Woda i wilgoć w samochodzie – skąd i dlaczego mogą się pojawiać?

Para wodna jest naturalnym składnikiem atmosfery. Znajduje się też w wydychanym powietrzu. W zamkniętym pomieszczeniu jej stężenie może jednak szybko rosnąć, przekraczając wartość maksymalnego nasycenia. Wówczas para zmienia stan skupienia na płynny. Wnętrze auta jest niewielkim, dość szczelnym pomieszczeniem, dlatego wilgoć w samochodzie może się szybko gromadzić. Szczególnie jeśli zaniedbasz niektóre czynności eksploatacyjne czy awarie. Jak rozpoznać i poradzić sobie z problemami z wilgocią? Skąd mogą się brać? Skąd bierze się woda w aucie? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedzi w artykule.

W pełni sprawnym samochodzie za odprowadzanie wilgoci odpowiada system wentylacji. Powietrze we wnętrzu samochodu zwykle będzie mocniej nasycone parą wodną od tego na zewnątrz. Dzięki temu po wymianie powietrza może przyjąć część wody, która np. osadziła się na szybach. Z wilgocią świetnie radzi sobie klimatyzacja. Woda z powietrza skrapla się podczas schładzania, które ma miejsce w elementach zewnętrznych klimatyzacji. Trafiające do auta powietrze jest jej niemal pozbawione. Możesz jednak spotkać się z sytuacją, gdy te rozwiązania będą niewystarczające. Z tego artykułu dowiesz się, co wtedy zrobić.

Z tekstu dowiesz się także:

• Skąd biorą się woda i wilgoć w samochodzie?
• Jak rozpoznać problem z nadmierną wilgocią w pojeździe?
• Jakie są sposoby na wilgoć w aucie?
• Jakie skutki powoduje zlekceważenie wilgoci w aucie?

Nadmierna wilgoć w samochodzie – przyczyny

Wilgoć w samochodzie ma swoje trzy główne źródła, są to:

• kierowca i pasażerowie (oddech, mokre ubrania, śnieg czy błoto wniesione na butach);
• woda opadowa;
• wycieki z układu ogrzewania.

W samochodzie, w którym wszystko działa poprawnie, na stężenie wilgoci we wnętrzu auta wpływa tylko pierwszy wymieniony czynnik. Woda opadowa jest blokowana przez uszczelnienia i odprowadzana specjalnie zaprojektowanymi kanałami, a ogrzewanie jest szczelne. W takim przypadku zwykle wentylacja i klimatyzacja poradzą sobie z odprowadzeniem wilgoci.

Problem z wilgocią może pojawić się, jeśli zaniedbasz wnętrze samochodu. Gruba warstwa kurzu i brudu, błoto na podłodze, brak dywaników nieprzepuszczających wodę, zaśmiecenie wnętrza – wszystko to może wchłaniać i kumulować wilgoć, która będzie unosić się w powietrzu wraz z rozgrzewaniem się wnętrza. To z kolei spowoduje długie utrzymywanie się wilgoci w aucie, a poza tym zwiększa ryzyko rozwoju grzybów i pleśni na tapicerce oraz w kanałach wentylacyjnych, co jest niebezpieczne dla zdrowia. 

Woda opadowa

Woda z opadów trafia do samochodu najczęściej na skutek niedrożności kanałów odpływowych szyberdachu lub dachu panoramicznego. Jeśli jest on otwierany, to zwykle nie da się utrzymać idealnej szczelności. Aby zapobiec wpływaniu wody do środka auta, projektuje się kanaliki, które przeważnie prowadzą przez słupek przedniej szyby i odprowadzają wodę pod samochód. Jeśli kanały te zapychają się, woda deszczowa nie będzie miała, gdzie wypłynąć i przesączy się przez uszczelkę do auta, zwykle powodując pojawienie się mokrych plam na podsufitce. 

Stosunkowo częstą przyczyną przecieków wody opadowej do auta jest uszkodzenie, zużycie lub niepoprawny montaż uszczelek szyb bocznych. W autach z ramkami drzwiowymi newralgiczne są uszczelki zgarniające. Jeśli są uszkodzone, woda będzie gromadzić się w drzwiach, powodując zawilgocenie tapicerki. Może to też prowadzić do niesprawności mechanizmu podnoszenia szyb czy centralnego zamka. W autach z szybami bezramkowymi przyczyną przenikania wody do wnętrza mogą być też uszczelki na obwodzie okna. Nie są one tak szczelne, jak w przypadku ramek, gdzie szyba zagłębia się w rowku uszczelki, przez co nawet niewielkie uszkodzenie może powodować przecieki. Przenikanie wody do wnętrza może być związane także z uszkodzeniem innych uszczelek (drzwi, klapy bagażnika) lub zaawansowanej korozji, która doprowadziła do perforacji, przez którą wpływa woda.

