Wpadnięcie w poślizg to coś, czego z pewnością chciałbyś uniknąć. Niestety jest wiele czynników, które mogą zwiększać ryzyko – wśród których należy wymienić np.: deszcz, śnieg czy gołoledź. W poślizg możesz wpaść także wtedy, gdy nie dostosujesz prędkości do warunków na drodze, zbyt gwałtownie ruszysz lub za mocno skręcisz kołami. Wystarczą chwila nieuwagi i brak koncentracji na jeździe, by utracić kontrolę nad autem. Istnieje jednak system, który skutecznie ogranicza ryzyko niebezpiecznych poślizgów. ASR to system kontroli trakcji, który sprawia, że możesz liczyć na zwiększoną przyczepność dzięki jego kontroli nad silnikiem oraz hamulcami.
Z tego tekstu dowiesz się między innymi:
- Czym jest układ ASR?
- Jak działa ASR w samochodzie?
- Jak ASR wpływa na bezpieczeństwo w trakcie jazdy?
- Czy system ASR można wyłączyć?
- Jakie są zalety systemu kontroli trakcji?
- Co zrobić w przypadku awarii ASR?
Co to jest ASR i kiedy działa?
Chcesz się dowiedzieć, co to jest ASR? To elektrohydrauliczny system kontroli trakcji, którego początki sięgają lat 70. ubiegłego wieku. Odpowiada on za zapobieganie poślizgom pojazdu. Jest to jeden z układów mających za zadanie zwiększać Twoje bezpieczeństwo w trakcie jazdy. Jego rolą jest stała kontrola obrotowych prędkości kół oraz podejmowanie odpowiednich korekt, mających na celu przeciwdziałanie ich blokowaniu się.
Skrót ASR, co to znaczy i jak należy go rozumieć? Nazwa tego układu bezpieczeństwa to skrót od angielskich słów Acceleration Slip Regulation, co można przetłumaczyć jako „regulacja poślizgu podczas przyspieszania” – jednak znacznie zgrabniej brzmi określenie „system kontroli trakcji”.
ASR występuje także pod innymi nazwami – System TCS (Traction Control System) spotkasz w autach marek Chevrolet i Ford, z kolei TRC (Traction Control) w pojazdach Toyoty. W BMW z kolei występują systemu ASC+T (Automatic Stability Control plus Traction) lub DSC (Dynamic Stability Control).
Zastanawiasz się nad wspomnianym systemem, co to takiego i kiedy możesz zorientować się, że taki system jest w Twoim aucie? System ten działa przede wszystkim, gdy ruszasz na śliskiej nawierzchni – w końcu to właśnie wtedy istnieje największe prawdopodobieństwo poślizgu. Ten system w samochodzie działa czynnie, gdy pokonujesz zakręty. To przydaje się w szczególności w okresie jesienno-zimowym, kiedy droga może być mokra lub oblodzona.
Inną sytuacją, w której zorientujesz się, że dysponujesz samochodem wyposażonym w ASR, jest wjeżdżanie na wzniesienia oraz zjeżdżanie z nich, kiedy to pojawia się wysokie ryzyko utraty przyczepności kół. Wtedy na straży Twojego bezpieczeństwa stoi właśnie system kontroli trakcji.
To nie są jedyne sytuacje, kiedy przydaje się ten system w samochodzie. W praktyce system ten ułatwia ruszanie z miejsca w różnych warunkach atmosferycznych i na różnych nawierzchniach. Często tematyka systemu kontroli trakcji poruszana jest razem z układem ABS. Faktycznie ASR i ABS mają podobne funkcje, jednak działają w innych momentach. Podczas gdy ABS funkcjonuje przede wszystkim w trakcie hamowania, to ASR działa przede wszystkim w momentach przyspieszenia.
