Wiele niepozornych urządzeń znacząco ułatwia nam życie. Jednym z takich elementów jest siłownik elektryczny czy gazowy, który znajduje zastosowanie w wyposażeniu samochodu. Służy on m.in. do podtrzymywania tylnej klapy bagażnika, choć sprawdza się także w innych działaniach. Czym różni się praca siłownika gazowego od elektrycznego? Jak zbudowane są te części? Odpowiedzi na te oraz inne nurtujące Cię pytania znajdziesz w poniższym artykule!
Siłowniki są wykorzystywane praktycznie w każdej gałęzi przemysłu. Mają one szerokie zastosowanie szczególnie na liniach produkcyjnych, np. podczas pakowania produktów. Siłowniki znajdziesz również w swoim domu. Urządzenia pneumatyczne są często stosowane w bramach wjazdowych, gdzie umożliwiają automatyczne zamykanie i otwieranie. Siłowniki elektryczne i gazowe są także obecne w samochodach. W przypadku aut osobowych służą one do otwierania drzwi, z kolei w pojazdach ciężarowych do podnoszenia oraz opuszczania platform.
Z tego artykułu dowiesz się między innymi:
- jak zbudowany jest siłownik gazowy;
- jakie zalety ma siłownik elektryczny;
- jak zadbać o siłowniki w swoim samochodzie.
Siłownik gazowy – wszystko, co musisz o nim wiedzieć
Siłownik gazowy to urządzenie, które znane jest pod różnymi nazwami, takimi jak sprężyna gazowa czy teleskop gazowy. Jest to element mechaniczny, który do działania wykorzystuje sprężony azot. Mechanizm został zaprojektowany w taki sposób, by siłownik gazowy umożliwiał bezpieczne podnoszenie, pozycjonowanie czy opuszczanie przedmiotów.
Na rynku możesz znaleźć wiele rodzajów siłowników gazowych. Ich budowa jednak opiera się na tych samych elementach. Podstawowy siłownik gazowy składa się z tłoczyska oraz przymocowanego do niego tłoka i środkowego korpusu rurowego. W tym ostatnim znajduje się sprężony azot.
W przypadku nowoczesnych siłowników gazowych w środkowym korpusie rurowym znajduje się również olej smarowy. Jego zadaniem jest uszczelnienie oraz ograniczenie tarcia podczas ruchu tłoka. Jak pracuje taki siłownik? Gdy tłoczysko wsuwa się do cylindra, wówczas dochodzi do sprężenia gazu, tym samym ciśnienie wzrasta. Siła urządzenia jest równa różnicy ciśnień pomiędzy ciśnieniem wewnętrznym azotu a ciśnieniem zewnętrznym, które działa na powierzchnię przekroju tłoczyska.
Pracę tego elementu warto zobrazować na przykładzie, takim jak siłownik klapy bagażnika. Zapewne wiele razy obserwowałeś, gdy w momencie otwierania drzwi tłoczysko wysuwa się z cylindra. Dzieje się to w sposób płynny. Gdy otwierasz bagażnik, dochodzi do wyrównania ciśnień w cylindrze. Ściśnięty gaz wypycha tłok oraz znajdujące się z nim tłoczysko, dzięki czemu drzwi otwierają się do końca.
Rodzaje siłowników gazowych
Jeżeli planujesz kupić nowy siłownik, z pewnością spotkasz się z szeroką ofertą modeli. Wybór odpowiedniej części powinien uwzględniać siłę potrzebną do wypchnięcia tłoku. Zatem musisz wziąć pod uwagę masę oraz zakres ruchu, czyli tzw. długość skoku. Istotne jest również działanie oraz konstrukcja samego mechanizmu. Biorąc pod uwagę te dwa elementy, można wyróżnić:
- siłowniki gazowe pchające – klasyczne modele, których działanie zostało opisane powyżej. Wypychane z cylindra tłoczysko otwiera element przytwierdzony do jego końca. Tak jak już wspomnieliśmy, w ten sposób działają m.in. siłowniki klapy bagażnika;
- siłowniki gazowe ciągnące – jest to mniej popularna i rzadziej stosowana konstrukcja. W tym przypadku tłoczysko w pozycji wyjściowej jest wciśnięte w cylinder. Po montażu oraz zwolnieniu blokady element, zamiast się wysuwać z cylindra, jest wciągany do wnętrza. W ten sposób ciągnie część przytwierdzoną do jego końca;
- siłowniki gazowe blokowane – w przypadku tych modeli tłoczysko można zatrzymać w dowolnej pozycji. Konstrukcja zawiera specjalne mechanizmy zwalniające. Takie rozwiązania są stosowane np. w fotelach samochodowych;
- siłowniki gazowe o podwójnym skoku – tego rodzaju sprężyny są przeznaczone do podnoszenia bardzo ciężkich przedmiotów. Składają się one z dwóch cylindrów. Każdy z nich może zmieścić w sobie różną ilość gazu, co wpływa na ich przeznaczenie.