Problem z przeciekami pojawia się nierzadko w autach cabrio lub ze zdejmowanym dachem (targa, T-top itp.). Uszkodzenia pojawiają się najczęściej na połączeniach z szybami, także w przypadku dachów sztywnych. Szczególnie łatwo o przeciek w samochodach z dachem tekstylnym (tzw. brezentowym). Jego konstrukcja jest dość delikatna i nawet małe zmiany w geometrii nadwozia lub uszkodzenie samego materiału będą powodować przecieki. Woda może przenikać też przez poszycie dachu, jeśli pojawią się w nim przetarcia czy uszkodzenia. W starszych autach, które rzeczywiście miały dach uszyty z brezentu, czyli impregnowanej bawełny, z upływem czasu może dojść do degradacji impregnatu. Powoduje to, że materiał przemaka na niemal całej powierzchni. 

Wilgoć z ogrzewania

Najpoważniejszą przyczyną, za sprawą której pojawia się nadmierna wilgoć w samochodzie, są awarie w układzie ogrzewania. W autach spalinowych źródłem ciepła we wnętrzu kabiny jest z płyn chłodniczy płynący w nagrzewnicy z dmuchawą zwykle znajdującą się pod deską rozdzielczą. 

Jeżeli w przewodach nagrzewnicy pojawi się nieszczelność, woda wycieka i zaczyna wsiąkać w elementy wytłumienia wnętrza. Po pewnym czasie będzie powodować to stałą wilgoć w aucie. Nasączone wodą wygłuszenia mogą też zacząć pleśnieć, a woda może uszkodzić elementy elektryczne i elektroniczne deski rozdzielczej. Dodatkowo przeciek nagrzewnicy prowadzi do ubytku płynu chłodniczego, co z czasem może okazać się niebezpieczne dla silnika. 

Woda i wilgoć w samochodzie – objawy problemów 

Jest jeden charakterystyczny objaw zbierania się wilgoci w aucie. Parują szyby, mimo pracującego nawiewu. Oznacza to, że w samochodzie jest tak dużo wody, że system wentylacji nie jest w stanie sobie z nim szybko poradzić. Doraźnie taki problem może pojawić się, gdy do auta wsiądzie kilkoro pasażerów w mokrych ubraniach. Jeśli jednak parujące szyby są problemem w różnych warunkach, przyczyną jest wilgoć w samym samochodzie. 

O wodzie w aucie mogą świadczyć też plamy, zacieki czy wybrzuszenia tapicerki. Jeżeli przecieka szyberdach, często dochodzi do rozwarstwienia się podsufitki. Tkanina odkleja się od podłoża w okolicy otworu okna dachowego. Tego rodzaju ślady powstają jednak przy dość dużych przeciekach, które następują w widocznym miejscu. 

Objawem sugerującym problemy ze szczelnością nagrzewnicy może być zapach płynu chłodniczego wydobywający się z kanałów wentylacyjnych w czasie pracy dmuchawy. Świadczą też o nim ubytki płynu, ale w tym przypadku wyciek może znajdować się także w innych częściach obiegu. 

Sposoby na wilgoć w samochodzie

W zależności od przyczyny jej wystąpienia rozwiązanie problemu wilgoci może być różne. Jak sobie poradzić z wodą w samochodzie? Odpowiada ekspert Inter Cars. 

Z pewnością najłatwiej jest zacząć od przyczyn prozaicznych. Pierwszym krokiem jest dokładne posprzątanie samochodu i usunięcie z zbędnych rzeczy, w których może gromadzić się wilgoć. 

Przyczyną problemów z odprowadzaniem wilgoci z auta może być też zanieczyszczony filtr kabinowy. Zabrudzenia zmniejszają wydajność systemu wentylacji, warto go wymienić. To niewielki wydatek, a efekty mogą być bardzo dobre. 

Jeśli mimo tego dalej panuje wilgoć w aucie, parują szyby lub czuć zapach stęchlizny, należy sprawdzić kolejne elementy. Kanały odpływowe, szczególnie te w dachu, można oczyścić za pomocą sprężonego powietrza z kompresora lub przepchać wyciorem ze sprężynującego drutu. 

Sprawdzenie uszczelek może być trudne. Można użyć myjki ciśnieniowej, aby skontrolować, czy do wnętrza nie przenika woda, czasem okazuje się to jednak mało skuteczne. Jeszcze trudniejsze do znalezienia mogą być perforacje korozyjne. Najczęściej pojawiają się we wnęce koła zapasowego i w okolicach nóg kierowcy. Problem ten dotyczy raczej wiekowych samochodów. 

Jeżeli mimo długotrwałych poszukiwań nie znajdziesz przyczyny, należy podejrzewać nagrzewnicę. Niestety nie ma innego wyjścia niż jej wymiana. Jest to pracochłonne i kosztowne, ponieważ zwykle wymaga demontażu całej deski rozdzielczej.