Jak działa ASR w samochodzie? Funkcje systemu kontroli trakcji
Układ ASR i jego funkcjonowanie opiera się na pracy komputera, który stale monitoruje i analizuje prędkość obrotową każdego z kół. Aby tego dokonać, komputer posiłkuje się danymi, które czerpie z czujników zlokalizowanych nad kołami w samochodzie. Kiedy system odbierze informację o rozbieżności ponad określony limit, system zostaje uaktywniony, czynnie zapobiegając poślizgowi kół. Ma to na celu przeciwdziałać sytuacji, w której prędkość kół napędzanych jest inna od nienapędzanych.
W jaki sposób układ ASR zapobiega poślizgom?
W każdym pojeździe mogą być wdrożone inne rozwiązania technologiczne odpowiadające za sposób, w jaki ASR w samochodzie hamuje koła. Może się to dziać poprzez wykorzystanie hamulców. Ten sposób uznaje się za jeden z najskuteczniejszych, by odzyskać sterowność i wrócić na prawidłowy tor jazdy. Gdy prędkość koła zostanie zmniejszona poprzez hamulec, koło może szybko odzyskać przyczepność. Jednak kontrola nad hamulcem to tylko jedna z form działania systemu.
System kontroli trakcji nadzoruje także przepustnicę. W tym przypadku występuje nieco dłuższy czas reakcji niż w sytuacji hamowania kół. Jeszcze inną alternatywą jest odcięcie wtrysku paliwa oraz opóźniony zapłon. To dzieje się przy pomocy osobnego układu, który zamyka dostęp dp paliwa i doprowadza do opóźnionego zapłonu, co ma wpływ na moment obrotowy silnika pojazdu.
ASR w samochodzie a bezpieczeństwo w czasie jazdy
Możesz zadać sobie pytanie, dlaczego system kontroli trakcji ma tak ogromne znaczenie? Przede wszystkim z powodu, o którym wspominaliśmy we wstępie. Chodzi o ryzyko wpadnięcia w poślizg, które może być opłakane w skutkach dla kierowcy i pasażerów.
W sytuacji, gdy próbujesz ruszyć autem, ale jedno z kół stoi na śliskiej nawierzchni, pozbawiony systemu ASR samochód wpadnie w poślizg. Jest to związane z faktem, że będzie ono miało znacznie niższy opór, przez co szybkość jego poruszania się zwiększy. Jeżeli poślizg nie zostanie opanowany, auto zjedzie na bok, a Ty stracisz nad nim kontrolę. Jednak gdy w takich samych warunkach ruszasz z miejsca autem wyposażonym w system, sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Kontrolując moc silnika oraz siłę hamowania, system jest w stanie wyrównać te różnice, nie doprowadzając do poślizgu.
Czy system ASR można wyłączyć?
Jeśli zastanawiasz się nad tym, czy ASR w samochodzie możesz wyłączać, już spieszymy z odpowiedzią. Choć system ten odpowiada za bezpieczeństwo kierowcy, to jednak nie ma obowiązku korzystania z niego. Żeby dezaktywować ASR w aucie, wystarczy jedynie znaleźć odpowiedni przycisk – po jego naciśnięciu na desce rozdzielczej powinna pojawić się informacja o tym, czy system jest aktualnie włączony.
Warto jednak pamiętać, żeby korzystać z takiej możliwości jedynie w określonych sytuacjach. Mowa tu o takich przypadkach, gdy auto ma nie mieć pełnej przyczepności np. podczas jazdy po przeznaczonym do tego torze lub po żwirze i piasku. Wyłączenie ASR będzie dobrym rozwiązaniem także wtedy, gdy Twój pojazd ugrzązł w błocie albo w śniegu. Włączony system kontroli trakcji może nie być pomocnym rozwiązaniem w czasie wydobywania pojazdu z takiej pułapki.
Jednak warto pamiętać, że wyłączanie ASR w czasie codziennej jazdy nie jest wskazane. Wówczas zwiększasz szansę na wpadnięcie w poślizg i utratę kontroli nad pojazdem.