Znajomość poszczególnych konstrukcji pomoże Ci dobrać odpowiedni produkt. Przed zakupem warto jednak zwrócić również uwagę na materiały, z których jest wykonany dany model. Obecnie na rynku znajdziesz wysokiej jakości siłowniki ze stali nierdzewnej. Są to produkty przeznaczone do montażu w miejscach, w których może wystąpić ryzyko korozji np. na jachtach. Siłowniki wykorzystywane są również w zawieszeniu hydraulicznym – dowiedz się, jak ono działa!
Siłownik elektryczny – najważniejsze informacje
Spośród siłowników elektrycznych można również wyróżnić kilka rodzajów. Najpopularniejszy typ to tłokowy siłownik liniowy. Jego praca charakteryzuje się tym, że jedna część wysuwa się z drugiej. Przykładem takiego rozwiązania jest siłownik centralnego zamka.
Sam siłownik elektryczny o ruchu liniowym dzieli się na dwa różne mechanizmy. Pierwszy z nich zawiera tłoczysko, który wysuwa się z cylindra. Wyróżnia się siłowniki liniowe ze śrubą trapezową, kulową lub wałeczkową. Tego rodzaju urządzenia mogą być jednostronnego działania lub dwustronnego. Samo tłoczysko może być również jedno- lub wielosekcyjne. Te drugie nazywane są również teleskopowymi.
Drugi rodzaj siłowników liniowych to urządzenia beztłoczkowe. W tym przypadku po śrubie napędowej porusza się wózek, do którego przytwierdzony jest element, który ma być poruszany. Warto wspomnieć, że na rynku dostępne są także siłowniki elektryczne o ruchu obrotowym, choć nie są one wykorzystywane w motoryzacji.
Siłownik elektryczny – budowa
Siłownik elektryczny, niezależnie od rodzaju, na który się zdecydujesz, zbudowany jest w zbliżony sposób. Konstrukcja urządzenia składa się z silnika oraz przekładni. Drugi z wymienionych elementów ma za zadanie zmieniać ruch obrotowy wirnika w ruch liniowy tłoka. Siłownik elektryczny znacząco różni się od gazowego czy hydraulicznego. Przede wszystkim chodzi o system sterowania.
W siłowniku elektrycznym do obsługi mechanizmu nie potrzeba sprężonego gazu czy oleju, ale energii elektrycznej. To rozwiązanie ma wiele zalet. Zastosowanie energii elektrycznej sprawia, że mechanizm jest prostszy i tańszy. Nie musisz się obawiać, że w niespodziewanym momencie wystąpi nieszczelność.
Jak zatem działa siłownik elektryczny? Jest to banalnie proste. Silnik za pomocą przekładni obraca śrubą napędową, po której przesuwa się nakrętka. Do niej zaś przymocowany jest tłok. Ruch nakrętki przekłada się na ruch tłoczyska, który wysuwa się lub chowa. Większość modeli wyposażona jest również w krańcówki. To one „przekazują” informacje o tym, kiedy zatrzymać tłok.
Jak zadbać o siłownik? Porady eksperta Inter Cars
O siłownik centralnego zamka czy klapy bagażnika trzeba odpowiednio dbać. Te niewielkie elementy są w stanie ułatwić Ci życie, jednak musisz zwracać uwagę na to, w jakich warunkach pracują. Zazwyczaj o siłownikach przypominasz sobie w momencie, w którym ulegają awarii. Co zatem powinieneś robić, by uniknąć problemów z tymi elementami? Oto porady od naszego eksperta!
Nie dociążaj klapy bagażnika
Musisz wiedzieć, że siłownik klapy bagażnika łatwo przeciążyć. Co może się do tego przyczynić? Z tyłu samochodu znajduje się specjalna półka, na której bardzo często są gromadzone przedmioty. Dodatkowym obciążeniem będzie również zalegająca na klapie warstwa śniegu. Pamiętaj o tym, że siłownik gazowy czy elektryczny jest dobierany na podstawie ciężaru, który ma podnieść. W obliczeniach nie uwzględnia się dodatkowego obciążenia. W związku z tym każdy kolejny kilogram ponad dopuszczalną masę przyczynia się do skrócenia żywotności danego elementu.
