Światła ksenonowe to technologia obecna i wykorzystywana w produkcji samochodów od lat. Niemniej jednak nadal wiele osób nie jest do niej przekonanych. Wynika to z różnego rodzaju obaw i wątpliwości, które można z łatwością rozwiać. Takie oświetlenie charakteryzuje się szeregiem zalet. Jest energooszczędne, bardzo żywotne i pozwala na uzyskanie jasnego, bardzo białego światła o dużej intensywności. To niepodważalnie przemawia na korzyść lamp ksenonowych, które świetnie sprawdzają się na drodze.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym są światła ksenonowe?
- Jak działają światła ksenonowe?
- W jaki sposób świecą lampy ksenonowe?
- Jakie są popularne typy palników?
- Jakie są kluczowe zalety lamp ksenonowych?
- Jak często należy wymieniać ksenony?
Czym są światła ksenonowe?
Lampa ksenonowa to swego rodzaju lampa wyładowcza. Generowane przez nią światło powstaje dzięki wyładowaniom elektrycznym w wypełnionej gazem bańce. Do powstania łuku elektrycznego niezbędne jest wyjątkowo wysokie napięcie. Jest ono generowane przed statecznik.
Warto pamiętać, że jarzniki ksenonowe wraz z ich użytkowaniem, tracą zarówno swoją moc, jak i barwę. W trakcie korzystania z jarzników ksenonowych mają miejsce stałe wyładowania. Lampy zużywając się, zmieniają także swoją barwę – ksenony wraz z upływem czasu świecą coraz “cieplej”.
Niemniej jednak ksenony posiadają szereg zalet, przez które są lepszym wyborem niż tradycyjne żarówki. Nie tylko świecą znacznie dłużej, ale mają również o wiele większy zasięg oraz moc.
Jak działają światła ksenonowe?
Ksenon opiera swoje działanie na technologii lampy łukowej, wynalezionej i rozpowszechnionej w latach 40. XX wieku. Początkowo znalazła ona zastosowanie przede wszystkim w projektorach kinowych.
Do produkcji samochodów, lampy ksenonowe zaczęły być wykorzystywane dopiero pod koniec XX wieku. Światło stanowiące podstawę działania ksenonu to wyładowanie gazu pomiędzy dwoma elektrodami, nazywane łukiem świetlnym.
Gaz odpowiadający za działanie lamp ksenonowych to Ksenon. Jest to gaz należący do grupy gazów szlachetnych, od jego nazwy pochodzi określenie lampy ksenonowej. Należy pamiętać, że do uruchomiania lampy ksenonowej niezbędne jest uzyskanie wysokiego napięcia, przez co wymagają specjalnego układu zapłonowego. Najważniejszym jego elementem jest zapłonnik, który może być umiejscowiony we wnętrzu lampy lub być osobnym modułem.
W jaki sposób świecą lampy ksenonowe?
Światła ksenonowe wyróżniają się nie tylko technologią, dzięki której generują światło, ale również jego rodzajem. Wielu zwolenników wybiera reflektory ksenonowe, właśnie ze względu na idealnie białe, chłodne światło.
Jest to barwa maksymalnie zbliżona do światła dziennego, dzięki czemu jest skuteczna w oświetlaniu drogi, lecz nie oślepia kierowców. Niektórzy chętnie wybierają światła ksenonowe również ze względów estetycznych. Jasny, lekko błękitny odcień doskonale komponuje się z nowoczesnymi samochodami.
Warto jednak pamiętać, że świeżo zamontowane światła ksenonowe nie będą idealnie chłodne. Niektórzy kierowcy są zawiedzeni ciepłą barwą w pierwszych dniach pracowania lamp, lecz wystarczy dać im się odpowiednio rozgrzać, aby światło uzyskało docelowy odcień.
Palniki – czym są i jakie są popularne typy?
Palnik jest niezwykle istotnym elementem lampy, który w razie problemów z ksenonem, jest w nim wymieniany. Trzeba więc wymieniać go, tak jak wymienia się żarówki halogenowe, lecz w przypadku ksenonów można to robić znacznie rzadziej. Lampy ksenonowe dostępne obecnie na rynku występują w kilku formach. Oznaczenia umieszczane na ksenonach, takie jak D1S, D2S zawierają „D”, które jest informacją wyładowaniu. Typ D1, D3 ma wbudowany starter, natomiast typ D2 posiada starter w zewnętrznej jednostce, bądź zintegrowany z elektronicznym balastem.
Warto mieć to na uwadze, ponieważ nie można stosować tych typów zamiennie. Szukając odpowiedniej lampy do swojego samochodu, koniecznie trzeba mieć świadomość, jakiego rodzaju halogen był zamontowany wcześniej.
Różnice pomiędzy typami lamp obejmują również bazy, a także napięcie elektryczne. Typ D1 wymaga 85 V, natomiast typ D3 42 V. Dodatkową informacją opisującą rodzaj lampy jest druga litera, „S” lub „R”. S określa lampy przeznaczone do reflektorów typu projekcyjnego (są one nowsze, lecz nie każdy nowy pojazd je ma), natomiast R do reflektorów z odbłyśnikiem (z reguły często spotykane w starszych modelach samochodów).
