Piasta i łożysko koła – funkcja, budowa, objawy awarii

Piasta koła oraz łożysko odgrywają kluczową rolę w prawidłowym funkcjonowaniu Twojego samochodu. Jednak mimo wszystko wielu kierowców bardzo często nie zwraca na nie nawet uwagi. W końcu są to małe części, które trudno zobaczyć na pierwszy rzut oka. Mimo to musisz wiedzieć, jakie jest ich zadanie, jak są zbudowane i jak rozpoznać awarię którejś z nich. W tym artykule znajdziesz wszystkie niezbędne informacje. Od teraz piasta koła samochodowego oraz łożysko nie będą kryć przed Tobą żadnych tajemnic.

Pierwsza piasta koła pojawiła się już w XIX wieku, kiedy to wynaleziono samochody z napędem parowym. Początkowo elementy te były wykonane z drewna, co było wynikiem niskiej jakości dostępnych wówczas materiałów. Dopiero w XX wieku zaczęto stosować piasty stalowe, które były znacznie bardziej wytrzymałe i odporne na duże obciążenia. Dziś te części pojazdów są wykonywane z różnych materiałów, takich jak stop aluminium czy stal nierdzewna, co pozwala na uzyskanie wysokiej wytrzymałości przy niskiej wadze. Więcej ciekawych informacji na temat tego elementu znajdziesz w poniższym artykule!

Z tego artykułu dowiesz się między innymi: 

• Czym jest i jakie ma zadania piasta koła?
• Jak zbudowana jest ta część?
• Jak rozpoznać uszkodzenie piasty?
• Jak przebiega wymiana piasty koła?
• Ile kosztują łożyska i piasty kół?

Czym jest piasta koła i łożysko? 

Piasta koła jest elementem zespołu koła napędowego. Montuje się ją na wale lub osi. Piasta ma za zadanie odbierać energię kinetyczną wału napędowego i przekazać ją na koło. Dobrze funkcjonujący podzespół zapewnia nie tylko prawidłowe toczenie się kół, ale także ich płynność. W nowszych samochodach piasta zapewnia również prawidłową pracę ABS czy kontroli trakcji. W wielu modelach czujniki lub pierścienie magnetyczne, które odpowiadają za prawidłową pracę tych systemów, wbudowane są właśnie w zespół piasty. Dzięki temu możliwe jest nieprzerwane przesyłanie informacji na temat szybkości obrotu każdego z kół.

Zespół piasty znajduje się w każdym kole i umiejscowiony jest między osią napędową a bębnem lub tarczą hamulcową. Od strony osi jest ona przykręcona lub wciśnięta na zwrotnicę. Z kolei od strony bębna lub tarczy piasta zamocowana jest do koła przy pomocy śrub.

W skład piasty wchodzi również łożysko. Bez niego niemożliwa byłaby prawidłowa praca całego podzespołu. Łożysko oraz piasta razem umożliwiają obrót koła na nieruchomych osiach zawieszenia. Obecnie na rynku pod względem konstrukcyjnym można wyróżnić trzy rodzaje podzespołu: 

• I generacja – to kompaktowe łożyska wymienne. Są one zbudowane z dwóch elementów zamkniętych w szczelnej obudowie. Ta generacja wyposażona jest w smar fabryczny oraz ustawienie napięcia wstecznego. W większości przypadków w skład tego elementu wchodzą pary łożysk kulkowych lub stożkowych; 
• II generacja – jest to moduł łożyska z piastą, którego nie można rozbierać. W związku z tym niemożliwa jest wymiana pojedynczych elementów. W tej generacji również występuje fabryczne smarowanie oraz określone przez producenta napięcie wstępne; 
• III generacja – jest to najnowsza generacja łożyska oraz piasty, która wyposażona jest w dodatkowy kołnierz do mocowania tarczy hamulcowej, koła oraz zwrotnicy. Tego typu łożyska wyposażone są często w moduł odczytywania prędkości obrotowej, która wspomaga ABS oraz ESP.

Łożysko i piasta koła – jak rozpoznać ich uszkodzenie?

Zarówno piasta, jak i łożysko koła to elementy dość wytrzymałe, jednak jak każda inna część samochodu, mają swoją trwałość. Według deklaracji producentów przy właściwej eksploatacji mogą wytrzymać nawet do 500 tys. km przebiegu. Zazwyczaj jednak zaleca się wymianę co 150-200 tys. km. Niestety czasem może dojść do uszkodzenia. Jak rozpoznać problem z piastą lub łożyskiem?