Zadbaj o tłoczysko siłownika
Weźmy pod lupę siłownik do przyczepy – tego rodzaju urządzenie musi pracować w trudnych warunkach. Tłoczysko jest narażone na szkodliwe działanie pyłu, piasku i innych drobin. Wszystkie te elementy mogą wpłynąć na skrócenie żywotności siłownika. Brud, który dostaje się do mechanizmu, może doprowadzić do przetarcia uszczelniaczy. To z kolei doprowadzi do nieszczelności w cylindrze i utraty gazu czy wycieku oleju.
Warto dokładnie oczyścić wszystkie elementy siłownika przy okazji mycia pojazdu. Pamiętaj jednak, że w przypadku nowych urządzeń nie ma sensu przeprowadzać dodatkowego smarowania. Przykładowo nowoczesne siłowniki gazowe są odpowiednio nasmarowane przez producenta. To powinno wystarczyć na cały okres użytkowania danego produktu. Zamiast tego warto użyć preparatu wielofunkcyjnego, który znajduje się w niemal każdym garażu. Jednak po spryskaniu wszystkich newralgicznych miejsc, przetrzyj je szmatką, by usunąć z nich zabrudzenia – tłumaczy ekspert Inter Cars.
Siłownik elektryczny eksploatuj z głową
Siłownik elektryczny jest prostszy w budowie od gazowego, jednak jego niewłaściwa eksploatacja może się wiązać z problemami. Jakich zachowań należy zatem unikać? Przede wszystkim nie próbuj ręcznie przyśpieszać działania siłownika. Oprócz tego pamiętaj o tym, aby nie uruchamiać mechanizmu wielokrotnie raz za razem. Takim działaniem możesz doprowadzić do nadmiernego obciążenia siłownika oraz uszkodzić napęd.
Uważaj na niskie temperatury
Zarówno w przypadku siłowników gazowych, jak i elektrycznych „zabójcze” mogą być niskie temperatury oraz wysoka wilgotność powietrza. W takich warunkach pod żadnym pozorem nie wolno nadwyrężać mechanizmów. Zamarzanie kropel wody czy pary wodnej może potencjalnie uszkodzić konstrukcję lub system działania.
Zwróć uwagę na montaż siłownika
O tym, jak długo będzie eksploatowany dany siłownik, decyduje również montaż elementu. Przede wszystkim musisz kupić odpowiedni produkt – upewnij się, że ma on prawidłową długość. Określ również ciężar oraz rozmiar klapy bagażnika.
Jak wymienić siłownik klapy bagażnika? Część z nich montowana jest na zatrzaskach, wówczas wystarczy wyjąć zaślepki i zdjąć siłownik. Jednak większość elementów tego rodzaju jest przykręcana. W związku z tym do demontażu potrzebny będzie śrubokręt lub klucz. Nie musisz zatem kupować specjalistycznych narzędzi. Najpierw odkręć dolne mocowanie, a następnie górne – w przeciwnym razie możesz mieć problem z wyginającym się siłownikiem. Zdemontuj oba elementy i zamocuj nowe. To prosty i nieskomplikowany proces, z którym poradzisz sobie samodzielnie.
Uszkodzenie siłownika zazwyczaj wiąże się z koniecznością wymiany elementu na nowy. Części te należy zawsze kupować parami. Tylko w ten sposób mechanizm będzie działał prawidłowo przed długi czas.
Siłowniki znajdziesz w ofercie Inter Cars!
Gdzie kupisz dla siebie najlepsze siłowniki? Sprawdź ofertę Inter Cars! Nasz bogaty asortyment zawiera części o różnym przeznaczeniu. Znajdziesz u nas siłownik centralnego zamka lub do pokryw silnika czy klapy bagażnika. Oferowane produkty pochodzą od renomowanych producentów, dlatego nie musisz obawiać się o ich żywotność. Wejdź na naszą stronę i wybierz dla siebie odpowiednie części samochodowe!
Siłowniki w samochodzie – podsumowanie
Siłowniki to małe urządzenia, które są niezwykle przydatne w motoryzacji. Aby jednak służyły Ci dobrze i długo, musisz o nie odpowiednio dbać. Dzięki wypowiedzi naszego eksperta wiesz już, w jaki sposób czyścić ten element, w artykule mogłeś przeczytać również jak wymienić siłownik klapy bagażnika. Teraz tylko musisz wcielić porady w życie! W motoryzacji ważną kwestią jest również wytrzymałość części samochodowych, które montujesz w swoim pojeździe. Sprawdź ofertę Inter Cars i postaw na najwyższą jakość!