Jakie są kluczowe zalety lamp ksenonowych?
Lampy ksenonowe są uznawane przez niektórych kierowców za kontrowersyjny wybór. To dość kosztowne rozwiązanie, rzadziej spotykane niż tradycyjne żarówki. Warto jednak pamiętać, że ze względu na zupełnie inną technologię produkcji oraz typ generowanego światła, mogą być doskonałym wyborem w wielu sytuacjach.
Przede wszystkim tego rodzaju lampy generują znacznie mocniejsze, silnie skoncentrowane światło. Gwarantuje to większy komfort jazdy, poprawia widoczność na drodze oraz pozytywnie wpływa na bezpieczeństwo.
Pomimo tego, że światło generowane przez lampy ksenonowe jest mocne i intensywnie białe, pobiera znacznie mniej mocy. Te energooszczędne reflektory pobierają jedynie 35 W. Dodatkowo jeśli porówna się ksenony i tradycyjne żarówki, można dostrzec ogromną różnicę w kwestii skuteczności świetlnej, czyli stosunku pobieranej mocy do generowanego strumienia świetlnego.
Warto także pamiętać, że posiadając tradycyjne żarówki, trzeba je dość często wymieniać, ponieważ po niedługim czasie, mogą całkowicie przestać działać. Natomiast w przypadku lamp ksenonowych prawdopodobnie nie będzie takiej konieczności przez wiele lat.
Tego rodzaju lampy charakteryzują się bardzo dużą żywotnością, na podobnym poziomie, co cały samochód. Należy jednak pamiętać, że wraz z eksploatacją lamp ksenonowych, spada ich jakość. W dużej mierze jest to kwestia mocy oraz jasności generowanego światła. Jeśli zauważy się spadek jakości, warto przeprowadzić regenerację reflektorów samochodowych.
Wady lamp ksenonowych
Lampy ksenonowe nie są jednak wolne od wad. Należy do nich m.in. wysoka cena, przez co osoby uboższe mogą mieć większy problem z ich zakupem. Kolejną z nich jest konieczność dostosowania takiej lampy do odpowiedniego modelu samochodu, lecz nie we wszystkich przypadkach jest to możliwe. Jeśli ktoś posiada starsze auto, może mieć problem z zakupem takiej lampy. Ksenony dość łatwo ulegają także usterkom.
Jak często należy wymieniać ksenony?
Lampy ksenonowe charakteryzują się wyjątkową długą żywotnością. Jeśli jednak zaczynają widocznie zmieniać barwę świecenia, zwłaszcza w kierunku odcienie fioletowych i różowych, bądź ewidentnie świecą mniej intensywnie niż na początku, należy zasięgnąć opinii i pomocy specjalisty.
Światła ksenonowe wymienia się zawsze parami. Wynika to z naturalnych zmian barwy i intensywności świecenia wraz z upływem lat. Z tego względu, jeśli wymieniłoby się jedynie jedną lampę, różnica w świeceniu byłaby bardzo widoczna. Różnice tego rodzaju wynikają z samej technologii lampy, która opiera się o wyładowania i spalanie gazu. Wypalanie się lamp postępuje stopniowo, lecz zauważalnie.
Sygnałem do wymiany ksenonów na nowe może być ilość przejechanych kilometrów, a zarazem godzin świecenia lub lat eksploatacji samochodu. Najczęściej zaleca się kontrolę ksenonów po 100-150 tysiącach przejechanych kilometrów. Po takim czasie warto sprawdzić jakość palników. Dodatkowo po 10-12 latach zalecane jest skontrolowanie przetwornic, które również mogą stracić swoją pełną sprawność.
Nie należy samodzielnie sprawdzać ani wymieniać lamp ksenonowych. To wyjątkowo niebezpieczne ze względu na wysokie napięcie, sięgające aż 30 000 V. Wielu kierowców pamięta o 14 V w oświetleniach halogenowych i podobnie chce traktować ksenony. Warto mieć to na uwadze i wszelkie działania powierzyć specjalistom.
Reflektory ksenonowe pozwalają na bezpieczne i komfortowe prowadzenie samochodu. Nie są jednak rozwiązaniem dla każdego, dlatego warto dokładnie rozważyć zakup używanego samochodu z ksenonami. Lecz w przypadku nowych aut, zwłaszcza tych z ciekawą linią nadwozia oraz z chłodnym odcieniem lakieru, ksenony mogą być doskonałym wyborem.
Lampy ksenonowe – wybieraj najlepsze produkty
Lampy ksenonowe – najczęściej zadawane pytania
Lampa ksenon jeszcze kilka lat temu występowała przede wszystkim w modelach samochodów najwyższej klasy. Wynikało to z wysokiej ceny i konieczności zamontowania dodatkowych elementów. Również w przypadku awarii, zmiana takich świateł jest bardziej kosztowna niż przy światłach halogenowych.