Krzywa piasta koła – objawy i przyczyny uszkodzenia

Uszkodzona piasta koła powinna być natychmiast wymieniona. Problem z tym podzespołem nie tylko obniży komfort podróżowania, ale również wydłuży drogę hamowania Twojego pojazdu. Każda wymiana opon powinna być pretekstem do tego, aby obejrzeć piastę koła. Od tego przecież w dużej mierze zależy Twoje bezpieczeństwo. Zazwyczaj jednak przegląd ogranicza się wyłącznie do klocków oraz tarcz. Od teraz pamiętaj, aby również zwrócić uwagę na piastę.

Dlaczego piasta się zużywa? To element, który często jest w stanie wytrzymać nawet pełny okres eksploatacji samochodu. Czasem jednak może się okazać, że konieczna jest wymiana tego elementu. Przyczyn uszkodzenia może być wiele. Przykładowo, silne uderzenie w dziurę na drodze lub krawężnik może spowodować odkształcenie piasty koła. Przyczyną może być również wypadnięcie koła z osi.

Piasta koła może się odkształcić, jeśli często zbyt mocno obciążasz swój samochód. Oczywiście znaczenie ma także jakość części. Kiepskie chińskie zamienniki mogą ulec odkształceniu nawet w wyniku normalnej eksploatacji samochodu. W każdym przypadku, kiedy piasta koła ulega uszkodzeniu, należy dokładnie zbadać przyczynę i naprawić lub wymienić uszkodzoną część, aby uniknąć dalszych problemów związanych z bezpieczeństwem i wydajnością pojazdu.

Jakie sygnały wysyła krzywa piasta koła? Objawy tego problemu to m.in. zauważalne wibracje oraz nieprawidłowe zużycie opon. Bardzo często kierowcy skarżą się, że krzywa piasta koła powoduje również trudności w utrzymaniu kierownicy w stałej pozycji. Konieczna jest częsta korekta kierunku jazdy. Szczególnie widoczne będzie to podczas pokonywania zakrętów. Jeśli piasta koła jest krzywa, to pojazd będzie musiał pracować ciężej, aby poruszać się po drodze. To z kolei prowadzi do wzrostu zużycia paliwa. 

Bardzo często objawem tego problemu są również dziwne dźwięki, np. stuki i trzaski. Jeśli zauważyłeś któryś z tych sygnałów, istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że piasta nie nadaje się do dalszej eksploatacji i należy ją wymienić. Nie czekaj – jeśli tylko podejrzewasz uszkodzenie piasty, ale nie jesteś pewny swojej oceny, udaj się do mechanika samochodowego, który dokładnie zbada problem. 

Łożysko koła – objawy i przyczyny uszkodzenia

Warto podkreślić, że częściej dochodzi do uszkodzenia łożyska koła, niż samej piasty. Jest to część, która jest stosunkowo odporna na uszkodzenia, jednak pracuje w naprawdę trudnych warunkach. Samochód, który przejechał 200 000 km, mógł wykonać nawet 100 milionów obrotów. Do tego dochodzą wibracje, wstrząsy oraz obciążenia. Nic więc dziwnego, że łożysko po takiej eksploatacji może ulec zniszczeniu.

Przyczyną uszkodzenia łożyska może być również błąd ludzki, a konkretnie nieprawidłowy montaż tych elementów. Szczególnie dotyczy to tych części, które są zintegrowane z piastą, a w których zastosowano dwa łożyska stożkowe. Wymagają one idealnego spasowania oraz dokręcenia. Zbyt ciasny montaż również może skrócić żywotność tego elementu. Podczas pracy będzie powstawać duże tarcie, a w konsekwencji zbyt wysokie temperatury. Uszkodzenie łożyska może być również spowodowane korozją. Rdza pojawia się w wyniku nieszczelnego zabezpieczenia wnętrza elementu. 

Jak rozpoznać uszkodzone łożysko koła? Objawy tego są bardzo podobne jak w przypadku krzywej piasty. Zwykle można to zauważyć po hałasie w trakcie jazdy, który przypomina buczenie. Mogą pojawić się także wibracje oraz drgania układu kierowniczego. Oba objawy spowodowane są zbyt dużymi luzami między zużytymi elementami łożyska. Czasami możesz również usłyszeć metaliczny pisk czy tarcie.

W każdym przypadku, przed podjęciem decyzji o wymianie piasty lub łożyska, należy skonsultować się z mechanikiem lub specjalistą, który oceni stan tych elementów i zaleci najlepsze rozwiązanie dla danego samochodu.

Wymiana piasty koła – jak przebiega?

Wymiana piasty jest niezbędna w przypadku zużycia, uszkodzenia elementu lub wadliwej pracy łożysk. W ten sposób możesz sobie zapewnić bezpieczeństwo i niezawodność pojazdu na dłuższy czas. Jak to zrobić? Podpowiadamy!

