Dynamiczna lub wielogodzinna jazda obciąża nie tylko silnik i układ napędowy auta, ale również jego układ hamulcowy. Jako że jest on szczególnie ważny dla wszystkich uczestników ruchu drogowego, warto wiedzieć, jak zachować się podczas uszkodzenia lub przegrzania tarcz hamulcowych. Poniżej znajdziesz przydatne informacje, które pomogą Ci szybko rozpoznać powód powstania awarii, oraz prawidłowo zachować się w sytuacji jej wystąpienia.
Przegrzanie tarcz hamulcowych to reakcja części mechanicznych na zwiększony zakres ich pracy. Wynika ona z tego, że tarczowy układ hamulcowy stale poddawany jest przeciążeniom, a sam proces hamowania polega na zatrzymaniu kół przy pomocy tarcia. Poznaj więc odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania i zobacz, jakie kroki warto zastosować, kiedy zajdzie taka potrzeba. Przegrzana tarcza hamulcowa potrafi wpłynąć na Twoje bezpieczeństwo. Sprawdź więc, czy tarcze hamulcowe powinny być gorące i jak podwyższona temperatura układu hamulcowego wpływa na zachowanie pojazdu.
- Dlaczego tarcze hamulcowe ulegają przegrzaniu?
- Dlaczego wysoka temperatura to wróg tarcz hamulcowych?
- Jakie są objawy przegrzania tarcz hamulcowych?
- Jak ograniczyć przegrzewanie tarcz hamulcowych?
- Od czego zależy jakość tarcz hamulcowych?
Tarcze hamulcowe – dlaczego ulegają przegrzaniu?
Tarcze hamulcowe charakteryzują się dużo większą skutecznością od hamulcowych bębnowych. Dodatkowo są wytrzymalsze, pozostając cały czas technologią stosunkowo tanią i łatwą w procesie serwisowania. Mają one jednak jedną istotną wadę – szczególnie dla osób, których styl prowadzenia samochodu charakteryzuje się agresywnym sposobem jazdy. Gdy często naciskasz pedał hamulca w celu redukcji prędkości lub zatrzymania pojazdu, przegrzanie tarcz hamulcowych może spowodować spadek ich efektywności – co zauważysz m.in. po dłuższym czasie hamowania.
Szybki wzrost temperatury tarcz hamulcowych to normalna reakcja wynikająca z ich specyfiki pracy. Używając pedału hamulca, transportujemy jego płyn, poprzez przewody układu, aż do zacisku hamulcowego. W nim następuje wysunięcie się tłoczka, który odpowiada za dociśnięcie klocka do tarczy. Redukcja prędkości następuje w wyniku tarcia okładziny o jej (tarczy) powierzchnię. Tarcie z kolei powoduje zmianę energii kinetycznej w ciepło, które magazynowane jest w stali, z której wykonano tarcze hamulcowe.
Standardowa konstrukcja tarczowego układu hamulcowego ma ograniczyć ten problem. Niestety, klasyczne tarcze hamulcowe nie zawsze radzą sobie z:
- wysokimi temperaturami powietrza (np. w okresie letnim);
- agresywną i dynamiczną jazdą;
- niewłaściwym dopasowaniem części zamiennych;
- długą drogą holowania samochodu (w tym czasie pojazd nieprzerwanie pozostawiony jest na hamulcach).
Przegrzane tarcze hamulcowe nie tylko spowodują tymczasowy spadek efektywności układu hamulcowego. Wysoka temperatura może również przyczynić się do ich uszkodzenia. Zobacz więc, jak zachować się w momencie, w którym problem zaczyna się pojawiać i jak temu zapobiec.
Wysoka temperatura – wróg Twoich tarcz hamulcowych
Metal poddawany regularnemu chłodzeniu i ogrzewaniu (szczególnie gdy różnice temperatur są skrajnie wysokie) zaczyna się utleniać. Staje się on podatny na uszkodzenia, dlatego przegrzane tarcze hamulcowe szybciej się niszczą.
Warto jednak zaznaczyć, że tarcze hamulcowe umożliwiają, poprzez tarcie, na zredukowanie prędkości samochodu. Dzieje się to za pomocą docisku do powierzchni tarcz zacisku wraz z klockami. Wówczas zachodzi proces produkcji dużych ilości energii, jaka następnie wymieniana jest na ciepło, które w efekcie chłodzone jest wyłącznie za pomocą powietrza.
Tarcze hamulcowe dostosowywane są przez producentów aut zgodnie z ich osiągami. Daewoo Matiz nie potrzebuje tak wytrzymałych komponentów układu hamulcowego, jak np. BMW serii 3 z 2018 roku. Z kolei tarcze od wspomnianego BMW będą niewystarczające dla sportowego AMG GT R marki Mercedes-Benz.