Światła ksenonowe obecnie występują głównie w samochodach średniej klasy. Upowszechniły się do tego stopnia, że co piąty nowy samochód ma ksenony. Warto mieć świadomość jak działają i czym w praktyce różnią od halogenów.
Czym różnią się lampy ksenonowe od halogenowych?
Światła ksenonowe oraz halogenowe to najpopularniejsze rozwiązania montowane w samochodach. Oba mają swoich miłośników oraz przeciwników. Żarówki halogenowe świecą dobrze i bez problemu radzą sobie z oświetleniem drogi, zarówno w ciągu dnia, jak i w nocy. Emitowane przez nie światło ma moc zazwyczaj około 1500 lumenów.
Warto jednak wspomnieć, że halogeny zużywają dość sporo prądu, aż do 55 W. Dodatkowo wydzielają dużą ilość ciepła, co pośrednio wpływa na ich żywotność. Efektywność halogenów jest niższa, a same lampy znacznie szybciej się zużywają.
Lampy ksenonowe natomiast osiągają ponad 3200 lumenów, przy poborze mocy do 32 W. Dodatkowo są znacznie dłużej sprawne, a także wydzielają mniej ciepła. W większości przypadków właściciel najpierw wymieni samochód, zanim pojawi się potrzeba wymiany ksenonów.
Po czym można poznać lampy ksenonowe?
Lampa ksenonowa już na pierwszy rzut oka różni się popularniejszych halogenów. Przed ich zapaleniem widać, że klosz jest w pełni przezroczysty, a także wyposażony w spryskiwacze.
Po zapaleniu świateł można dostrzec charakterystyczną, białą barwę. Może być ona nawet lekko błękitna. Dodatkowo w pierwszych sekundach po włączeniu świateł można zauważyć delikatną zmianę odcienia wynikającą z rozgrzewania się ksenonów.
Dodatkowo po uruchomieniu świateł przy ścianie można dostrzec samopoziomowanie. Dopiero po kilku sekundach ksenony świecą idealnie prosto. Ksenony montowane fabrycznie można poznać także po braku regulatora wysokości świecenia.
Czy lampy ksenonowe można zamontować do każdego samochodu?
Lampy ksenonowe nie bez przyczyny mają wierne grono zwolenników. Są energooszczędne, świecą bardzo intensywnie i prawie nigdy nie wymagają wymiany. Z tego względu właściciele samochodów mających fabrycznie zamontowane inne lampy, decydują się na wymianę. Niestety nie każdy model jest przystosowany do przeprowadzenia takiej usługi. Aby móc prawidłowo i zgodnie z obowiązującymi przepisami wymienić np. halogeny na ksenony, konieczne jest upewnienie się, czy samochód spełnia kilka zasad.
Przede wszystkim dany model auta musi mieć autopoziomowanie. W przeciwnym razie światła ksenonowe będą oślepiały kierowców jadących z naprzeciwka. Wynika to ze znacznie większej mocy w porównaniu np. z halogenami. Autopoziomowanie pozwala na każdorazowe i prawidłowe dopasowanie wysokości świateł przy uruchamianiu silnika.
Drugim warunkiem umożliwiającym zamontowanie świateł ksenonowych są przezroczyste klosze. W przypadku lamp halogenowych zadaniem kloszy jest rozpraszanie świateł. Jeśli jednak samochód z zamontowanymi ksenonami będzie miał uszkodzony bądź źle dopasowany klosz, może nie przejść obowiązkowego przeglądu w punkcie diagnostycznym.
Kluczowa jest również obecność sprawnych spryskiwaczy kierowanych na lampy. Wszelkie zanieczyszczenia, zwłaszcza owady znajdujące się na kloszu prowadzą do nieprawidłowego rozpraszania światła. W przypadku lamp ksenonowych może spowodować to niewystarczające oświetlenie drogi, ale także oślepienie innych kierowców.
Jeśli wszystkie te czynniki zostały spełnione, można wybrać światła ksenonowe. Kluczowe jest jednak, aby na nich nie oszczędzać. Zamontowanie nieoryginalnych lamp może prowadzić np. do stopienia odbłyśnika.
Czym są biksenony?
Biksenony, a ksenony to konstrukcyjnie inne lampy. W przypadku świateł ksenonowych konieczne jest rozgrzanie oraz wypoziomowanie po każdym uruchomieniu samochodu. Lampy biksenonowe nie mają takiej potrzeby. Dzięki temu mogą spełniać zadanie zarówno świateł mijania, jak i długich. Zmiana następuje w obrębie układu optycznego, np. poprzez przesunięcie jarznika lub przesłony.
Nie jest potrzebny dodatkowy reflektor. W przypadku świateł ksenonowych są one wykorzystywane jedynie jako światła mijania. W samochodach wyposażonych w ksenony, do świateł długich konieczne są dodatkowe żarówki halogenowe.
