Zaczęło się od wizji spisanej na restauracyjnej serwetce, a przerodziło w dochodowy biznes oraz niesamowite widowisko. Popularność Formuły E wzrosła w ostatnich latach od jej niepewnych początków w 2014 roku. Niepewność ta wynikała z wczesnego etapu rozwoju technologii samochodów elektrycznych i braku początkowej akceptacji ze strony publiczności oraz sponsorów. Stanowiące zieloną alternatywę dla Formuły 1 pojazdy napędzane są wyłącznie silnikami elektrycznymi, na stałe zmieniły krajobraz sportów wyścigowych. Jak to wszystko się zaczęło? Czym jest Formuła E? Jakie auta mogą się ścigać podczas zawodów? Wszystkie najważniejsze informacje znajdziesz poniżej!
Wielu krytyków uważa, że Formuła E i samochody elektryczne zabijają prawdziwego ducha sportów wyścigowych, które wprost kojarzą się z rykiem silnika oraz zapachem benzyny. Nie można jednak przejść obojętnie wobec wpływu tej formy rywalizacji na duże koncerny, które dzięki odpowiedniej motywacji, chętniej podążają za trendami ekologicznymi. Do rozgrywek przystąpiły największe marki m.in. Audi, Mercedes czy Porsche. Formuła E przyciąga nie tylko wielkie światowe koncerny, ale również gwiazdy, które stają się ambasadorami zawodów. Przykładowo, współzałożycielem zespołu Venturi jest Leonardo DiCaprio. Aktor nagrał również film dokumentalny o wyścigach elektrycznych pojazdów pt. „And We Go Green”. Ambasadorem Formuły E jest również były mistrz świata Formuły 1, Nico Rosberg. Kierowca zainwestował w tę dyscyplinę i udziela się przy organizacji ekologicznych targów.
Z tego artykułu dowiesz się między innymi:
- Kiedy powstała formuła E?
- Jakie są zasady Formuły E?
- Jakie modele samochodów biorą udział w wyścigach Formuły E?
Czym jest Formuła E?
Formuła E to klasa wyścigów samochodowych, w której mogą brać udział wyłącznie jednomiejscowe pojazdy elektryczne. Formuła E razem z FIA, czyli Międzynarodową Federacją Samochodową co roku organizuje Mistrzostwa Świata Formuły E ABB. Są to obecnie największe zawody jednomiejscowych samochodów elektrycznych. Pierwotnie, rozgrywki miały służyć jako laboratorium badawcze dla rozwoju elektryfikacji motoryzacji oraz narzędzie do promowania tego rodzaju aut. Jak się jednak okazało, Formuła E w ostatnich latach rozwinęła się do tego stopnia, że jest ważną częścią sceny sportów wyścigowych.
Historia Formuły E
Pomysł na format Formuły E narodził się w 2011 roku podczas kolacji, na której spotkali się Alejandro Agag oraz prezydent FIA, Jean Todt. Obaj byli zafascynowani samochodami elektrycznymi oraz uważali, że połączenie sportów wyścigowych i zrównoważonego rozwoju jest kluczowe dla przyszłych pokoleń.
W świetle zmian klimatycznych Formuła 1 nie wydawała się już adekwatna do czasów, w których żyjemy. Z kolei elektromobilność – to przyszłość. Ostatecznie musiałem po prostu wprowadzić w życie to, w co zawsze wierzyłem — podkreślał Agag. Na początku nie mieli nic — zespołów, kierowców, samochodów, torów czy sponsorów. Wielu krytycznie podchodziło do pomysłu Agaga i Todta, by wprowadzić elektryczne samochody do sportu. Kluczowym momentem dla Formuły E było pojawienie się Juliusa Baera. Jego prywatny bank stał się pierwszym sponsorem zawodów. Od 2014 roku kierowcy oraz zespoły rywalizują ze sobą na ulicach miast całego świata m.in. Berlina, Pekinu. Nowego Jorku czy Montrealu. Wyścigi odbywają się na specjalnych wytyczonych trasach w metropoliach, a nie jak w Formule 1 na specjalnych torach wyścigowych.
Formula E — zasady, kwalifikacje, punktacja
Mistrzostwa Świata Formuły E ABB FIA składają się z dwóch odrębnych tytułów. Jeden trafia w ręce kierowcy, a drugi zespołu. To pierwsze przyznawane jest zawodnikowi, który zgromadził najwięcej punktów w ciągu sezonu. O zespołowych mistrzostwach świata decyduje łączny wynik punktowy par kierowców z każdej drużyny w całym sezonie. Wspomniane trofea rozdawane są jednak na koniec zmagań, a jak to wygląda w trakcie zawodów. Oto najważniejsze informacje!