Warto zwrócić uwagę na to, że nie zawsze gorące tarcze hamulcowe (tzn. rozgrzane) są niechcianym efektem. Elementy sportowego układu hamulcowego wymagają przed jazdą właściwą przygotowania w formie doprowadzenia ich do konkretnej temperatury, w której zyskują swoją realną efektywność. Nie stosuje się jednak takich hamulców w autach cywilnych, ponieważ utrzymanie konkretnych wartości w warunkach miejskich byłoby niemal niemożliwe.
Jak zareagować w chwili przegrzania tarcz, by uniknąć uszkodzenia?
Przegrzana tarcza hamulcowa może ulec uszkodzeniu. Nie jest to jednak reguła. W poprzednim akapicie wspominaliśmy o tym, że bardzo wysokie temperatury, mogą wywoływać reakcję metalu, która spowoduje utlenianie się go i w efekcie osłabienie. Jeśli nie schłodzisz jej jednak w sposób błyskawiczny (np. polewając jej wodą, co może być częstym błędem w trakcie korzystania z myjni samochodowych, podczas dalszych tras i podróży), nie powinna ona pęknąć lub poddać się deformacji.
Co zrobić, gdy tarcze ulegną uszkodzeniu?
Załóżmy jednak czysto hipotetycznie, że podczas wyjazdu wakacyjnego po Hiszpanii lub wracając znad morza, postanawiasz zjechać na stację benzynową w celu umycia auta. Zapominasz o zachowaniu ostrożności i od razu polewasz auto zimną wodą podczas mycia wstępnego. Chociaż większość myjni stosuje w tym programie wodę ciepłą, jej temperatura wciąż jest zbyt niska, by było to bezpieczne dla rozgrzanych tarcz hamulcowych. Niestety dochodzi do pęknięcia… Oczywiście nie możesz kontynuować podróży i jesteś zmuszony poczekać na lawetę, która zabierze auto do warsztatu.
Pamiętaj, nie wymieniaj tarcz hamulcowych samodzielnie – zwłaszcza jeśli nie posiadasz doświadczenia i odpowiednich narzędzi. Niewłaściwie wyregulowany układ hamulcowy stanowi zagrożenie dla wszystkich uczestników ruchu drogowego. Zdaj się zatem na mechaników, którzy wykonają tę pracę w sposób profesjonalny.
Objawy przegrzania tarcz hamulcowych
Najważniejszym objawem, który powinien zaniepokoić Cię podczas jazdy, to spadek efektywności hamowania. Gdy zauważysz, że auto gorzej redukuje prędkość po naciśnięciu pedału hamulca, czas na przerwę od jazdy. Drugi bardzo charakterystyczny objaw, który ciężko przeoczyć to odczuwalne ciepło od kół. Wystarczy podejść do koła, by przekonać się o tym, że hamulce zostały przegrzane. Pod żadnym pozorem nie dotykaj felgi, a tym bardziej tarczy hamulcowej. Byłby to bardzo bolesny błąd, który może zakończyć się nawet w szpitalu.
Innymi elementami, które wskazują na przegrzanie tarcz hamulcowych, to między innymi również zamiana ich koloru. W momencie przegrzania będą charakteryzowały się barwami pomarańczu oraz czerwieni, co tuż po ochłodzeniu ulegnie zmianie, ponieważ przybiorą one odcień fioletu.
Do tego dochodzi jeszcze zapach spalenizny, niepokojący dźwięk tarcia podczas hamowania i ew. błędy na ekranie komputera samochodowego (dla nowszych modeli aut). Ciężko więc przeoczyć przegrzewające się tarcze hamulcowe.
Zastanawiasz się nad tym, co zrobić, gdy problemem podczas jazdy stają się gorące tarcze hamulcowe? Czy to normalne, że układ hamulcowy z czasem ulega uszkodzeniu, skoro nigdy nie doprowadzasz do ekstremalnych sytuacji na drodze? Nie zapominaj o tym, że tarcze hamulcowe to element eksploatacyjny, który pracuje w bardzo trudnych warunkach nawet w trakcie spokojnej jazdy.
Ograniczaj przegrzewanie się tarcz hamulcowych
Temperatury za oknem wskazują, że okres letni jest w swoim punkcie kulminacyjnym i fala upałów skutecznie utrudnia codzienne czynności? Warto w takich momentach oszczędzać tarcze hamulcowe, by ograniczyć ryzyko awarii. Przegrzane tarcze hamulcowe w skwarny dzień mogą o wiele łatwiej ulec zniszczeniu – co z kolei może przyczynić się do wypadku lub uniemożliwi Ci dalszą jazdę. Auto zostanie odholowane do warsztatu, a Ty dodatkowo poświęcisz na to mnóstwo czasu i nerwów – zwłaszcza że możesz tego uniknąć.
