego tworzywa, dzięki czemu poziom płynu można sprawdzić naocznie. Następnie odkręć nakrętkę zbiornika i odpal silnik. Jego temperatura zacznie stopniowo wzrastać.
Kolejnym krokiem, który musisz podjąć, jest obserwacja powierzchni płynu chłodniczego. Pojawienie się pęcherzyków powietrza oznacza, że układ jest zapowietrzony. Dolewanie płynu chłodniczego powinno się więc odbywać partiami pod Twoją stałą obserwacją. Odpowietrzanie możesz uznać za zakończone, gdy pęcherzyki przestaną się pojawiać. Jednocześnie pamiętaj, by cała czynność nie trwała zbyt długo i by kontrolować temperaturę silnika. Jeśli wzrośnie do 100 st. C., płyn może wytrysnąć, a przez to Cię poparzyć!
Objawy źle odpowietrzonego układu chłodzenia
Po odpowietrzeniu przejedź się samochodem na próbę, a gdy silnik całkowicie wystygnie, sprawdź poziom płynu chłodniczego jeszcze raz. Gdy znowu będzie niższy, niż wskazywałaby na to ilość dolanego przez Ciebie wcześniej płynu, całą powyższą procedurę należy przeprowadzić ponownie. Auto w dalszym ciągu wymaga odpowietrzenia.
Do czego może prowadzić zapowietrzony układ chłodzenia?
Pamiętaj, by na przyszłość regularnie przeprowadzać odpowietrzanie układu chłodzenia w samochodzie. Unikniesz dzięki temu przykrych niespodzianek, które mogłyby zaskoczyć Cię w trasie i zmusić do wzywania pomocy drogowej. Naprawa układu chłodzenia, a w konsekwencji nawet silnika kosztuje sporo – nie tylko pieniędzy, lecz także nerwów. Udając się we wszelakie podróże, warto mieć ze sobą w bagażniku butelkę sprawdzonego płynu chłodniczego. A skoro o płynach mowa…
Jaki płyn chłodniczy wybrać?
W układach chłodniczych silników spalinowych, montowanych w samochodach, nie stosuje się wody, a specjalne płyny chłodnicze. Dzięki zawartości glikolu w składzie mają wysoką temperaturę wrzenia i niską temperaturę krzepnięcia, co sprawia, że są bardzo odporne na działanie czynników zewnętrznych, takich jak pogoda. Ponadto charakteryzuje je specjalnie skomponowany skład chemiczny, który wspomaga układ chłodniczy i zapobiega gromadzeniu się w nim kamienia oraz powstawaniu rdzy, prowadzącej do rozszczelnienia układu.
Zakup odpowiedniego płynu nie jest jednak tak łatwy, jak mogłoby się wydawać. Oferta jest bardzo bogata, wybór niemal nieograniczony. Jak się w tym nie pogubić? Wybierając płyn do chłodnicy, zwróć uwagę na to, czy mamy do czynienia z koncentratem. Należy go bezwzględnie rozcieńczyć z wodą w proporcjach podanych przez producenta. Jeżeli na opakowaniu nie podano tego typu informacji, mamy do czynienia z gotowym do użycia produktem.
Na pozór tajemnicze mogą wydać Ci się też oznaczenia G11, G12/G12+, G12++/G13 znajdujące się na opakowaniach płynu, które określają zawartość krzemianów w składzie. Krzemiany zapewniają ochronę przed korozją, szczególnie części układu chłodniczego wykonanych z aluminium, cynku, ołowiu, stali, żeliwa, mosiądzu i miedzi. Symbol G11 oznacza zawartość na poziomie 500-680 mg/l, G12/G12+ nie zawiera ich wcale, natomiast G12++/G13 – 400-500 mg/l.
Ekspert Inter Cars radzi…
Jeśli wciąż masz wątpliwości co do wyboru odpowiedniego płynu, zapoznaj się z ofertą przygotowaną specjalnie dla Ciebie przez eksperta Inter Cars w zakresie płynów chłodniczych.
Pamiętaj, aby pod żadnym pozorem nie mieszać ze sobą różnych płynów. Składy poszczególnych produktów mogą się nawzajem wykluczać oraz wpływać negatywnie na jakość chłodzenia.
Zapowietrzenie układu chłodniczego to klasyczny przykład usterki łatwej do przeoczenia. Warto jednak dopilnować, aby taka „błahostka” nie stała się poważnym problemem – zatartym, niezdolnym do pracy silnikiem. Odpowietrzenie trwa raptem chwilę i możesz przeprowadzić je samodzielnie, dzięki czemu zyskasz dużo korzyści przy niewielkim nakładzie pracy. Lepiej poświęcić kilkanaście minut na diagnostykę oraz kilkadziesiąt złotych na porządny płyn chłodniczy, niż stanąć przed koniecznością wymiany układu chłodzenia, bądź, co gorsza, jednostki napędowej. Wtedy nie obędzie się już bez interwencji mechanika, a koszty naprawy mogą niejednokrotnie przewyższyć wartość samochodu.
FAQ
Jakie są objawy zapowietrzonego układu?
Na zapowietrzenie układu chłodzenia w Twoim samochodzie mogą wskazywać ubytki w zbiorniku wyrównawczym oraz wzrost temperatury układu chłodzenia. Są to objawy, które łatwo przeoczyć, dlatego warto zachować czujność.
Jak przeprowadzić odpowietrzanie układu chłodniczego?
Proces ten przeprowadzaj na zimnym silniku! Otwórz maskę, znajdź zbiornik wyrównawczy, odkręć jego nakrętkę, odpal silnik i dolej płynu chłodniczego. Jeśli nie zauważasz pęcherzyków powietrza, udało Ci odpowietrzyć układ chłodniczy.
Jak poznać, że układ został poprawnie odpowietrzony?
Gdy układ chłodzenia w Twoim samochodzie przeszedł odpowietrzenie i chcesz sprawdzić, czy proces ten przebiegł poprawnie, przejedź się samochodem na próbę. Następnie, jak silnik będzie chłodny, sprawdź poziom płynu chłodzącego. Jego mała ilość w zbiorniku pomimo dolewki wskazuje, że w układzie wciąż znajduje się za dużo powietrza.