Na początek treningi
Na każdy wyścig przypadają dwie 30-minutowe sesje treningowe. Dzięki temu kierowcy oraz zespoły mają poznać trasę i przyzwyczaić się do ustawień samochodu. Chociaż podczas sesji treningowych również mierzony jest czas przejazdu, nie ma on znaczenia dla ostatecznych wyników. W końcu to tylko ćwiczenia. Formuła E dba również o rozwój młodych talentów. W związku z tym w pierwszym swobodnym treningu sezonu każdy zespół musi wystawić co najmniej dwóch początkujących kierowców.
Jak przebiegają kwalifikacje?
Kwalifikacje mają takie samo znaczenie jak w innych kategoriach sportów wyścigowych. Wyniki tej sesji decydują o kolejności kierowców na starcie wyścigu Formuły E. 2022 rok przyniósł zmianę w kwestii kwalifikacji, ponieważ FIA zatwierdziła ich nowy format. Zawodnicy w eliminacjach podzieleni są na dwie grupy po 11 kierowców. Podział bazuje na aktualnej klasyfikacji generalnej. Obie grupy mają po 10 minut na przejazd. W trakcie kwalifikacji samochody mają ustawioną moc 220 kW.
Czterech najlepszych kierowców w każdej grupie przechodzi do kolejnego etapu. Przypomina on fazę pucharową znaną m.in. z rozgrywek piłki nożnej. W tej części kwalifikacji moc w samochodach zostaje zwiększona do 250 kW. Zawodnicy rywalizują ze sobą w parach. Dwóch najlepszych walczy o pole position w wyścigu, czyli o start z pierwszego pola. Odpowiednio półfinały wyłaniają trzecie i czwarte miejsce, a ćwierćfinały miejsca 5-8. Reszta kierowców jest ustawiana na starcie zawodów według najlepszych czasów, jakie uzyskali w eliminacjach. Jest jednak pewne zastrzeżenie. Kierowcy z pierwszej grupy przypisywani są do pozycji nieparzystych, a z drugiej do parzystych.
Formuła E — zasady w trakcie zawodów
Jeśli chodzi o zasady wyścigów samochodów elektrycznych, to różnią się one zupełnie od tych w innych kategoriach. W tradycyjnych rozgrywkach kierowcy ścigają się na określonej liczbie okrążeń. E-Prix ma zupełnie inny format. Przede wszystkim zawodnicy ścigają się przez 45 minut, a na koniec jadą jedno dodatkowe okrążenie. Każdy kierowca musi ukończyć taką samą liczbę okrążeń, jak ten, który prowadzi na koniec 45 minut. Największym wyzwaniem w Formule E nie jest to, by jechać jak najszybciej. Chodzi o to, by dobrać odpowiednią taktykę, dzięki której odpowiednio zarządza się mocą akumulatora. Jest to niezbędne do ukończenia wyścigu. Nie ma bowiem możliwości ładowania baterii w trakcie zawodów.
Oczywiście są pewne udogodnienia i bonusy. Wyścig przecież musi być interesujący dla widza i angażować fanów. W związku z tym Formuła E wprowadziła kilka sposobów, dzięki którym kierowcy mogą otrzymać dodatkową moc. Pierwszym z nich jest FanBoost. Kibice na tydzień przed rozpoczęciem zawodów głosują na swoich faworytów. Trzech kierowców, którzy uzyskają największą liczbę głosów, otrzymuje dodatkowy zastrzyk mocy. Mogą oni z niego skorzystać w dowolnym momencie wyścigu. Może to być moment wyprzedzenia, gonienia rywala czy po prostu, by utrzymać zwycięską przewagę. Głosy na poszczególnych kierowców można oddawać online np. przez Twittera czy aplikację mobilną Formuły E.
Innym rozwiązaniem jest wprowadzony od sezonu 2018/2019 tryb ataku. Umożliwia on każdemu kierowcy nabrać dodatkowej mocy, jednak na własne ryzyko. Aby z niego skorzystać, zawodnik musi zjechać z toru wyścigowego i przejechać przez tzw. Strefę Aktywacji. W ten sposób kierowcy mogą zebrać dodatkowe 50 kW mocy. Czas „uzbrojenia” trybu ataku jest różny. FIA publikuje dokładne wytyczne przed każdym wyścigiem.