Co pochłania wilgoć? Domowe sposoby i gotowe rozwiązania

Jeżeli nie masz możliwości pozbycia się przyczyny nadmiernej wilgoci w aucie lub z powodu swojego hobby (off road, wyprawy czy nawet wędkowanie), charakteru pracy (pomoc drogowa, przewóz osób itp.) czy sposobu używania auta (gdy np. mieszkasz w okolicy z kiepską siecią dróg) często znajduje się w nim nadmiar wody, możesz zdecydować się na rozwiązania doraźne. Pozwolą one na szybsze usunięcie chwilowego nadmiaru wilgoci, a w przypadku niesprawności opisanych we wcześniejszych akapitach, ograniczą ich negatywne skutki. 

Pierwszym rozwiązaniem są woreczki z czymś, co pochłania wilgoć. Domowe sposoby to surowy ryż, sól kuchenna czy żwirek dla kotów. Jeżeli używasz ryżu, musisz pamiętać o wymianie woreczka. Woda zgromadzona w jego wnętrzu będzie przyczyną wystąpienia pleśni. Sól i żwirek są pod tym względem bezpieczniejsze. Większą skuteczność pochłaniania osiągnie się za pomocą żelu krzemionkowego lub specjalnych pochłaniaczy na jego bazie. Warto kupić wspominany żel także dlatego, że likwiduje przykre zapachy.

W przypadku jednorazowego wzrostu wilgotności wywołanego parowaniem wody z pasażerów pomocne jest uchylenie okien. Po kilku minutach szyby powinny przestać pokrywać się parą.  Można zastosować też specjalny środek chemiczny, który tworzy hydrofobową warstwę na szybie. Znacząco ogranicza on osadzanie się wody na jej powierzchni, dzięki czemu, nawet gdy wilgoć w samochodzie wzrośnie, widoczność powinna zostać zachowana. 

Wilgoć w samochodzie – nie tylko we wnętrzu

Woda wnikająca do auta jest problemem nie tylko w przypadku wnętrza. Dość często dotyczy także lamp i reflektorów. Woda we wnętrzu może niszczyć powierzchnię odblaskową, powodować zwarcia i ograniczać ich skuteczność. Żarówki żarnikowe, halogenowe czy reflektory ksenonowe generują dużą ilość ciepła w czasie świecenia. Powoduje to parowanie wody, która dostała się do klosza. Następnie osiada na chłodnym szkle, tworząc warstwę zmniejszającą przepuszczalność światła. 

Woda do lamp dostaje się przez pęknięcia, uszkodzenia uszczelek czy źle zamontowane gniazda żarówek. Ze względu na warunki termiczne, nawet niewielka nieszczelność będzie powodować kondensację pary wodnej we wnętrzu i pogłębianie się usterki. Jeżeli zauważysz problem, zdemontuj żarówkę w ciepły dzień i pozwól wodzie wyparować. Następnie zamontuj ją z powrotem, zwracając uwagę na osadzenie i uszczelnienie. Jeżeli woda ponownie się pojawi, oznacza to uszkodzenie lampy i jedynym w pełni skutecznym wyjściem jest wymiana na nową. 

Drugim miejscem, gdzie często gromadzi się woda, co może być niebezpieczne dla silnika, jest zbiornik paliwa. Dzieje się tak, jeżeli wystąpią problemy z odpowietrzaniem. Woda z powietrza kondensuje się na ściankach i miesza się z paliwem. Powoduje to, że podczas większych mrozów jej kryształki mogą zapychać filtr paliwa i uszkadzać elementy układu wtryskowego. Można ograniczyć ten efekt specjalnymi środkami wiążącymi wodę. Odpowietrzanie zbiornika jest też skuteczniejsze, gdy jest zatankowany do pełna. 

Woda w aucie – niszczy po cichu

Nadmiar wilgoci jest dość niebezpieczny zarówno dla kierowcy, jak i dla samego samochodu. Woda powoduje korozję, uszkodzenia elektroniki, degradację materiałów wykończeniowych. Nasycone wodą tkaniny, pianki i gąbki to z kolei idealne środowisko życia dla pleśni i grzybów, a niektóre z nich mogą powodować nawet śmiertelne zagrożenia. Dlatego warto je zwalczać i jak najszybciej usuwać ich skutki. 

Często przyczyny są łatwe do usunięcia. Nie wymagają dużych wydatków i naprawy można dokonać samodzielnie. Wyjątek stanowią uszkodzenia nagrzewnicy. Jeżeli masz dużo czasu i pewne doświadczenie w naprawie samochodów, poradzisz sobie z tym samemu. Jednak nakład pracy będzie spory, a nagrzewnica może nie być tania. Do niektórych modeli aut można kupić ją już za około 100 zł, w przypadku innych jej koszt jest nawet 10 razy większy.