Zalety układu ASR w samochodzie
Jedną z podstawowych zalet systemu kontroli trakcji jest oczywiście reakcja układu, gdy pojawia się ryzyko poślizgu. Jego działanie znacznie wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa w czasie jazdy poprzez aktywną kontrolę nad samochodem. Układ ASR może być nieoceniony w krytycznych sytuacjach na drodze, co oczywiście nie może wykluczać zachowania czujności przez kierowcę.
Inną zaletą układu ASR jest realny wpływ na zużycie paliwa i ogumienia w aucie. Przy gwałtownym dodaniu gazu na powierzchni, która nie jest oblodzona czy mokra, następuje wzmożone zużycie opon. Układ skutecznie temu zapobiega. Co więcej, ASR zabezpiecza także układ napędowy i chroni zawieszenie samochodu.
System ASR w samochodzie – komentarz eksperta
ASR to zaawansowany system kontroli trakcji, który uaktywnia się przede wszystkim podczas przyspieszania. Kontroluje on zarówno przepustnicę, jak i hamulce, dzięki czemu jest w stanie szybko i sprawnie uchronić koło przed poślizgiem. Taka technologia jest bardzo pomocna w codziennym użytkowaniu auta – podczas dynamicznego ruszania na skrzyżowaniu czy w trakcie nagłego przyspieszania podczas pokonywania przeszkody. Warto jednak mieć świadomość, że w niektórych sytuacjach – np. gdy jedziesz po mocno zaśnieżonej leśnej drodze – ASR wręcz utrudnia prowadzenie. W takiej sytuacji auto jest w niemal ciągłym poślizgu, w związku z czym system ASR jest nadaktywny. Wówczas lepiej jest wyłączyć ASR i z zachowaniem szczególnej ostrożności poruszać się bez pomocy systemu – mówi ekspert Inter Cars.
Awaria systemu ASR – przyczyny i możliwe rozwiązania
Jeśli masz do czynienia z awarią układu ASR, to pamiętaj, by samodzielnie nie zabierać się za jego naprawę. Jest to zresztą praktycznie niemożliwe, ponieważ prawidłowe zdiagnozowanie usterki można wykonać jedynie przy pomocy odpowiednich sprzętów diagnostycznych.
Awarię systemu rozpoznasz po stale włączonej kontrolce ostrzegawczej, która może wyglądać inaczej w przypadku różnych modeli pojazdów. Przyczyn awarii układu ASR może być wiele i wśród nich wymienia się, takie jak: uszkodzony albo brudny czujnik prędkości obrotowej kół, usterka układu ABS albo uszkodzony korpus przepustnicy. Inne powody nieprawidłowości systemu kontroli trakcji to nieprawidłowy styk w przekaźniku, zbyt niski poziom płynu hamulcowego albo zepsuta cewka zapłonowa.
Co powinieneś zrobić, mając do czynienia z awarią systemu ASR?
Najlepiej zostawić samochód w warsztacie i wymienić uszkodzone elementy na nowe. Tak jak wspomnieliśmy, przyczyną usterki może być np. awaria cewki zapłonowej. Kiedy uszkodzone są czujniki prędkości obrotowej, znajdziesz je w sklepie Inter Cars.
Jak już wiesz, działanie ASR jest bezpośrednio związane z układem hamulcowym. Jeżeli w Twoim aucie są niesprawne hamulce – system kontroli trakcji także może nie działać prawidłowo. Dlatego też pamiętaj, by regularnie dbać o poziom płynu hamulcowego. Szeroki wybór płynów znajdziesz w sklepie Inter Cars.
System ASR – podsumowanie
Jak widzisz, ASR to ważny system bezpieczeństwa w Twoim samochodzie. Przeciwdziała poślizgom i ma korzystny wpływ na ograniczenie zużycia ogumienia i paliwa. W niektórych sytuacjach możesz go wyłączyć, np. jadąc po piasku czy próbując swoich sił na torze wyścigowym. W codziennej jeździe po mieście warto jednak, by układ ten pozostał aktywny. Nie musisz nic robić – on sam w porę zareaguje i utrzyma stabilność kół.