System punktowy
Formuła E opiera się na standardowym systemie punktowym, stosowanym w innych seriach organizowanych w ramach FIA. Punkty za poszczególne wyścigi przyznawane są 10 najlepszym zawodnikom. Punktacja prezentuje się następująco:
- 1 miejsce – 25 pkt,
- 2 miejsce – 18 pkt,
- 3 miejsce – 15 pkt,
- 4 miejsce – 12 pkt,
- 5 miejsce – 10 pkt,
- 6 miejsce – 8 pkt,
- 7 miejsce – 6 pkt,
- 8 miejsce – 4 pkt,
- 9 miejsce – 2 pkt,
- 10 miejsce – 1 pkt.
Przyznawane są również punkty dodatkowe: za zdobycie pole position oraz osiągnięcie najszybszego okrążenia w wyścigu. Za to pierwsze przyznawane są 3 punkty, z kolei za drugie 1 punkt. W przypadku najszybszego okrążenia jest jednak pewien warunek. Kierowca musi ukończyć wyścig w pierwszej dziesiątce. Jeśli tego nie zrobi, bonus przechodzi na zawodnika z pierwszej dziesiątki z kolejnym najszybszym okrążeniem.
Samochody elektryczne w Formule E
Wszystkie zespoły w Formule E otrzymują identyczne samochody elektryczne. Oczywiście ze względów identyfikacyjnych każdy się od siebie różni kolorystyczne. Każda marka ma przecież własne barwy czy sponsorów, jednak technologia w każdym aucie jest taka sama. Na pierwszy rzut oka bolid elektryczny nie różni się praktycznie niczym od tego, który występuje w Formule 1. Jednak gdy zajrzymy głębiej… Pojazd w Formule E jest zasilany dwoma silnikami elektrycznymi. Wszystkie jednostki są także wyposażone w taki sam akumulator.
Formuła E dba o rozwój swoich rozgrywek. Zmiany obejmują nie tylko format wyścigów czy kwalifikacji, ale również nowy typ samochodu. Od 2018 roku kierowcy ścigali się pojazdem drugiej generacji. Moc samochodu w eliminacjach podniosła się z 200 kW do 250 kW, z kolei w wyścigach od 180 kW do 200 kW. Oznacza to, że wyścigi były szybsze. Poza wyglądem auto otrzymało od McLarena również o wiele większą baterię. Pojemność akumulatora podniosła się z 32 kWh do 54 kWh. Dzięki temu kierowcy nie musieli już korzystać z dwóch samochodów, by ukończyć wyścig.
To nie wszystko, co ma od zaoferowania Formuła E. 2022 rok to czas naprawdę dużych zmian w rozgrywkach. Pod koniec listopada tego roku FIA zaprezentowała nowych bolid. Będzie on wykorzystywany w wyścigach od 14 stycznia 2023 roku. Do produkcji samochodu wykorzystano m.in. włókno węglowe z recyklingu. Pojazd wyposażony jest w dwa silniki – 350 kW z tyłu oraz 250 kW z przodu. Dadzą one łącznie moc dwukrotnie większą niż bolid drugiej generacji. Konstruktorzy podkreślają również, że jest to najbardziej wydajny samochód na świecie, gdy 40 proc. energii zużywanej w trakcie zawodów pochodzi z hamowania. Maksymalna prędkość tego pojazdu będzie wynosić 320 km/h.
Elektryfikacja z Inter Cars!
Elektryfikacja w motoryzacji cały czas się rozwija. Samochody zasilane na prąd to już nie tylko Tesla. Niedługo każdy światowy koncern motoryzacyjny będzie miał w swoim portfolio pojazd elektryczny. Również w Polsce jeździ coraz więcej samochodów na prąd, powstają kolejne stacje ładowania.
Pamiętaj, że niezależnie od tego, czy masz w swoim garażu „elektryka” czy auto z silnikiem spalinowym w każdym przypadku najważniejsze są wysokiej jakości części. Gdzie je znajdziesz? W ofercie Inter Cars! U nas wyposażysz się w kable do ładowania, przewody, ale również gniazda czy ładowarki naścienne wallbox. Wszystkie niezbędne elementy w jednym miejscu! Sprawdź i przekonaj się sam!