Piasta koła przedniego – wymiana

1. Podnieś samochód za pomocą podnośnika lub lewarka i zabezpiecz go na podporach bądź klockach. 
2. Odkręć koło. Użyj klucza do odkręcenia śrub mocujących, a następnie usuń koło z piasty. 
3. Ściągnij zacisk hamulcowy, jarzmo zacisku i tarczę hamulcową.
4. Odkręć śrubę mocującą łożysko. Teraz możesz rozpiąć połączenie wahacza oraz zwrotnicy i wysunąć półoś. 
5. Piasta koła przedniego jest skręcona śrubami mocującymi. Odkręć je, by zdjąć element. 
6. Oczyść rowek pod nową piastę. 
7. Montaż nowej piasty przebiega w odwrotnej kolejności. Pamiętaj jednak o momencie dokręcenia głównej śruby mocującej półoś. Zależy on od rodzaju śruby. Podczas tego działania samochód nie może znajdować się na podłodze, ponieważ w ten sposób uszkodzisz nowe łożysko i praca pójdzie na marne. W niektórych samochodach po wymianie przedniej piasty konieczna jest regulacja geometrii zawieszenia.

Piasta koła tylnego – wymiana

1. Podobnie jak w przypadku przedniej piasty unieś samochód, zdejmij koło oraz zdemontuj elementy układu hamulcowego.
2. Piasta koła tylnego wyposażona jest w dekiel ochronny. Musisz go zdemontować. Teraz możesz odkręcić śrubę mocującą łożysko. 
3. Zdejmij starą piastę. Jeśli nie będzie chciała zejść, możesz pomóc sobie ściągaczem. 
4. Dokładnie wyczyść trzpień, na którym będzie osadzona piasta.
5. Nałóż nową część i przykręć śrubę mocującą. 
6. Zamontuj dekiel zabezpieczający, zacisk, jarzmo oraz tarczę. Załóż koło i dokręć wszystkie śruby mocujące.

Ile kosztuje wymiana piasty i łożysk w warsztacie?

Koszt wymiany tego podzespołu zależy od takich czynników jak lokalizacja (przednia czy tylna oś), typu budowy oraz modelu samochodu. Najprostsze łożyska wprasowywane kosztują 100-150 zł. W przypadku samochodów osobowych piasty kół kosztują 120-600 zł. 

Jak wspomnieliśmy, w większości nowych aut poszczególne części są ze sobą zespolone. Zestaw łożyska z piastą, zwrotnicą i czujnikami ABS może kosztować nawet 1000 zł. Oprócz tego trzeba doliczyć robociznę. Tutaj sytuacja jest odwrotna. W przypadku wciskanych łożysk pracy jest o wiele więcej, w związku z tym cena usługi może wynosić nawet 300 zł. Gdy mechanik może wymienić cały podzespół, praca ogranicza się do kilku zadań, które opisaliśmy powyżej. Średnio koszt usługi wynosi wówczas od 50 do 250 zł za jedną sztukę. Z kolei wymiana samej piasty kosztuje ok. 120 złotych.

Piasta koła samochodowego i łożysko potrzebne na wczoraj? Skorzystaj z oferty Inter Cars!

W naszym sklepie internetowym oferujemy szeroki wybór piast i łożysk kół do różnych modeli samochodów. Wszystkie produkty pochodzą od renomowanych producentów i są wysokiej jakości, co zapewnia nie tylko bezpieczeństwo, ale również wygodę i komfort jazdy. Nasz asortyment obejmuje zarówno piasty i łożyska kulkowe, jak i stożkowe, które są dostępne w różnych wersjach i rozmiarach, aby idealnie pasowały do konkretnego modelu samochodu. Dzięki temu nasza oferta jest kompletna i dostosowana do różnych potrzeb klientów. 

W naszym sklepie znajdziesz również akcesoria do montażu tych elementów, dzięki czemu ich wymiana w samochodzie będzie szybka i bezproblemowa. Oferujemy konkurencyjne ceny oraz szybką i bezpieczną wysyłkę, dzięki czemu nasze produkty są dostępne dla klientów z całego kraju. Jeśli potrzebujesz piast i łożysk kół do swojego samochodu, to koniecznie zajrzyj do naszego sklepu internetowego i wybierz produkty, które najlepiej spełnią Twoje oczekiwania!

Łożysko i piasta koła – podsumowanie

Piasta jest elementem łączącym koło z osią, umożliwiającym obrót koła. Łożysko natomiast zapewnia płynność ruchu piasty i koła poprzez zmniejszenie tarcia. Ich właściwe działanie ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa jazdy, a ich usterka może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze. Po przeczytaniu naszego artykułu wiesz już, dlaczego ważne jest, by te elementy były wysokiej jakości oraz sprawne. Jeżeli zauważyłeś w swoim samochodzie problem z tymi elementami, wybierz sprawdzone części do samochodu ze sklepu Inter Cars!