Co zatem zrobić, by nie przegrzewać hamulców?
Przede wszystkim ogranicz używanie hamulca do absolutnego minimum. Jeśli to możliwe, zredukuj prędkość, wytrącając ją w sposób naturalny, odpuszczając pedał gazu. Gdy zauważysz, że gorące tarcze hamulcowe przyczyniają się do spadku efektywności hamowania, zwolnij lub zatrzymaj się na chwilę. Nie studź jednak ich wodą. Nagła zmiana temperatury może spowodować pęknięcie lub wygięcie tarcz hamulcowych.
Postaw na tarcze hamulcowe od renomowanych producentów
Chcesz mieć pewność, że przegrzane tarcze hamulcowe nie będą częstym problemem w trakcie wielogodzinnej podróży autem? Warto zdecydować na te o wysokiej jakości, którą gwarantują renomowani producenci podzespołów mechanicznych z branży motoryzacyjnej.
Temperatura pracy tarcz hamulcowych (nawet podczas ciągłej jazdy) osiąga ok. 200-300 stopni C. Wystarczy krótkie hamowanie, by przekroczyła ona granicę 400 stopni C. Dlatego głównymi materiałami wykorzystywanymi do produkcji tarcz hamulcowych są: stal lub żeliwo. Istnieją ceramiczne tarcze hamulcowe z możliwością nagrzewania się do prawie 1000 stopni C, niepodatne na odkształcenia oraz karbonowe tarcze hamulcowe. Ale w przypadku masowej produkcji nie mają one jeszcze zastosowania ze względu na wysokie koszty.
Przegrzane tarcze hamulcowe – Komentarz eksperta Inter Cars
Przegrzana tarcza hamulcowa w trakcie jazdy staje się dużym zagrożeniem dla zdrowia i życia uczestników ruchu drogowego… Jeśli wiesz, że uwarunkowanie terenu lub sytuacja na drodze może przyczynić się do rozgrzania tarcz hamulcowych, zachowaj maksymalną ostrożność. Przegrzane tarcze hamulcowe nie tylko tracą swoją efektywność i wydajność, ale także mogą ulec trwałemu uszkodzeniu – np. poprzez pęknięcie lub odkształcenie. Koszt wymiany jednej tarczy to w większości współczesnych aut koszt między kilkaset, a nawet kilka tysięcy złotych. Warto pamiętać też o tym, że tarcze hamulcowe koniecznie trzeba wymieniać parami. Powinny cechować się taką samą grubością i równomiernym poziom zużycia względem tej samej osi — mówi ekspert Inter Cars.
O weryfikacji stanu tarczy hamulcowej przeczytasz także w tym poradniku: Pomiar grubości i różnic grubości części roboczej tarczy hamulcowej.
Przegrzane tarcze hamulcowe — podsumowanie
Przegrzane tarcze hamulcowe nie muszą być Twoim problemem. Gdy świadomie korzystasz ze swojego auta, dbając o jego stan techniczny i dostosowując styl jazdy do warunków oraz rodzaju komponentów, nie musisz obawiać się o wystąpienie tego problemu. Jeśli szukasz tarcz hamulcowych do Twojego samochodu, koniecznie odwiedź nasz sklep.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
Ile kosztują nowe tarcze hamulcowe?
Wszystko zależy od rodzaju i modelu oraz ważna jest również jakość i marka producenta tarcz hamulcowych. Ceny zaczynają się od 100 zł za sztukę, a kończą nawet na kilku tysiącach złotych. Jeśli chcesz poznać cenę komponentów dobranych do Twojego pojazdu, wejdź na stronę sklepu Inter Cars i wybierz odpowiednie tarcze hamulcowe.
Czy muszę wymieniać tarcze hamulcowe u mechanika?
Teoretycznie nie, lecz wymaga to umiejętności i dostępu do odpowiednich narzędzi oraz infrastruktury, która pozwoli Ci przeprowadzić taką naprawdę w sposób bezpieczny. Jeśli więc nie masz doświadczenia i wiedzy na temat wymiany części układu hamulcowego, nie rób tego samodzielnie. .
Jak dobrać odpowiednie tarcze hamulcowe?
Tarcze hamulcowe muszą zostać dobrane zgodnie z konstrukcją pojazdu i układu hamulcowego. Możesz poprosić mechanika o wsparcie lub skorzystać z oferty Inter Cars. Wchodząc w szczegółowy opis prezentowanych produktów, znajdziesz wszystkie najważniejsze informacje na temat kompatybilności podzespołów.
